Bệnh viện Bảo vệ sức khỏe tâm thần Quảng Ninh là cơ sở y tế chuyên khoa tâm thần có bề dày truyền thống hơn 50 năm xây dựng và phát triển gắn liền với sứ mệnh chăm sóc, bảo vệ và nâng cao sức khỏe tâm thần cho nhân dân trong và ngoài tỉnh. Trải qua nhiều giai đoạn lịch sử, từ những ngày đầu còn khó khăn đến nay, Bệnh viện đã từng bước khẳng định vị thế, vai trò quan trọng trong hệ thống y tế tỉnh Quảng Ninh, đồng thời trở thành điểm tựa tinh thần cho hàng chục nghìn lượt người bệnh và gia đình.
1. Những ngày đầu hình thành (Giai đoạn 1971 - 1980)
Tiền thân của Bệnh viện Bảo vệ sức khỏe tâm thần Quảng Ninh là Khoa Thần kinh thuộc Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh. Ngày 27/02/1971, Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh đã quyết định thành lập Bệnh viện tâm thần Quảng Ninh, đặt tại km 12, xã Quang Hanh, thị xã Cẩm Phả (nay là phường Quang Hanh, tỉnh Quảng Ninh). Khi mới thành lập, Bệnh viện chỉ có 25 cán bộ, công chức và 30 giường bệnh, cơ sở vật chất chủ yếu tận dụng từ các dãy nhà của một bệnh viện điều dưỡng đang xây dựng.
Mặc dù điều kiện còn nhiều khó khăn, nhưng ngay từ những năm đầu, Bệnh viện đã triển khai mô hình điều trị mở, thiết lập mạng lưới điều trị ngoại trú và phân phối thuốc cho bệnh nhân tại cộng đồng. Đây là bước đi quan trọng, thể hiện định hướng lấy người bệnh làm trung tâm, đặt nền móng cho mô hình chăm sóc toàn diện – gắn điều trị với phục hồi chức năng và quản lý cộng đồng.
2. Mở rộng quy mô, từng bước ổn định (Giai đoạn 1980 - 2000)
Trong thập niên 1980, trước nhu cầu ngày càng gia tăng, tỉnh Quảng Ninh đã đầu tư xây dựng cơ sở mới cho Bệnh viện tại km 11, Quang Hanh, với diện tích gần 5.000 mét vuông. Đây là dấu mốc quan trọng giúp Bệnh viện có điều kiện phát triển lâu dài, nâng số giường bệnh từ 30 lên 80, đồng thời cải thiện môi trường điều trị, chăm sóc cho người bệnh.
Năm 1988, đơn vị được đổi tên thành Trung tâm Phòng chống bệnh tâm thần Quảng Ninh, với nhiệm vụ không chỉ điều trị mà còn quản lý, điều trị và dự phòng các bệnh rối loạn tâm thần tại cộng đồng. Mạng lưới quản lý bệnh nhân ngoại trú được hình thành ở hầu hết các xã, phường, giúp bệnh nhân được cấp thuốc, theo dõi và tái khám định kỳ ngay tại địa phương, giảm đáng kể tình trạng tái phát và quá tải điều trị nội trú.
Đến cuối những năm 1990, đội ngũ cán bộ, nhân viên tăng lên cả về số lượng và chất lượng, cơ sở vật chất được bổ sung các khu nhà điều trị, khu hành chính, nhà ăn và các hạng mục phụ trợ. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho công tác khám, chữa bệnh và nghiên cứu khoa học.
3. Phát triển và khẳng định vai trò (Giai đoạn 2000 - 2010)
Bước sang thế kỷ XXI, cùng với sự phát triển của ngành Y tế tỉnh quảng Ninh, Bệnh viện chính thức được đặt tên là Bệnh viện Bảo vệ sức khỏe tâm thần Quảng Ninh (năm 2002). Đây là giai đoạn Bệnh viện từng bước chuẩn hóa cơ cấu tổ chức, mở rộng số giường bệnh lên 120 giường, thành lập nhiều khoa, phòng chức năng, từng bước chuẩn hóa mô hình Bệnh viện chuyên khoa tâm thần tuyến tỉnh để đáp ứng tốt hơn nhu cầu chăm sóc sức khỏe nhân dân.
Trong giai đoạn này, Bệnh viện tập trung phát triển đội ngũ Bác sĩ được đào tạo bài bản tại các trường đại học y - dược trong và ngoài nước, đồng thời tăng cường hợp tác với các bệnh viện tuyến trung ương để nâng cao trình độ chuyên môn. Các dịch vụ khám, chữa bệnh ngày càng đa dạng, không chỉ giới hạn ở điều trị bệnh tâm thần nặng mà còn mở rộng sang các rối loạn tâm thần phổ biến như lo âu, trầm cảm, rối loạn giấc ngủ.
4. Ghi nhận thành tựu (Giai đoạn 2011 đến nay)
Năm 2011, nhân dịp kỷ niệm 40 năm thành lập, Bệnh viện vinh dự được Đảng, Nhà nước trao tặng Huân chương Lao động hạng Ba, ghi nhận những đóng góp to lớn trong sự nghiệp chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Đây không chỉ là niềm tự hào của tập thể cán bộ, nhân viên mà còn là động lực để Bệnh viện tiếp tục nỗ lực phấn đấu.
Trong thập niên vừa qua, Bệnh viện đã có nhiều bước tiến vượt bậc. Cơ sở vật chất được nâng cấp, bổ sung các trang thiết bị hiện đại phục vụ chẩn đoán và điều trị. Số giường bệnh tiếp tục được nâng lên, đáp ứng được tình trạng quá tải trước đây. Đội ngũ Bác sĩ (45 người), Điều dưỡng viên và Kỹ thuật viên (94 người) được đào tạo chuyên sâu góp phần nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh.
Bệnh viện còn đẩy mạnh công tác quản lý bệnh nhân tâm thần tại cộng đồng, phối hợp chặt chẽ với y tế cơ sở trong việc phát hiện, theo dõi và điều trị ngoại trú với phương châm người bệnh tâm thần được chăm sóc liên tục, không ai bị bỏ lại phía sau. Song song đó, các hoạt động giám định sức khỏe tâm thần, phục hồi chức năng và tư vấn sức khỏe tâm thần cũng được triển khai thường xuyên.
5. Định hướng phát triển trong tương lai
Trong bối cảnh hiện nay, các bệnh lý tâm thần ngày càng đa dạng và gia tăng, đặc biệt là trầm cảm, lo âu, rối loạn giấc ngủ, nghiện chất,… do áp lực cuộc sống hiện đại. Đứng trước thách thức này, Bệnh viện Bảo vệ sức khỏe tâm thần Quảng Ninh đặt mục tiêu tiếp tục:
- Hiện đại hóa cơ sở vật chất, trang thiết bị: Tiếp tục đầu tư xây dựng thêm các khoa, phòng mới, mua sắm các trang bị các thiết bị hiện đại phục vụ chẩn đoán, điều trị và phục hồi chức năng.
- Phát triển nguồn nhân chất lượng cao: Đào tạo đội ngũ chuyên môn sâu, tăng cường hợp tác với các cơ sở y tế trong và ngoài nước.
- Mở rộng dịch vụ khám, chữa bệnh: Phát triển thêm các dịch vụ tư vấn tâm lý, trị liệu tâm lý, tâm thần nhi, tâm thần người cao tuổi, lạm dụng và nghiện chất.
- Tăng cường quản lý và dự phòng sức khỏe tâm thần cộng đồng: Duy trì mạng lưới chăm sóc sức khỏe tâm thần tại y tế cơ sở để phát hiện sớm, quản lý lâu dài bệnh nhân tâm thần tại địa phương; đẩy mạnh truyền thông nâng cao nhận thức xã hội về sức khỏe tâm thần.
6. Tầm nhìn – Sứ mệnh – Giá trị cốt lõi
- Tầm nhìn: Trở thành trung tâm chuyên khoa tâm thần hiện đại hàng đầu khu vực Đông Bắc, nơi mọi người dân đều được tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần chất lượng, nhân văn.
- Sứ mệnh: “Chăm sóc sức khỏe tâm thần toàn diện - Vì chất lượng cuộc sống cộng đồng”.
- Giá trị cốt lõi: Nhân ái – Tận tâm – Chuyên nghiệp – Sáng tạo – Trách nhiệm
7. Kết luận
Hơn nửa thế kỷ xây dựng và trưởng thành, Bệnh viện Bảo vệ sức khỏe tâm thần Quảng Ninh đã đi qua nhiều giai đoạn thử thách, từng bước khẳng định vị thế Bệnh viện chuyên khoa đầu ngành của tỉnh, đồng thời là điểm sáng về y đức và chất lượng chuyên môn trong chăm sóc sức khỏe tinh thần cộng đồng. Với tinh thần “Tất cả vì người bệnh thân yêu”, Bệnh viện tiếp tục phấn đấu trở thành biểu tượng của lòng nhân ái và sự cống hiến, góp phần xây dựng một xã hội khỏe mạnh, nhân văn và hạnh phúc hơn.
