Kể từ khi được thành lập, với tiền thân là Tập san Pháp chế xã hội chủ nghĩa thuộc Ủy ban Pháp chế của Hội đồng Chính phủ theo Quyết định số 106-20/UBPC ngày 20/12/1977 của Chủ nhiệm Ủy ban Pháp chế, trải qua 45 năm xây dựng và phát triển, Tạp chí Dân chủ và Pháp luật đã và đang đóng vai trò quan trọng là cơ quan ngôn luận của Bộ Tư pháp, thực hiện chức năng thông tin và là diễn đàn nghiên cứu, trao đổi về khoa học pháp lý, thông tin lý luận, nghiệp vụ và thực tiễn trong xây dựng, thực hiện pháp luật và hoạt động tư pháp, góp phần tuyên truyền, phổ biến chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, phục vụ yêu cầu quản lý nhà nước, đáp ứng nhu cầu của Nhân dân về nghiên cứu, tìm hiểu pháp luật nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước bằng pháp luật, tăng cường pháp chế, phát huy dân chủ, thực hiện công bằng xã hội, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Trong đó, không thể không kể đến sự đóng góp của Tạp chí Dân chủ và Pháp luật đối với lĩnh vực thi hành án dân sự - một lĩnh vực với nhiều vấn đề lý luận và thực tiễn đặt ra đòi hỏi cần được luận giải một cách khoa học. Có thể khái quát ở những khía cạnh sau:

Thứ nhất, Tạp chí Dân chủ và Pháp luật là cơ quan thông tin và là diễn đàn nghiên cứu, trao đổi về khoa học pháp lý, thông tin lý luận, mang dấu ấn riêng trong khoa học pháp lý: Với việc phát hành định kỳ hàng tháng hai ấn phẩm tạp chí, trong đó có một ấn phẩm định kỳ bao gồm các lĩnh vực về xây dựng pháp luật, pháp luật kinh tế, thi hành pháp luật và một ấn phẩm chuyên đề về một trong các lĩnh vực của Ngành Tư pháp, Tạp chí Dân chủ và Pháp luật đã trở thành một diễn đàn khoa học pháp lý thực thụ, tạo ra môi trường trao đổi, nghiên cứu khoa học và thực tiễn về các vấn đề pháp lý, cung cấp thông tin lý luận và thực tiễn về xây dựng, hoạch định và thực thi chính sách, kinh nghiệm nước ngoài về xây dựng và thi hành pháp luật, cũng như cung cấp các thông tin về thực tiễn cuộc sống. Mỗi bài viết trong các ấn phẩm của Tạp chí Dân chủ và Pháp luật là một công trình khoa học pháp lý có chất lượng, được nghiên cứu và biên tập kỹ lưỡng, nhằm trao đổi các quan điểm khoa học của các tác giả để từ đó làm sáng tỏ, tổng kết, đánh giá, khái quát hóa các vấn đề pháp lý thực tiễn trở thành luận cứ khoa học, được công nhận và tính điểm khoa học của Hội đồng Giáo sư Nhà nước. Đồng thời, Tạp chí Dân chủ và Pháp luật đã thực hiện tốt vai trò là cơ quan ngôn luận của Bộ Tư pháp trong việc cung cấp các thông tin về hoạt động thực tiễn của Ngành Tư pháp từ trung ương đến địa phương.

Thứ hai, hoạt động của Tạp chí Dân chủ và Pháp luật đã thu hút được sự tham gia của đông đảo các chuyên gia, nhà khoa học và các nhà hoạt động thực tiễn trong lĩnh vực tư pháp và pháp luật. Qua theo dõi cho thấy, hầu hết các nhà khoa học pháp lý nổi tiếng ở trong nước đều có các bài viết quan trọng đăng trên Tạp chí Dân chủ và Pháp luật. Điều đó không chỉ làm phong phú thêm các kiến thức khoa học mà tạo ra một diễn đàn lớn để tập hợp được tri thức khoa học pháp lý. Cùng với đó, rất nhiều người làm thực tiễn đã trở thành những nhà khoa học thực thụ khi từ thực tiễn sinh động của nhiều lĩnh vực đã khái quát thành vấn đề lý luận để nghiên cứu, trao đổi, trong đó phải kể đến một lĩnh vực rất lớn của Bộ Tư pháp - lĩnh vực thi hành án dân sự thông qua diễn đàn Tạp chí Dân chủ và Pháp luật. Đây chính là biểu hiện sinh động của việc kết hợp giữa nghiên cứu khoa học với thực tiễn xây dựng, thực hiện pháp luật và hoạt động tư pháp, góp phần tuyên truyền, phổ biến chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, phục vụ yêu cầu quản lý nhà nước, đáp ứng nhu cầu của Nhân dân về nghiên cứu, tìm hiểu pháp luật nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước bằng pháp luật, tăng cường pháp chế, phát huy dân chủ, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Thứ ba, Tạp chí Dân chủ và Pháp luật đã tích cực và rất trách nhiệm phối hợp với Tổng cục Thi hành án dân sự trong việc xuất bản các ấn phẩm chuyên đề về công tác thi hành án dân sự, vấn đề thực thi Luật Thi hành án dân sự, chuyên đề kỷ niệm Ngày truyền thống Thi hành án dân sự hàng năm bao gồm những bài nghiên cứu chuyên sâu trên các mặt công tác của lĩnh vực thi hành án dân sự, thi hành án hành chính, kịp thời cập nhật những điểm nóng, những vấn đề còn có khó khăn, vướng mắc trong hoạt động chuyên môn, nghiệp vụ của các cơ quan thi hành án dân sự địa phương, góp phần hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ chính trị được Bộ, Ngành Tư pháp giao. Các số chuyên đề được xây dựng, biên tập công phu, kỹ lưỡng, có tính lý luận và thực tiễn cao, bảo đảm chất lượng về mặt thông tin và tính khoa học. Đây là một trong những nguồn tài liệu hữu ích cho các đại biểu Quốc hội, các cơ quan tư pháp, thi hành án dân sự địa phương, cán bộ, công chức và các nhà nghiên cứu tham khảo không chỉ trong quá trình nghiên cứu, mà còn trong quá trình thực thi công vụ cũng như là nguồn tư liệu hữu ích cho hoạt động nghiên cứu, hoàn thiện thể chế, chính sách về thi hành án dân sự và các lĩnh vực có liên quan.

Với vai trò là cơ quan ngôn luận của Bộ Tư pháp và đặt trong bối cảnh vị trí, vai trò của Ngành Tư pháp ngày càng được nhấn mạnh trong quá trình xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật nói riêng và xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa nói chung, trong thời gian tới, Tạp chí Dân chủ và Pháp luật sẽ tiếp tục là diễn đàn khoa học pháp lý, là cầu nối giữa lý luận với thực tiễn (nhất là thực tiễn của hoạt động tư pháp, thi hành án) và ngược lại.

Tổng cục Thi hành án dân sự mong tiếp tục được phối hợp cùng Tạp chí Dân chủ và Pháp luật trong việc chia sẻ các thông tin về thực tiễn công tác thi hành án nhằm bảo đảm tốt hơn quyền và lợi ích hợp pháp của người dân; cùng với Tạp chí Dân chủ và Pháp luật thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị mà Ban Cán sự Đảng, Lãnh đạo Bộ Tư pháp giao, trước mắt là hoạt động nghiên cứu tổng kết Luật Thi hành án dân sự và các văn bản hướng dẫn thi hành nhằm đánh giá những kết quả đạt được và hạn chế, khó khăn trong công tác thi hành án dân sự; trao đổi quan điểm giữa các chuyên gia, nhà nghiên cứu và các nhà hoạt động thực tiễn liên quan đến các vấn đề trong lĩnh vực thi hành án dân sự. Hy vọng rằng, Tạp chí Dân chủ và Pháp luật luôn giữ vững định hướng chính trị - pháp lý, bám sát thực tiễn hoạt động tư pháp và pháp luật của đất nước, góp phần quan trọng vào việc nghiên cứu và truyền bá khoa học pháp lý, là phương tiện chỉ đạo, hướng dẫn nghiệp vụ công tác tư pháp, thông tin các hoạt động lập pháp và thực hiện pháp luật, góp phần đắc lực vào nhiệm vụ tuyên truyền, phổ biến chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, phục vụ yêu cầu quản lý nhà nước, đáp ứng nhu cầu của Nhân dân về nghiên cứu, tìm hiểu pháp luật nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước bằng pháp luật, tăng cường pháp chế, phát huy dân chủ, thực hiện công bằng xã hội, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

TS. Nguyễn Quang Thái
Tổng cục trưởng Tổng cục Thi hành án dân sự, Bộ Tư pháp