Quyền và nghĩa vụ của người lao động khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động

Bạn đọc hỏi:

Anh P đang làm việc tại công ty H theo dạng hợp đồng không xác định thời hạn do có một số vấn đề cá nhân nên có dự định nghỉ việc ở công ty nhưng Giám đốc không đồng ý do chưa tìm được nhân sự thay thế anh P và nói nếu cố tình đơn phương nghỉ việc thì công ty sẽ không xác nhận thời gian đóng bảo hiểm xã hội cho anh tại công ty. Công ty H có quyền như vậy với anh P hay không ?

Chuyên gia trả lời:

Theo điểm a khoản 1 Điều 35 Bộ luật Lao động năm 2019 có ghi: “Người lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động nhưng phải báo trước cho người sử dụng lao động: Ít nhất 45 ngày nếu làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn”. Trong trường hợp của anh P là hợp đồng lao động không xác định thời hạn, anh có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động mà không cần có lý do, tuy nhiên cần đảm bảo báo trước ít nhất 45 ngày. Trong khoảng thời gian này, anh vẫn phải làm bình thường. 

Cũng theo khoản 2 Điều 35 Bộ luật Lao động năm 2019 cũng ghi:

“Người lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động không cần báo trước trong trường hợp sau đây:

a) Không được bố trí theo đúng công việc, địa điểm làm việc hoặc không được bảo đảm điều kiện làm việc theo thỏa thuận, trừ trường hợp quy định tại Điều 29 của Bộ luật này;

b) Không được trả đủ lương hoặc trả lương không đúng thời hạn, trừ trường hợp quy định tại khoản 4 Điều 97 của Bộ luật này;

c) Bị người sử dụng lao động ngược đãi, đánh đập hoặc có lời nói, hành vi nhục mạ, hành vi làm ảnh hưởng đến sức khỏe, nhân phẩm, danh dự; bị cưỡng bức lao động;

d) Bị quấy rối tình dục tại nơi làm việc;

đ) Lao động nữ mang thai phải nghỉ việc theo quy định tại khoản 1 Điều 138 của Bộ luật này;

e) Đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định tại Điều 169 của Bộ luật này, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác;

g) Người sử dụng lao động cung cấp thông tin không trung thực theo quy định tại khoản 1 Điều 16 của Bộ luật này làm ảnh hưởng đến việc thực hiện hợp đồng lao động”

Như vậy anh P cũng có thể đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động nếu có 01 trong các điểm tại khoản 2 Điều 35 Bộ luật Lao động năm 2019.

Sau khi chấm dứt hợp đồng lao động, người sử dụng lao động tức công ty H có trách nhiệm hoàn thành thủ tục xác nhận và trả lại sổ bảo hiểm xã hội và những giấy tờ bản gốc khác mà người sử dụng lao động đã giữ của anh P, không phụ thuộc vào việc chấm dứt hợp đồng lao động là do đơn phương hay do hai bên thỏa thuận. Nếu công ty H vẫn không chịu xác nhận thời gian đóng bảo hiểm cho anh P thì sẽ bị phạt số tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng với vi phạm từ 01 người đến 10 người lao động theo điểm a khoản 2 Điều 12 Nghị định số 12/2022/NĐ-CP ngày 17/01/2022 của Chính phủ về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lao động, bảo hiểm xã hội, người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng./.

Trần Hiến