Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh điều hành phiên họp.

Tiếp tục hiện thực hóa mục tiêu xây dựng kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất, đạt mục tiêu đến năm 2030 có 2 triệu doanh nghiệp tư nhân hoạt động

Theo báo cáo của Chính phủ, tình hình đăng ký doanh nghiệp, hộ kinh doanh đạt kết quả tích cực, số lượng doanh nghiệp quay trở lại thị trường hàng tháng tiếp tục duy trì mức tăng mạnh. Nhiều chương trình, đề án hỗ trợ phát triển kinh tế tư nhân, thúc đẩy doanh nghiệp vừa và lớn... được triển khai tích cực, hiệu quả. Tại kỳ họp này, Chính phủ trình Quốc hội dự án Luật Đầu tư (sửa đổi), theo đó dự kiến bãi bỏ 21 ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện, nhằm tạo điều kiện tối đa cho doanh nghiệp, giảm bớt rào cản gia nhập thị trường và chuyển mạnh sang cơ chế hậu kiểm, qua đó thúc đẩy quyền tự do kinh doanh của doanh nghiệp và người dân.

Tuy nhiên, theo phản ánh của doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp thì: kinh tế tư nhân hiện vẫn đối mặt với nhiều rào cản, chưa bứt phá về quy mô và năng lực cạnh tranh, chưa đáp ứng được yêu cầu và kỳ vọng; hầu hết doanh nghiệp có quy mô siêu nhỏ, nhỏ và vừa; tiềm lực tài chính và trình độ quản trị hạn chế; năng lực công nghệ, đổi mới sáng tạo thấp; năng suất lao động, hiệu quả hoạt động chưa cao; thiếu tầm nhìn chiến lược trong kinh doanh, đặc biệt là thiếu kết nối với các doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài… thiếu thiết chế tạo thuận lợi để kết nối doanh nghiệp nhỏ với các cơ quan Nhà nước.

Vì vậy, để tiếp tục hiện thực hóa mục tiêu xây dựng kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất, xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, tự lực, tự cường gắn với hội nhập quốc tế sâu rộng, đạt mục tiêu đến năm 2030 có 2 triệu doanh nghiệp tư nhân hoạt động trong nền kinh tế và đóng góp khoảng 55-58% GDP, khoảng 35-40% tổng thu ngân sách nhà nước, đại biểu Lã Thanh Tân, đoàn ĐBQH thành phố Hải Phòng đề nghị Chính phủ tiếp tục đẩy mạnh một số giải pháp như:

Thứ nhất, sớm sửa đổi Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa theo hướng mở rộng phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng như hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, doanh nghiệp tham gia liên kết ngành, chuỗi giá trị... Về nội dung hỗ trợ thì ưu tiên về chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo, phát triển bền vững, xanh hóa sản xuất...

Tiếp tục rà soát để đề xuất bãi bỏ điều kiện kinh doanh không còn cần thiết; nghiên cứu cơ chế, chính sách tạo đột phá về cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, không chỉ là những chính sách ưu đãi ban đầu mà cần hướng tới khuyến khích doanh nghiệp lớn, có nội lực mạnh; với những doanh nghiệp này, thay vì cơ chế hỗ trợ trước đầu tư thì chuyển sang cơ chế thưởng sau đầu tư, tạo điều kiện thuận lợi để phát triển bình đẳng với các khu vực kinh tế.

Thứ hai, đẩy mạnh phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia, có sự kết nối doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp FDI với các trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D), trường đại học, viện nghiên cứu, quỹ đầu tư mạo hiểm. Thúc đẩy “nội địa hóa” thông qua liên kết giữa FDI và doanh nghiệp nội địa (hướng tới áp dụng tỷ lệ nội địa hóa bắt buộc trong một số lĩnh vực chiến lược); hỗ trợ doanh nghiệp nội địa nâng cao năng lực để đáp ứng tiêu chuẩn tham gia vào chuỗi cung ứng FDI.

Thứ ba, xây dựng các chương trình liên kết chuỗi cung ứng giữa FDI và doanh nghiệp nội địa, đặc biệt trong các ngành công nghiệp hỗ trợ, chế tạo, công nghệ cao; có cơ chế khuyến khích các doanh nghiệp FDI chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân lực, hỗ trợ nâng cao năng lực cho doanh nghiệp Việt Nam. Xây dựng Trung tâm liên kết, tư vấn hỗ trợ doanh nghiệp nội địa tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu, trung tâm xúc tiến công nghiệp hỗ trợ, trung tâm liên kết doanh nghiệp FDI – doanh nghiệp nội địa tại các khu công nghiệp, khu kinh tế. Có chính sách ưu đãi đầu tư cho FDI có cam kết liên kết, chuyển giao công nghệ, sử dụng sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp Việt Nam.

Thứ tư, có cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển và nâng cao hiệu quả hoạt động các hiệp hội ngành nghề, hiệp hội doanh nghiệp. Xây dựng các chuỗi liên kết doanh nghiệp theo cụm ngành, chuỗi giá trị: khuyến khích các doanh nghiệp lớn dẫn dắt chuỗi cung ứng nội địa, kết nối với các doanh nghiệp vừa, nhỏ và hộ kinh doanh cá thể. Hỗ trợ phát triển các cụm liên kết ngành trong các lĩnh vực như: công nghiệp hỗ trợ, chế biến nông sản, công nghệ thông tin, công nghiệp sáng tạo…

Thứ năm, có cơ chế để kết nối các doanh nghiệp khu vực kinh tế tư nhân với nhau; khu vực kinh tế tư nhân với khu vực nhà nước và với khu vực FDI; cơ chế xây dựng hệ sinh thái liên kết ba nhà: doanh nghiệp tư nhân - Nhà nước – FDI để doanh nghiệp “không bơi một mình mà bơi theo đàn”; giảm sự phụ thuộc vào nguồn nhập khẩu, tăng nội địa hóa, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, chuyển giao công nghệ, tăng sức cạnh tranh và khả năng tham gia chuỗi giá trị toàn cầu.

Đại diện Chính phủ tham dự phiên họp.

Phát triển công nghiệp hỗ trợ là một chiến lược then chốt trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa của Việt Nam nhằm tăng năng lực tự chủ sản xuất của doanh nghiệp

Cũng quan tâm đến phát triển kinh tế tư nhân, đại biểu Nguyễn Duy Minh, đoàn ĐBQH thành phố Đà Nẵng nhấn mạnh: Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân đã khẳng định kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng của nền kinh tế trong đó cần phát triển công nghiệp hỗ trợ công nghiệp chế biến chế tạo là trọng tâm ưu tiên. Đây là cơ sở chính trị vững chắc để doanh nghiệp tư nhân trở thành lực lượng nòng cốt trong giá trị sản xuất quốc gia cùng với khu vực FDI và doanh nghiệp nhà nước hình thành ba trụ cột của công nghiệp Việt Nam.

Trong thời gian qua, Chính phủ đã ban hành nghị định số 205 để thay thế và cập nhật nhiều nội dung mới so với nghị định 111 năm 2015. Nghị định này đã xác định rõ mục tiêu đến năm 2035 là tỷ lệ nội địa hóa phải đạt từ 50 đến 60%. Có ít nhất 3000 doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ đủ năng lực cung ứng cho doanh nghiệp FDI và công nghiệp hỗ trợ phải đóng góp 10% giá trị sản xuất công nghiệp chế biến chế tạo. Tuy nhiên theo đại biểu Nghị định là chưa đủ mà tới đây Chính phủ cần chỉ đạo nghiên cứu xây dựng luật phát triển công nghiệp hỗ trợ để hình thành khung pháp lý thống nhất, ổn định, đảm bảo tự chủ sản xuất hội nhập bền vững và phát triển của doanh nghiệp Việt trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Đại biểu Nguyễn Duy Minh cũng đề nghị triển khai thực hiện Quỹ phát triển công nghiệp hỗ trợ quốc gia ngay trong năm 2026 đảm bảo vốn vay ưu đãi đến các doanh nghiệp sản xuất linh kiện vật liệu công nghệ chính xác, đồng thời cần thực hiện cơ chế một cửa hỗ trợ công nghiệp hỗ trợ trợ, rút ngắn các trình tự thủ tục, tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiếp cận nhanh và hiệu quả. Trước thực trạng hiện nay nhiều doanh nghiệp trong nước chưa thể tham gia chuỗi cung ứng do thiếu kỹ sư, thiếu vật liệu, công nghệ khuôn mẫu, tự động hóa và quản lý sản xuất theo chuẩn quốc tế… đại biểu đề nghị Chính phủ cũng nên ưu tiên vốn từ quỹ công nghiệp hỗ trợ quốc gia để hỗ trợ học phí, đào tạo tại chỗ, hỗ trợ học bổng thực hành tại doanh nghiệp, đồng thời liên kết quốc tế trong chuyển giao công nghệ,đào tạo nguồn nhân lực. Bên cạnh đó, trong thu hút đầu tư FDI cũng cần có chọn lập gắn với các cam kết nội địa hóa và chuyển giao công nghệ. Theo đó, Chính phủ cần ban hành cơ chế ưu đãi có điều kiện. Đối với những doanh nghiệp FDI đạt tỷ lệ nội địa hóa tối thiểu 30% sau 5 năm hoặc có lộ trình tăng tỷ lệ nội địa hóa hàng năm sẽ được hưởng thuế thu nhập doanh nghiệp ưu đãi. Ngược lại, các doanh nghiệp, các dự án không thực hiện các cam kết nội địa hóa sẽ chỉ được hưởng những ưu đãi cơ bản, thậm chí là giảm những ưu đãi tương ứng nếu vi phạm cam kết.

Cần tạo động lực mạnh mẽ hơn từ khu vực kinh tế tư nhân, nhất là từ các doanh nghiệp nhỏ và vừa, để thúc đẩy kinh tế phát triển nhanh và bền vững

Trong giai đoạn 2021 - 2025, bối cảnh thế giới và trong nước có nhiều khó khăn, thách thức, song với sự điều hành linh hoạt, quyết liệt của Chính phủ, dự kiến tốc độ tăng trưởng GDP bình quân đạt khoảng 6,3%. Có thể khẳng định, đầu tư công, đầu tư tư nhân, thu hút đầu tư FDI và xuất khẩu là những động lực chính thúc đẩy sự tăng trưởng. Tuy nhiên, theo đại biểu Trần Văn Tuấn, Phó Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Ninh, bên cạnh những kết quả đạt được thì cũng đã và đang bộc lộ những mặt hạn chế, tiềm ẩn những yếu tố có thể dẫn đến tăng trưởng thiếu sự tự chủ và bền vững, dễ bị “đứt gãy” khi một trong các động lực tăng trưởng từ đầu tư công, FDI, xuất khẩu suy yếu; cơ cấu kinh tế mất cân đối do khu vực kinh tế tư nhân trong nước chưa phát triển tương xứng, cụ thể:

- Trong giai đoạn 2021-2025 hiệu quả đầu tư công còn có mặt hạn chế, chưa tương xứng với nguồn lực bỏ ra, thể hiện ở chỉ số ICOR (chi phí vốn để tăng thêm 1 đơn vị GDP) vẫn còn cao (6,4%), chưa có nhiều cải thiện so với giai đoạn trước; một số dự án vẫn gặp khó khăn về tiến độ, đội vốn, đặc biệt do vấn đề đền bù, giải phóng mặt bằng….

- Tăng trưởng FDI trong lĩnh vực công nghệ cao chưa đạt mức kỳ vọng (chủ yếu gia công, lắp ráp, sử dụng linh kiện nhập khẩu). Liên kết giữa doanh nghiệp FDI với doanh nghiệp nội địa còn yếu; giá trị gia tăng tại Việt Nam thấp; chuỗi cung ứng nội địa chưa phát triển; chuyển giao công nghệ hạn chế, nhất là công nghệ cao… Đặc biệt, khi FDI chiếm tỷ trọng lớn, tiềm ẩn nguy cơ mất tự chủ, bởi các nhà đầu tư có thể rút vốn hoặc chuyển hướng đầu tư bất cứ lúc nào; rồi rủi ro khi doanh nghiệp FDI có hành vi chuyển giá, trốn thuế…

- Chất lượng và giá trị gia tăng của hàng hoá xuất khẩu còn thấp, chưa tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu, phụ thuộc nhiều thị trường bên ngoài, tiềm ẩn nguy cơ nền kinh tế dễ bị tổn thương trước những biến động kinh tế, chính trị trong khu vực và thế giới (như cạnh tranh thương mại, biến động giá nguyên liệu, thay đổi chính sách của các nước nhập khẩu)… Đặc biệt, khi xuất khẩu vẫn phụ thuộc nhiều vào khu vực FDI (năm 2024, giá trị kim ngạch xuất khẩu từ khu vực FDI chiếm tỷ trọng 71,7%), tiềm ẩn nguy cơ khi có biến động (như suy giảm đơn hàng, dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu…) tăng trưởng xuất khẩu và GDP của Việt Nam sẽ suy giảm.

Trong khi đó, kinh tế tư nhân - vốn là động lực dài hạn cho sự phát triển lại đang phải đối mặt với nhiều rào cản kìm hãm, chưa có sự bứt phá về quy mô và năng lực cạnh tranh. Vì vậy, theo đại biểu Trần Văn Tuấn, trong giai đoạn tới, bên cạnh việc tiếp tục phát huy những động lực tăng trưởng từ đầu tư công, thu hút đầu tư FDI và xuất khẩu; chúng ta cần nhanh chóng hiện thực hoá những quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp theo tinh thần Nghị quyết số 68 - NQ/TW ngày 04/5/2025 của Bộ Chính trị “về phát triển kinh tế tư nhân”. Qua đó tạo động lực mạnh mẽ hơn từ khu vực kinh tế tư nhân, nhất là từ các doanh nghiệp nhỏ và vừa, để thúc đẩy kinh tế phát triển nhanh và bền vững.

Đặc biệt, cần chú trọng tiếp tục xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật, với những cơ chế, chính sách đột phá, tạo môi trường thông thoáng, minh bạch, khuyến khích kinh tế tư nhân phát triển (nhất là về: đất đai, hạ tầng, đầu tư, tài chính, tín dụng, thủ tục hành chính, khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, đào tạo nhân lực…). Cụ thể, cần khẩn trương nghiên cứu sửa đổi Luật hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa năm 2017, nhằm khắc phục một số bất cập đã bộc lộ sau hơn 7 năm triển khai thực hiện (như: Tiêu chí xác định doanh nghiệp nhỏ và vừa còn chung chung; chưa rõ chính sách hỗ trợ chuyên biệt về chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo và hội nhập quốc tế; chưa có ưu tiên rõ ràng đối với nhóm doanh nghiệp siêu nhỏ, hộ kinh doanh chuyển thành doanh nghiệp và doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo…). Qua đó tạo sự đột phá về phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa trong giai đoạn tới. Cùng với việc xác định kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia thì cũng cần coi doanh nghiệp nhỏ và vừa là “xương sống” của nền kinh tế.

Khơi dậy tiềm lực doanh nghiệp tư nhân, đưa Việt Nam tiến vững chắc trên con đường tăng trưởng xanh, độc lập và thịnh vượng

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu biến động bởi xung đột, thuế quan và khí hậu, Việt Nam vẫn vươn lên như “hải đăng kinh tế” của khu vực: GDP quý III tăng 8,23%, xuất siêu đạt 16,82 tỷ USD, FDI kỷ lục 28,54 tỷ USD – minh chứng cho niềm tin quốc tế vào sức bật Việt Nam. Song để biến thành tựu ngắn hạn thành năng lực bền vững, đại biểu Nguyễn Như So, đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Ninh cho rằng cần có một chiến lược phát triển lấy kinh tế tư nhân làm “động cơ phản lực”, là mũi nhọn sáng tạo và nền tảng tự chủ quốc gia. Đại biểu đề xuất 4 giải pháp trọng tâm nhằm khơi dậy tiềm lực doanh nghiệp tư nhân, đưa Việt Nam tiến vững chắc trên con đường tăng trưởng xanh, độc lập và thịnh vượng.

Một là, cần đột phá thực chất trong cải cách thể chế, với trọng tâm là khâu thực thi chính sách – nút thắt của mọi nút thắt trong phát triển kinh tế hiện nay. Thực tế cho thấy nhiều chủ trương, nghị quyết đúng đắn của Đảng và Quốc hội như “bộ tứ” Nghị quyết 57, 59, 66, 68 của Bộ Chính trị, hay Nghị quyết 198 đã mở hướng khơi thông nguồn lực, song kết quả thực tế lại cho thấy khoảng cách lớn giữa “chính sách trên giấy” và “đời sống doanh nghiệp”. Chỉ trong 9 tháng đầu năm 2025, hơn 175 nghìn doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường – con số phản ánh rõ độ vênh giữa ý chí chính sách và hiệu quả thực thi. Như vậy vấn đề không nằm ở thiết kế chính sách, mà ở nút thắt thực thi. Một chính sách tốt, nếu thiếu đồng bộ, cơ chế phối hợp, hướng dẫn cụ thể, trách nhiệm cá nhân sẽ nằm lại trên bàn giấy. Gói hỗ trợ lãi suất 2% của Nghị quyết 43 là ví dụ điển hình: mặc dù được thiết kế đúng mục tiêu, nhưng giải ngân chỉ đạt 1,95% vì quy trình phức tạp, tiêu chí mập mờ, ngân hàng sợ rủi ro… Hệ quả là vốn không đến được nền kinh tế thực, doanh nghiệp kiệt sức, còn chính sách bị coi là “không hiệu quả”.

Vì vậy, đại biểu Nguyễn Như So cho rằng đột phá thể chế phải bắt đầu từ cải cách thực thi. Mỗi chính sách ban hành cần có hướng dẫn chi tiết, thời hạn rõ ràng, tiêu chí định lượng, cơ chế giám sát công khai và người chịu trách nhiệm cụ thể. Cần số hóa toàn bộ quy trình hành chính, mở rộng nguyên tắc “ngầm định chấp thuận”với thủ tục rủi ro thấp, và xóa bỏ triệt để cơ chế xin – cho. Quan trọng hơn, cần đo hiệu quả cải cách bằng trải nghiệm của doanh nghiệp, không chỉ bằng báo cáo hành chính. Chỉ khi thực thi trở thành khâu đột phá, chuyển từ “quản lý” sang “phục vụ”, từ “đúng quy trình” sang “đúng kết quả”, thể chế mới thật sự trở thành động lực tăng trưởng và củng cố niềm tin của doanh nghiệp vào chính quyền kiến tạo.

Hai là, cần tái cơ cấu mạnh mẽ thị trường vốn, đưa dòng tiền trở lại nền kinh tế thực, thay vì cuốn vào những chu kỳ đầu cơ ngắn hạn không tạo ra giá trị bền vững. Thị trường vốn phải trở thành mạch máu của sản xuất, không phải sân chơi của đầu cơ. Dòng vốn cần được định hướng chiến lược vào các lĩnh vực sản xuất, chế biến chế tạo, hàng tiêu dùng thiết yếu, công nghệ cao và kinh tế xanh – những trụ cột tạo giá trị gia tăng và việc làm ổn định cho đất nước. Chính phủ cần phát triển các kênh dẫn vốn dài hạn như quỹ đầu tư, trái phiếu doanh nghiệp, thị trường vốn mạo hiểm - nơi các quỹ đầu tư chấp nhận rủi ro để tài trợ cho đổi mới công nghệ, khởi nghiệp sáng tạo và sản xuất giá trị cao, giảm phụ thuộc vào tín dụng ngắn hạn của ngân hàng. Đồng thời, nên thiết lập cơ chế tái cấp vốn ưu đãi 2–5%/năm cho các dự án đổi mới công nghệ, sản xuất xanh và chuyển đổi số – qua đó giúp doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận vốn rẻ, đầu tư cho năng suất và giá trị dài hạn.

Song song với đó, cần thiết kế gói kích cầu thuế “Sản xuất xanh”, ưu tiên miễn, giảm thuế cho doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ 4.0, năng lượng tái tạo, kinh tế tuần hoàn. Đây không chỉ là chính sách hỗ trợ tài chính, mà còn là đòn bẩy chuyển hướng dòng vốn từ đầu cơ sang sáng tạo, gắn lợi ích doanh nghiệp với tăng trưởng bền vững và trách nhiệm môi trường. Một thị trường vốn phát triển theo hướng sản xuất – sáng tạo – dài hạn, sẽ tạo nền tảng nội lực vững chắc, nâng cao năng suất quốc gia và củng cố sức chống chịu chiến lược của nền kinh tế Việt Nam.

Ba là, cần tái cấu trúc mạnh mẽ sản xuất và xuất khẩu theo hướng nâng cao giá trị gia tăng nội địa, coi đây là nhiệm vụ chiến lược để xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ. Trong bối cảnh chủ nghĩa bảo hộ lan rộng và thương mại toàn cầu thu hẹp, Việt Nam không thể tiếp tục dựa vào mở rộng quy mô xuất khẩu, mà phải chuyển trọng tâm sang tăng hàm lượng giá trị trong nước. Hiện tỷ lệ nội địa hóa mới đạt 36,6%, thấp hơn đáng kể so với Trung Quốc (67,1%), Thái Lan (58,4%) hay Ấn Độ (53,3%), khiến Việt Nam dễ bị lệ thuộc, hoặc rơi vào vai trò “công xưởng trung chuyển”, khó đáp ứng tiêu chí FTA, đối mặt nguy cơ bị áp thuế cao.

Vì vậy, cần ưu tiên hình thành lực lượng doanh nghiệp nội địa đủ quy mô và năng lực làm trụ cột cho nền kinh tế. Chính sách hỗ trợ phải tập trung vào tăng tỷ lệ nội địa hoá nguyên liệu, sản phẩm; thúc đẩy chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân lực và phát triển năng lực thiết kế, chế tạo trong nước. Trong thu hút FDI, cần quy định rõ cam kết nội địa hóa, chuyển giao công nghệ và liên kết với doanh nghiệp Việt Nam. FDI phải là chất xúc tác cho năng lực sản xuất trong nước, nâng tầm giá trị “Made in Vietnam”, giúp doanh nghiệp Việt vươn lên làm chủ các khâu có giá trị cao trong chuỗi cung ứng toàn cầu – nền tảng cho một nền kinh tế tự chủ và bền vững.

Bốn là, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao như “lõi thép” của tăng trưởng, coi trí tuệ Việt Nam là lợi thế cạnh tranh cốt lõi trong kỷ nguyên công nghệ và chuyển đổi số.

Theo đại biểu Nguyễn Như So, Việt Nam đang đối mặt với điểm nghẽn nghiêm trọng: 63% lao động làm việc phi chính thức, 38 triệu người chưa qua đào tạo nghề, và chỉ 11,67% có trình độ cao – khiến năng suất lao động chỉ bằng 1/10 Singapore, 1/2 Trung Quốc. Đây không chỉ là thiếu hụt kỹ năng mà còn là “độ trễ thể chế” trong giáo dục – đào tạo. Để bứt phá, cần triển khai thực chất Nghị quyết 71-NQ/TW, lấy giáo dục và đào tạo làm khâu đột phá chiến lược. Chính phủ cần đầu tư có trọng tâm cho “Giáo dục tinh hoa”, xây dựng các trung tâm nghiên cứu – đào tạo xuất sắc trong các lĩnh vực mũi nhọn như AI, bán dẫn, năng lượng tái tạo và kinh tế số. Đồng thời, khuyến khích khu vực tư nhân tham gia sâu vào đào tạo thông qua cơ chế đặt hàng nhân lực, liên kết chặt chẽ Doanh nghiệp – Trường học – Viện nghiên cứu, và ưu đãi thuế mạnh cho hoạt động R&D và phát triển kỹ năng. Khi nguồn nhân lực trở thành nền tảng tri thức tự chủ, Việt Nam mới có thể vượt qua “bẫy thu nhập trung bình” và tạo vị thế vững vàng trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Thu Quỳnh - Vũ Hiếu - Cao Hoàng

(Nguồn: Quochoi.vn)