Hoàn thiện việc áp dụng biện pháp xử lý hành chính đối với người có dấu hiệu tội phạm nhằm bảo đảm tính thống nhất với Bộ luật Hình sự

Trong đó, liên quan đến việc áp dụng biện pháp xử lý hành chính đối với người thực hiện hành vi có dấu hiệu của một tội phạm, Luật Xử lý vi phạm hành chính quy định, tùy theo độ tuổi thực hiện hành vi có dấu hiệu của một tội phạm, nhân thân người vi phạm mà họ sẽ bị áp dụng các biện pháp xử lý hành chính khác nhau. Người thực hiện hành vi có dấu hiệu của một tội phạm thuộc đối tượng áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn bao gồm cả người thành niên và người chưa thành niên. Người thực hiện hành vi có dấu hiệu của một tội phạm thuộc đối tượng áp dụng biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng chỉ bao gồm người chưa thành niên. Người thực hiện hành vi có dấu hiệu của một tội phạm thuộc đối tượng áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc chỉ bao gồm người đã thành niên.

Theo quy định của Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), đã có quy định cụ thể về khái niệm tội phạm, điều chỉnh mạnh mẽ về chính sách hình sự đối với người dưới 18 tuổi, theo đó, người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự về việc thực hiện 28/314 tội danh được quy định cụ thể tại Bộ luật Hình sự và các tội danh mà trẻ em phải chịu trách nhiệm hình sự đều là những tội phạm rất nghiêm trọng do cố ý và tội phạm đặc biệt nghiêm trọng. Đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi thì phải chịu trách nhiệm hình sự ở mức hạn chế hơn so với người đã thành niên. Những thay đổi mạnh mẽ về chính sách đối với người dưới 18 tuổi của Bộ luật Hình sự khẳng định rằng, việc xử lý các vi phạm pháp luật của người dưới 18 tuổi, bao gồm cả những vi phạm mà trước đây người chưa thành niên sẽ bị xử lý hình sự thì sẽ chủ yếu áp dụng các biện pháp xử lý hành chính và các biện pháp khác để xử lý. Bên cạnh đó, đối với người đã thành niên (mặc dù về nguyên tắc họ phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm được quy định trong Bộ luật Hình sự), nhưng theo quy định của Bộ luật Hình sự thì cũng có những trường hợp họ được loại trừ trách nhiệm hình sự.

Để tìm hiểu rõ hơn về vấn đề này, kính mời quý độc giả đọc bài viết “Hoàn thiện việc áp dụng biện pháp xử lý hành chính đối với người có dấu hiệu tội phạm nhằm bảo đảm tính thống nhất với Bộ luật Hình sự” của tác giả Nguyễn Thị Minh Phương, đăng tải trên trên ấn phẩm 200 trang “Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính” của Tạp chí Dân chủ và Pháp luật năm 2020.