Ngành Tư pháp có vai trò rất quan trọng trong việc thực hiện các nhiệm vụ và mục tiêu xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân, xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân; đồng thời, thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng tại Nghị quyết Đại hội XIII về 06 nhiệm vụ trọng tâm, 03 đột phá chiến lược, trong đó có đột phá về hoàn thiện thể chế[1].
Với truyền thống đoàn kết, kỷ cương, trí tuệ, đam mê cống hiến và tinh thần vượt khó, năm 2021, Ngành Tư pháp đã khẳng định được vị trí quan trọng giúp Chính phủ, chính quyền địa phương hoàn thành tốt công tác xây dựng và thi hành pháp luật. Công tác chỉ đạo, điều hành được thực hiện quyết liệt, linh hoạt, bám sát Chương trình, Kế hoạch công tác, các nghị quyết, chỉ đạo của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, chính quyền địa phương và phù hợp với bối cảnh tình hình kinh tế - xã hội của đất nước và của từng địa phương.
1. Những kết quả nổi bật của công tác tư pháp trong năm 2021[2]
Công tác xây dựng, hoàn thiện pháp luật được chú trọng đầu tư nguồn lực, góp phần tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, điểm nghẽn trong tổ chức thi hành, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của người dân, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động đầu tư, kinh doanh, khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo.
Bộ, Ngành Tư pháp đã chủ động, tích cực cụ thể hóa các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ về các lĩnh vực tư pháp, pháp luật, nhất là trong phòng, chống dịch Covid-19, tập trung tháo gỡ về mặt thể chế để thúc đẩy sản xuất, kinh doanh, bảo đảm an ninh, quốc phòng, đối ngoại, văn hóa…, góp phần nâng cao uy tín của Việt Nam về chất lượng các quy định pháp luật[3]. Việc tham gia ý kiến pháp lý cùng với Chính phủ, chính quyền các cấp ứng phó với dịch bệnh Covid-19 được thực hiện kịp thời, trách nhiệm.
Việc tiếp cận pháp luật và hòa giải ở cơ sở đã có nhiều đổi mới trong tư duy, cách làm; nhiều cuộc thi tìm hiểu pháp luật trực tuyến đã được Bộ Tư pháp và các bộ, ngành, địa phương chú trọng, nổi bật là thi tìm hiểu pháp luật về bầu cử đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp.
Công tác xây dựng Ngành, đào tạo, bồi dưỡng và nghiên cứu khoa học pháp lý; việc thanh tra, kiểm tra, bảo đảm cơ sở vật chất cho hoạt động của Ngành được chú trọng và đạt nhiều kết quả tích cực. Những kết quả nêu trên đã tiếp tục đóng góp quan trọng vào phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội của đất nước và của từng địa phương.
Hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước và tổ chức thi hành pháp luật đối với một số lĩnh vực công tác của Bộ, Ngành Tư pháp tiếp tục được nâng cao. Qua đánh giá những kết quả đạt được, 10 sự kiện nổi bật của công tác tư pháp trong năm 2021[4] đã được chỉ ra:
(i) Ngành Tư pháp đóng góp kịp thời và tích cực trong triển khai, thể chế hóa các nội dung chính sách về xây dựng, tổ chức thi hành pháp luật theo Văn kiện Đại hội XIII của Đảng và các kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư: Bộ, Ngành Tư pháp đã phối hợp với các bộ, ngành và địa phương tập trung tham mưu triển khai, thể chế hóa những định hướng chính sách lớn, then chốt để triển khai 06 nhiệm vụ trọng tâm và 03 đột phá chiến lược được xác định trong Văn kiện Đại hội XIII của Đảng, các kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư; phối hợp tích cực trong đề xuất các nội dung để các cơ quan có thẩm quyền tham mưu Bộ Chính trị ban hành Kết luận số 19-KL/TW ngày 14/10/2021 về định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV và Đề án định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV. Bộ Tư pháp đã tích cực, chủ động trong xây dựng các chuyên đề thuộc Đề án “Chiến lược xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam đến năm 2030, định hướng đến năm 2045”. Trong năm, Bộ Tư pháp đã phối hợp Văn phòng Chính phủ, các bộ, ngành tham mưu Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục có nhiều đổi mới, quyết liệt trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng, hoàn thiện thể chế, pháp luật, coi đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, ưu tiên hàng đầu với nhiều mục tiêu và giải pháp hiệu quả.
(ii) Bộ, Ngành Tư pháp tham mưu tích cực cho Chính phủ và Ủy ban nhân dân các cấp về các vấn đề pháp lý để thực hiện “mục tiêu kép”: Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19 và phát triển kinh tế - xã hội[5]: Bộ Tư pháp cũng tham mưu Chính phủ, Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống Covid-19 các vấn đề pháp lý khác phục vụ chỉ đạo, điều hành trong công tác phòng, chống dịch Covid-19, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp bị ảnh hưởng. Bên cạnh đó, Bộ Tư pháp đã phối hợp với các bộ, ngành, địa phương rà soát, nhận diện tồn tại, hạn chế của quy định pháp luật trước các tác động mạnh mẽ, kéo dài của đại dịch Covid-19; tham mưu xây dựng, sửa đổi các quy định pháp luật còn chồng chéo, mâu thuẫn, chưa thống nhất, chưa phù hợp với thực tiễn, đang gây khó khăn và cản trở các hoạt động đầu tư, sản xuất, kinh doanh.
(iii) Hội nghị trực tuyến của Chính phủ với các bộ, ngành, địa phương về xây dựng và hoàn thiện thể chế được tổ chức ngày 16/9/2021. Kết quả của Hội nghị và Kết luận của Thủ tướng Chính phủ tại Hội nghị là cơ sở quan trọng để các bộ, ngành, địa phương tổ chức thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp nhằm bảo đảm thể chế, pháp luật phải thực sự là “đòn bẩy” kiến tạo phát triển kinh tế - xã hội; nâng cao khả năng “đề kháng” của doanh nghiệp, người dân và toàn xã hội trước đại dịch Covid-19 và sự tác động mạnh mẽ của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0.
(iv) Hội thảo khoa học cấp quốc gia “Định hướng xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật và tổ chức thi hành pháp luật theo tinh thần văn kiện Đại hội XIII của Đảng” được tổ chức ngày 29/11/2021. Hội thảo đã đề xuất các định hướng, giải pháp, nhiệm vụ quan trọng xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật và nâng cao hiệu quả tổ chức thi hành pháp luật, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước, góp phần xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn 2045, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.
(v) Chỉ số cải thiện chất lượng các quy định pháp luật năm 2021 của Việt Nam tăng 06 bậc. Sự kiện này góp phần nâng tầm hình ảnh và vị thế đất nước, mở ra nhiều cơ hội, tạo thế mạnh trong việc thu hút đầu tư và nâng cao năng lực cạnh tranh của Việt Nam trên trường quốc tế.
(vi) Ban Bí thư ban hành Chỉ thị số 04-CT/TW ngày 02/6/2021 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế: Đây là cơ sở chính trị có ý nghĩa to lớn trong việc nâng cao nhận thức và tổ chức thi hành trên thực tế của các ngành, các cấp đối với công tác phòng, chống tham nhũng và thu hồi tài sản trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế; tăng cường trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân, nhất là người đứng đầu trong lãnh đạo, chỉ đạo và thực hiện công tác thu hồi tài sản; hoàn thiện pháp luật về thu hồi tài sản tham nhũng, cơ bản khắc phục những bất cập, khó khăn, vướng mắc trong quá trình tổ chức thực hiện; phát huy hiệu quả công tác phối hợp giữa các bộ, ngành, đơn vị có liên quan ở Trung ương và địa phương.
(vii) Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật có nhiều đổi mới, đa dạng về nội dung, hình thức: Năm 2021, toàn Ngành Tư pháp đã phối hợp cùng hệ thống chính trị cả nước đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến pháp luật về bầu cử để phục vụ cho sự kiện chính trị, pháp lý quan trọng - bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026. Lần đầu tiên, Chương trình tôn vinh “Gương sáng Pháp luật” được tổ chức nhằm biểu dương, tôn vinh các cá nhân tiêu biểu trong việc xây dựng và thi hành pháp luật. Chương trình tôn vinh 50 cá nhân tiêu biểu nhất được tổ chức trang trọng, ý nghĩa tại Thủ đô Hà Nội vào ngày 08/11/2021…
(viii) Hoàn thiện các cơ sở pháp lý quan trọng cho việc kiện toàn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và sắp xếp tổ chức, cán bộ cơ quan tư pháp địa phương[6]: Đây là các cơ sở pháp lý quan trọng về tổ chức Ngành để các địa phương kịp thời tiến hành sắp xếp, kiện toàn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của các cơ quan tư pháp địa phương, đơn vị sự nghiệp công lập thuộc Ngành Tư pháp đáp ứng yêu cầu công tác tư pháp trong giai đoạn mới và phục vụ tốt hơn nhu cầu pháp lý của người dân, tổ chức và doanh nghiệp, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn.
(ix) Hợp tác quốc tế về pháp luật đạt nhiều kết quả đáng ghi nhận trong bối cảnh đại dịch Covid-19, như: Việt Nam đã ký kết được 05 thỏa thuận trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức các nước của Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ[7]. Tham gia với tinh thần trách nhiệm cao vào Hội nghị Bộ trưởng Tư pháp ASEAN (ALAWMM) lần thứ 11, Hội nghị Quan chức pháp luật cao cấp ASEAN (ASLOM) lần thứ 20, Hội nghị Bộ trưởng khu vực châu Á - Thái Bình dương về đăng ký và thống kê hộ tịch, Hội nghị thường niên năm 2021 của IDLO…
(x) Ý nghĩa nhân văn sâu sắc của công tác nuôi con nuôi trong bối cảnh đại dịch Covid-19: Ngày 23/10/2021, Lễ giao nhận 92 trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt cư trú tại 23 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương cho 91 gia đình cha mẹ nuôi của 08 nước châu Âu đã được Bộ Tư pháp phối hợp với các bộ, ngành, địa phương liên quan tổ chức tập trung, an toàn và thành công tại Thành phố Hồ Chí Minh trong bối cảnh dịch Covid-19. Sự kiện này là minh chứng cho thấy ý nghĩa nhân văn sâu sắc của công tác nuôi con nuôi, đồng thời, thể hiện cam kết mạnh mẽ của Bộ, Ngành Tư pháp trong thúc đẩy công tác con nuôi và hợp tác quốc tế trong lĩnh vực này, bảo đảm quyền lợi tốt nhất cho trẻ em được nuôi dưỡng và phát triển toàn diện trong môi trường gia đình, qua đó, đóng góp tích cực vào việc cụ thể hóa chính sách chăm sóc, giáo dục và bảo vệ trẻ em của Nhà nước, thực thi hiệu quả các điều ước quốc tế có liên quan mà Việt Nam là thành viên cũng như góp phần thực hiện đường lối đối ngoại của Đảng, đất nước ta. Hoạt động này nhận được sự quan tâm của xã hội cũng như tạo dấu ấn sâu sắc trong quan hệ hợp tác ngoại giao giữa Việt Nam với châu Âu, thể hiện gốc rễ nhân đạo. Các nước đánh giá rất cao những nỗ lực của Chính phủ, Bộ, Ngành Tư pháp Việt Nam trong thực hiện mục tiêu kép, vừa chống dịch vừa phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là công tác bảo đảm an sinh xã hội, trong đó có mục tiêu vì lợi ích tốt nhất của trẻ.
Bên cạnh các kết quả nêu trên, công tác tư pháp, pháp chế trong năm 2021 vẫn còn một số tồn tại, hạn chế[8] được khái quát như sau: Số liệu về kết quả hoạt động khá nhiều lĩnh vực giảm so với năm 2020. Chất lượng một số văn bản quy phạm pháp luật của các bộ, ngành, địa phương chưa cao; công tác phổ biến, giáo dục pháp luật ở một số bộ, ngành, địa phương chưa có trọng tâm, trọng điểm; vẫn còn trường hợp ra quyết định thi hành án thiếu chính xác phải thu hồi, hủy bỏ; tình trạng vi phạm trong quá trình tổ chức thi hành vẫn chưa được khắc phục triệt để… Tại Hội nghị này, Thủ tướng Chính phủ cũng đã chỉ ra một số nguyên nhân của tồn tại, hạn chế nêu trên là: Nguồn lực chưa tương xứng với yêu cầu đột phá công tác tư pháp; một số địa phương, đơn vị chưa coi trọng đúng tầm công tác xây dựng và thực thi pháp luật...
2. Những định hướng, nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm công tác năm 2022 của Ngành Tư pháp
Năm 2022 là năm thứ hai - năm bản lề thực hiện các mục tiêu của Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021 - 2025, dự báo sẽ tiếp tục phát sinh nhiều vấn đề pháp lý phức tạp trong điều hành phát triển kinh tế - xã hội, yêu cầu, đòi hỏi của xã hội đối với môi trường pháp lý là cao hơn, khắc phục những hạn chế, bất cập và hỗ trợ cho sự phát triển, trên cơ sở đó, Ngành Tư pháp xã định các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm sau:
Một là, tham mưu thể chế hóa những định hướng chính sách lớn, then chốt trong Văn kiện Đại hội XIII của Đảng, các kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư. Tiếp tục tham gia hiệu quả trong việc xây dựng, trình Ban Chấp hành Trung ương xem xét, ban hành và tập trung triển khai hiệu quả Nghị quyết về Chiến lược xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam đến năm 2030, định hướng đến năm 2045. Tham mưu thực hiện hiệu quả, bảo đảm tiến độ, chất lượng Định hướng xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV và Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2022 của Quốc hội. Tập trung tham mưu về công tác thể chế và giải quyết các vấn đề pháp lý bảo đảm thực hiện Chiến lược phòng, chống dịch bệnh Covid-19 và Chương trình phục hồi phát triển kinh tế - xã hội trong bối cảnh “thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch bệnh Covid-19”.
Hai là, tổ chức thi hành hiệu quả văn bản quy phạm pháp luật, nhất là các luật, pháp lệnh, nghị quyết mới được Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua và “chùm” nghị định quy định chi tiết Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính. Chú trọng thực hiện có chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, rà soát văn bản quy phạm pháp luật, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước đối với các công tác này, nhất là việc theo dõi, đôn đốc việc xử lý văn bản trái pháp luật, xử lý kết quả rà soát văn bản của các bộ, ngành, địa phương. Đa dạng hóa các hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật theo định hướng chuyển đổi số trong công tác này; đẩy mạnh truyền thông chính sách pháp luật từ khâu xây dựng dự thảo để tạo sự đồng thuận xã hội.
Ba là, hoàn thiện pháp luật về thi hành án dân sự và các quy định của pháp luật có liên quan và tổ chức thực hiện hiệu quả các nội dung sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thi hành án dân sự khi được Quốc hội thông qua, để giải quyết các vướng mắc, bất cập trong thực tiễn, nhất là các quy định liên quan đến việc thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế theo yêu cầu tại Chỉ thị số 04-CT/TW ngày 02/6/2021 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế. Bảo đảm 100% bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án về vụ án hành chính được theo dõi thi hành theo quy định của Luật Tố tụng hành chính.
Bốn là, triển khai thực hiện nghị định mới về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Tư pháp; kiện toàn tổ chức bộ máy cơ quan tư pháp các cấp; tăng cường phân công, phân cấp, phân quyền trong các cơ quan, đơn vị trong Ngành Tư pháp gắn với kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực và cá thể hóa trách nhiệm; nâng cao tinh thần trách nhiệm, vai trò gương mẫu của người đứng đầu. Thực hiện quyết liệt các giải pháp để tiếp tục xây dựng Trường Đại học Luật Hà Nội thành trường trọng điểm về đào tạo pháp luật và xây dựng Học viện Tư pháp thành trung tâm lớn đào tạo các chức danh tư pháp sau khi được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Năm là, tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về bổ trợ tư pháp, chú trọng hoàn thiện pháp luật; chủ động kiểm tra, thanh tra chuyên ngành, thanh tra đột xuất, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp, nhất là trong hoạt động luật sư, công chứng, đấu giá tài sản; quan tâm phát triển hiệu quả, chất lượng hoạt động trọng tài, hòa giải thương mại; nâng cao trách nhiệm, vai trò tự quản của các tổ chức xã hội - nghề nghiệp trong lĩnh vực luật sư, công chứng. Phối hợp tổ chức thành công Đại hội đại biểu công chứng viên Việt Nam lần thứ hai.
Sáu là, tập trung giải quyết các vấn đề quốc tịch cụ thể phát sinh trong thực tiễn. Nâng cao hiệu quả công tác trợ giúp pháp lý, nhất là công tác phối hợp trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng.
Bảy là, tham mưu cho Chính phủ giải quyết các vụ việc tranh chấp phức tạp trong hoạt động đầu tư quốc tế. Thúc đẩy và khai thác hiệu quả quan hệ hợp tác trên cả ba bình diện toàn cầu, khu vực và song phương, trọng tâm là tiếp tục đẩy mạnh quan hệ hợp tác với các đối tác truyền thống, láng giềng và mở rộng quan hệ hợp tác với các đối tác khác.
Tám là, đẩy mạnh công tác ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong công tác chỉ đạo, điều hành của Bộ, Ngành và trong các lĩnh vực quản lý nhà nước của Ngành Tư pháp. Bảo đảm tiến độ xây dựng, chất lượng các dự án công nghệ thông tin, đầu tư xây dựng cơ bản trong năm 2022 và giai đoạn 2021 - 2026; tập trung nguồn lực xây dựng Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử toàn quốc và Cơ sở dữ liệu quốc gia về xử lý vi phạm hành chính.
Với sự tin tưởng, giao phó trọng trách công tác mà Đồng chí Phạm Minh Chính - Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ thay mặt Đảng, Nhà nước chỉ đạo tại Hội nghị triển khai công tác tư pháp năm 2022, Ngành Tư pháp quyết tâm triển khai bài bản 06 nội dung sau:
Thứ nhất, nâng cao nhận thức về tầm quan trọng, vị trí, vai trò của việc xây dựng, hoàn thiện pháp luật, vì đây là một trong ba khâu đột phá chiến lược đã được Đảng xác định từ Đại hội lần thứ XI nhằm xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, phù hợp với xu thế của thời đại. Từ đó, cần thấm nhuần quan điểm phát huy giá trị con người Việt Nam, lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm, chủ thể trong xây dựng và thực thi pháp luật.
Thứ hai, bám sát đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, đồng thời bám sát thực tiễn, xuất phát và tôn trọng thực tiễn, lấy thực tiễn làm thước đo và căn cứ điều kiện, hoàn cảnh cụ thể để xây dựng, hoàn thiện và thực thi pháp luật khả thi, hiệu quả, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, nút thắt về thể chế; “vừa làm, vừa hoàn thiện, không cầu toàn, không nóng vội; trước mắt là tháo gỡ những nút thắt về thể chế”.
Thứ ba, tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, sự chỉ đạo của chính quyền các cấp, tranh thủ sự ủng hộ, sức mạnh của nhân dân, doanh nghiệp, đi đôi với đổi mới sáng tạo và bám sát thực tiễn để hoàn thiện, xây dựng, phổ biến, thực hiện pháp luật và giám sát việc thực hiện pháp luật của cả hệ thống chính trị, người dân.
Thứ tư, đầu tư nhiều hơn nữa cho công tác xây dựng thể chế, coi đây là đầu tư cho phát triển. Trong đó, đầu tư cả về số lượng và chất lượng nguồn nhân lực; đầu tư cơ sở vật chất, đầu tư tài chính, chế độ, chính sách cho người làm pháp luật tương xứng với yêu cầu, nhiệm vụ và cân đối với các ngành khác.
Tăng cường tiến độ, chất lượng công tác thi hành án dân sự thu hồi tài sản theo Chỉ thị số 04-CT/TW ngày 02/6/2021 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế.
Thứ năm, đẩy mạnh công tác xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, đi đôi với nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của đảng viên trong Ngành Tư pháp. Xây dựng bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả gắn với việc cơ cấu, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Đẩy mạnh cải cách hành chính, đơn giản thủ tục hành chính, nâng cao năng lực phục vụ cho người dân; tăng cường phân cấp, phân quyền, cá thể hóa trách nhiệm, đi đôi với phân bổ nguồn lực hợp lý, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.
Chủ động đẩy mạnh hơn nữa phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lợi ích nhóm ngay từ khi xây dựng thể chế, đặt lợi ích quốc gia, dân tộc, lợi ích chung lên trên hết, trước hết.
Thứ sáu, phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương, Hội Luật gia, Hội Luật sư cùng nâng cao hiệu quả thực thi các đột phá chiến lược được giao. Cùng với đó, phát huy trí tuệ Việt Nam, lắng nghe ý kiến nhiều chiều, các ý kiến phản biện, ý kiến của nhân dân, doanh nghiệp, các nhà khoa học, các chuyên gia và tham khảo kinh nghiệm quốc tế. Tất cả vì mục tiêu xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân.
Với truyền thống vẻ vang và luôn quyết tâm hoàn thành các nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó, toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, người lao động Ngành Tư pháp cùng nhất trí “đoàn kết, trách nhiệm, chủ động, sáng tạo, vượt khó, thi đua thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị được giao”[9] trong năm 2022.
Phó Tổng biên tập Tạp chí Dân chủ và Pháp luật, Bộ Tư pháp
[1]. Đánh giá của Đồng chí Phạm Minh Chính - Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ tại Hội nghị toàn quốc triển khai công tác tư pháp năm 2022.
[2]. Xem dự thảo Báo cáo ngày 21/12/2021 của Bộ Tư pháp về tổng kết công tác tư pháp năm 2021 và nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu công tác năm 2022.
[3]. Bộ Tư pháp đã chủ trì, phối hợp với các bộ tham mưu giúp Chính phủ xây dựng Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 08 luật để trình Quốc hội xem xét. Các bộ, ngành trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành hoặc ban hành theo thẩm quyền 784 văn bản; ở cấp tỉnh, cấp huyện có 5.510 văn bản đã được ban hành (xem dự thảo Báo cáo ngày 21/12/2021 của Bộ Tư pháp về tổng kết công tác tư pháp năm 2021 và nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu công tác năm 2022).
[4]. Xem toàn bộ nội dung tại Quyết định số 1871/QĐ-BTP ngày 20/12/2021 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp phê duyệt và công bố 10 sự kiện nổi bật năm 2021 của Ngành Tư pháp.
[5]. Như: Nghị quyết số 30/2021/QH15 ngày 28/7/2021 của Quốc hội khóa XV; Nghị quyết số 86/NQ-CP ngày 06/8/2021 của Chính phủ về các giải pháp cấp bách phòng, chống dịch bệnh Covid-19 để thực hiện Nghị quyết số 30/2021/QH15; Nghị quyết số 128/NQ-CP ngày 11/10/2021 của Chính phủ ban hành quy định tạm thời “thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19”…, Sở Tư pháp, Phòng Tư pháp và công chức tư pháp - hộ tịch ở các địa phương cũng đã chủ động, trách nhiệm, hiệu quả trong tham mưu với Ủy ban nhân dân các cấp những vấn đề pháp lý phát sinh trong ứng phó với dịch Covid-19.
[6]. Sau khi các Nghị định số 107/2020/NĐ-CP và Nghị định số 108/2020/NĐ-CP ngày 14/9/2020 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 24/2014/NĐ-CP ngày 04/4/2014 và Nghị định số 37/2014/NĐ-CP ngày 05/5/2014 của Chính phủ quy định tổ chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương được ban hành, Bộ Tư pháp đã ban hành Thông tư số 07/2020/TT-BTP ngày 21/12/2020 (thay thế Thông tư liên tịch số 23/2014/TTLT-BTP-BNV ngày 22/12/2014), có hiệu lực từ ngày 03/02/2021, hướng dẫn về chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của Sở Tư pháp thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh và Phòng Tư pháp thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện. Ngày 08/12/2021, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành các Quyết định số 2069/QĐ-TTg và Quyết định số 2070/QĐ-TTg về Danh mục sự nghiệp công cơ bản, thiết yếu thuộc Ngành Tư pháp và phê duyệt Quy hoạch mạng lưới các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Ngành Tư pháp đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.
[7]. Chương trình hợp tác năm 2022 giữa Bộ Tư pháp Việt Nam - Lào, Chương trình hợp tác giai đoạn 2022 - 2023 giữa Bộ Tư pháp Việt Nam và Cu-ba, Thỏa thuận hợp tác giữa Bộ Tư pháp Việt Nam và Tham Chính viện Cộng hòa Pháp giai đoạn 2021 - 2026, Chương trình hợp tác giữa Bộ Tư pháp Việt Nam và Liên bang Nga giai đoạn 2022 - 2023.
[8]. Xem dự thảo Báo cáo ngày 21/12/2021 của Bộ Tư pháp về tổng kết công tác tư pháp năm 2021 và nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu công tác năm 2022.
[9]. Chủ đề phát động phong trào thi đua của Bộ, Ngành Tư pháp năm 2022 đã được thông qua tại Hội nghị toàn quốc triển khai công tác tư pháp năm 2022, nguồn: https://moj.gov.vn/qt/tintuc/Pages/hoat-dong-cua-lanh-dao-bo.aspx?ItemID=5113, ngày truy cập 23/12/2021.