Trang Chủ
Tham dự phiên họp có các thành viên là đại diện của một số Bộ, ngành: Văn phòng Chủ tịch nước, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bộ Công an, Bộ Ngoại giao, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Nội vụ, Ban Đối ngoại Trung ương… và một số đơn vị thuộc Bộ Tư pháp.
Thay mặt cơ quan chủ trì soạn thảo, đại diện Bộ Quốc phòng cho biết, quá trình triển khai thực hiện nhiệm vụ tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp quốc trong thời gian qua đã phát sinh một số hạn chế, bất cập trong công tác tổ chức xây dựng lực lượng; cơ chế, quy trình triển khai lực lượng tham gia gìn giữ hòa bình của Liên Hợp quốc chưa đầy đủ, chặt chẽ; công tác bảo đảm nguồn lực, tài chính, chế độ, chính sách chưa đáp ứng được tình hình thực tiễn; công tác bồi thường thiệt hại chưa có cơ chế xử lý... Những hạn chế, bất cập này xuất phát chủ yếu từ việc thiếu cơ chế, chính sách; hành lang pháp lý chưa đầy đủ, chưa đáp ứng được tình hình thực tế của công tác tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp quốc. Điều này đã đặt ra yêu cầu cần thiết phải xây dựng và ban hành Luật Tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp quốc nhằm tạo hành lang pháp lý đầy đủ, vững chắc, lâu dài, ổn định cho việc triển khai lực lượng tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp quốc, củng cố sự đồng thuận chính trị và sự ủng hộ của xã hội đối với chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, đóng góp vào sứ mệnh cao cả của Liên Hợp quốc là gìn giữ hòa bình thế giới.
Dự thảo Luật gồm 06 chương, 37 điều quy định về nguyên tắc, đối tượng, hình thức, lĩnh vực; xây dựng, triển khai lực lượng; bảo đảm nguồn lực, chế độ, chính sách và trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức trong việc tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp quốc. So với Nghị quyết số 130/2020/QH14 ngày 13/11/2020 của Quốc hội về tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp quốc, Dự thảo luật đã mở rộng đối tượng điều chỉnh, trong đó bao gồm cả đối tượng dân sự tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp quốc. Trên cơ sở mục tiêu, quan điểm xây dựng đã được nêu tại Tờ trình, Dự thảo Luật Tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp quốc đã cụ thể hóa 03 chính sách trong đề nghị xây dựng luật đã được Chính phủ trình Quốc hội thông qua gồm: (i) Xây dựng lực lượng Việt Nam tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình; (ii) Triển khai lực lượng tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình; (iii) Bảo đảm nguồn lực, chế độ, chính sách.
Thảo luận tại phiên họp, các đại biểu cơ bản nhất trí về sự cần thiết ban hành, mục đích, quan điểm xây dựng, phạm vi điều chỉnh trong Tờ trình Dự án Luật Tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp quốc; nội dung Dự thảo phù hợp với chủ trương, quan điểm của Đảng, Hiến pháp, các cam kết, điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên và các quy định khác của pháp luật có liên quan; thành phần hồ sơ phù hợp với quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Mặt khác, các đại biểu cho biết, hiện nay, có 02 hình thức cử lực lượng tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình là hình thức cá nhân và hình thức đơn vị. Tuy nhiên, chưa có sự phân định rõ ràng giữa 02 hình thức này dẫn đến việc gây nhầm lẫn trong quá trình thực hiện. Do đó, các đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo cần nghiên cứu phân định rõ các nội dung của 02 hình thức này. Ngoài ra, trong quá trình xây dựng Dự thảo Luật, cơ quan soạn thảo cần rà soát, nghiên cứu kỹ nội dung các quy định của pháp luật Việt Nam, quy định của Liên Hợp quốc và quy định của luật pháp nước sở tại nhằm xây dựng Luật bám sát các tiêu chí cụ thể, tránh mâu thuẫn giữa các quy định.
Bên cạnh đó, cơ quan soạn thảo cần cân nhắc bổ sung thêm các đối tượng làm việc tại các cơ quan thực hiện chính sách của Ban Thư ký Liên Hợp quốc trong lĩnh vực gìn giữ hòa bình, bởi, trên thực tế, sĩ quan được cử sang làm việc tại trụ sở Liên Hợp quốc cũng được coi là lực lượng tham gia gìn giữ hòa bình, kể cả các phái bộ, chính trị đặc biệt cũng có thể được coi là các cơ quan thực hiện chính sách của Liên Hợp quốc. Ngoài ra, xung đột giữa các khu vực gần đây diễn biến hết sức phức tạp, rủi ro, nguy hiểm, gây thương vong cao, do vậy, cần cân nhắc, nghiên cứu kỹ các nội dung đối với việc tham gia hoạt động bộ binh và bảo vệ.
Phát biểu kết luận phiên họp thẩm định, Thứ trưởng Nguyễn Khánh Ngọc đánh giá cao sự chuẩn bị hồ sơ kỹ lưỡng của cơ quan chủ trì soạn thảo và ý kiến đóng góp của các bộ, ngành. Theo Thứ trưởng, Dự thảo Luật đã bám sát các văn bản của Trung ương, Bộ Chính trị, Quốc hội và các chính sách đã được Quốc hội thông qua; phù hợp với Hiến pháp và các điều ước, cam kết quốc tế mà Việt Nam là thành viên; bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất trong hệ thống pháp luật.
Tuy nhiên, Thứ trưởng yêu cầu cơ quan soạn thảo cần tiếp thu đầy đủ ý kiến của các thành viên hội đồng thẩm định để chỉnh lý, sửa đổi, bổ sung Dự án Luật; cần phân tích, đánh giá kỹ cơ sở pháp lý và cơ sở thực tiễn, những lợi ích mà Việt Nam có được khi tham gia hoạt động này; bám sát các quy định pháp luật hiện hành và chỉ bổ sung những nội dung mang tính chất đặc thù; làm rõ vai trò, trách nhiệm các bộ, ngành, đặc biệt là Bộ Công an, Bộ Quốc phòng trong việc cử, chọn nhân sự tham gia vào lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp quốc; nghiên cứu biện pháp tăng cường quản lý, gắn kết lực lượng; cân nhắc quy trình rút lực lượng trong trường hợp khẩn cấp; thúc đẩy hợp tác quốc tế trong gìn giữ hòa bình...
Thùy Dung
