Toàn cảnh Hội nghị.
Phát biểu khai mạc Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết, nhân dịp kỷ niệm 79 năm Ngày Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Tổng Bí thư Tô Lâm đã có bài viết rất quan trọng về chuyển đổi số với tựa đề “Chuyển đổi số - Động lực quan trọng phát triển lực lượng sản xuất, hoàn thiện quan hệ sản xuất đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới”. Đây là lời hiệu triệu để toàn Đảng, toàn dân cùng quyết tâm thực hiện thành công công cuộc chuyển đổi số, tạo bước đột phá trong phát triển lực lượng sản xuất và hoàn thiện quan hệ sản xuất, đưa đất nước bước vào “kỷ nguyên mới”, “kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam”.
Để đánh giá những kết quả đạt được, khắc phục những tồn tại, hạn chế và đề xuất phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm về chuyển đổi số của Bộ, ngành Tư pháp trong năm 2025 và giai đoạn tới, Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh đề nghị các đại biểu trình bày tham luận, phát biểu thảo luận, hiến kế làm rõ các vấn đề: (i) phân tích, đánh giá vai trò của người đứng đầu đơn vị trong việc triển khai nhiệm vụ chuyển đổi số; (ii) tập trung thảo luận, đánh giá kết quả thực hiện các mục tiêu phát triển Chính phủ điện tử tại Bộ, ngành Tư pháp, những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện chuyển đổi số tại Bộ, ngành Tư pháp; (iii) xác định các giải pháp, nhiệm vụ trọng tâm về chuyển đổi số của ngành Tư pháp trong năm 2025 và giai đoạn 2026 - 2030; (iv) đề xuất các cách tiếp cận mới, cách làm hay, cách làm đột phá để triển khai thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ chuyển đổi số của Bộ, ngành Tư pháp.
Tại Hội nghị, đại diện Vụ Tổ chức cán bộ đã công bố Quyết định kiện toàn Ban chỉ đạo Chuyển đổi số ngành Tư pháp. Theo đó, đồng chí Nguyễn Hải Ninh, Bộ trưởng Bộ Tư pháp giữ chức vụ Trưởng Ban chỉ đạo; đồng chí Mai Lương Khôi, Thứ trưởng Bộ Tư pháp giữ chức vụ Phó Trưởng ban thường trực Ban chỉ đạo; đồng chí Phạm Quang Hiếu, Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin giữ chức Phó Trưởng ban chỉ đạo.
Về Kết quả triển khai ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số của ngành Tư pháp và đề xuất phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới, đồng chí Phạm Quang Hiếu, Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin báo cáo, hiện tại, Bộ Tư pháp có 70 thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết của Bộ, trong đó, có 24 thủ tục hành chính đã được cung cấp trực tuyến toàn trình, 34 thủ tục hành chính cung cấp trực tuyến một phần, 11 thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực bổ trợ tư pháp được tiếp nhận và trả kết quả tại Sở Tư pháp.
Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin Phạm Quang Hiếu báo cáo tại Hội nghị.
Về tỷ lệ hồ sơ phát sinh trực tuyến, tiêu biểu là lĩnh vực đăng ký biện pháp giao dịch bảo đảm, số lượng hồ sơ chiếm khoảng 94% của toàn Bộ Tư pháp: tỷ lệ hồ sơ thực hiện trực tuyến đạt hơn 84%; tỷ lệ hồ sơ cấp kết quả điện tử đạt hơn 89%; tỷ lệ hồ sơ thanh toán không dùng tiền mặt đạt 96%.
Về số hóa hồ sơ, kết quả giải quyết thủ tục hành chính: tỷ lệ hồ sơ cấp kết quả điện tử đạt 53,17%; tỷ lệ số hóa hồ sơ đạt 52,06%.
Tính đến tháng 6/2024, đã thu nhận hơn 01 triệu hồ sơ liên thông khai sinh; hơn 240 nghìn hồ sơ liên thông khai tử. Việc thực hiện liên thông điện tử đã giúp cắt giảm lượng hồ sơ, giấy tờ và thời gian thực hiện, tiết kiệm chi phí đi lại (nhóm khai sinh giảm từ 21 ngày làm việc xuống 04 ngày làm việc; nhóm khai tử giảm từ 25 ngày làm việc xuống còn 10 ngày làm việc) được người dân ủng hộ, đồng tình cao.
Về việc mở rộng thí điểm cấp Phiếu lý lịch tư pháp trên ứng dụng VNeID được thực hiện trên toàn quốc từ ngày 01/10/2024 đến hết ngày 30/6/2025. Bộ Tư pháp (Cục Công nghệ thông tin) đã phối hợp với Bộ Công an (C06) thực hiện đợt cao điểm hỗ trợ các địa phương thực hiện kiểm thử toàn trình việc cấp Phiếu lý lịch tư pháp trên ứng dụng VNeID để sẵn sàng triển khai từ ngày 02/10/2024. Đến 10/10/2024, đã có 60/63 tỉnh, thành phố hoàn thành kết nối trên môi trường thử nghiệm; chờ rà quét, đánh giá an toàn an ninh thông tin để triển khai chính thức, trong đó có 10 địa phương đã sẵn sàng chạy chính thức.
Nhằm thực hiện chủ đề chuyển đổi số năm 2024 “Phát triển kinh tế số với 04 trụ cột công nghiệp công nghệ thông tin, số hóa các ngành kinh tế, quản trị số, dữ liệu số”, Bộ Tư pháp đã tích cực triển khai các nhiệm vụ xây dựng thể chế, thúc đẩy các nhiệm vụ về số hóa, tạo lập dữ liệu số; đồng thời, chú trọng tập trung nguồn lực xây dựng, triển khai các cơ sở dữ liệu quan trọng của Ngành, tạo nền tảng phát triển Chính phủ điện tử, Chính phủ số.
Bên cạnh đó, việc ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong hoạt động quản trị nội bộ; kinh tế số và xã hội số (trong hoạt động công chứng, đăng ký biện pháp bảo đảm, đấu giá tài sản, hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp, phổ biến, giáo dục pháp luật, trợ giúp pháp lý...); công tác bồi dưỡng, phát triển nhân lực; hạ tầng số và bảo đảm an toàn, an ninh mạng; công tác tuyên truyền, truyền thông về chuyển đổi số; công tác triển khai các dự án đầu tư ứng dụng công nghệ thông tin đều có những kết quả tích cực.
Năm 2025 là năm cuối triển khai các nhiệm vụ về ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số, phát triển Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số theo Chiến lược, Chương trình của Chính phủ và Bộ Tư pháp giai đoạn 2021-2025, Bộ Tư pháp tập trung, nỗ lực hoàn thành các mục tiêu cơ bản của Chính phủ về chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin của giai đoạn 2021 - 2025, bao gồm cả các dự án công nghệ thông tin trong kế hoạch đầu tư công trung hạn 2021 - 2025.
Chủ tịch, Tổng Giám đốc tập đoàn công nghệ Bkav Nguyễn Tử Quảng trình bày tham luận tại Hội nghị.
Trao đổi, thảo luận tại Hội nghị, ông Nguyễn Tử Quảng, Chủ tịch, Tổng Giám đốc Tập đoàn Công nghệ Bkav trình bày chuyên đề “Phương pháp luận chuyển đổi số”; đồng chí Đỗ Xuân Quý, Chánh Văn phòng Bộ trình bày tham luận “Ứng dụng công nghệ thông tin trong việc quản trị nội bộ, cải cách và kiểm soát thủ tục hành chính”; đồng chí Nguyễn Hồng Hải, Cục trưởng Cục Đăng ký quốc gia giao dịch bảo đảm trình bày tham luận “Một số kinh nghiệm trong triển khai dịch vụ công trực tuyến toàn trình về đăng ký biện pháp bảo đảm”… Bên cạnh đó, các đại biểu tham dự Hội nghị cũng trao đổi, phát biểu ý kiến về việc nâng cao vai trò của người đứng đầu và hiệu quả công tác chuyển đổi số của Bộ, ngành Tư pháp.
Thứ trưởng Bộ Tư pháp Mai Lương Khôi phát biểu tại Hội nghị.
Phát biểu tại Hội Nghị, Thứ trưởng Mai Lương Khôi đánh giá cao các công việc của Ban chỉ đạo Chuyển đổi số trong thời gian qua, bên cạnh đó, Thứ trưởng cũng chỉ ra một số hạn chế trong công tác chuyển đổi số của Bộ, Ngành cần phải nghiêm túc rút kinh nghiệm như: (i) hạn chế về nhận thức, trách nhiệm của người đứng đầu và hệ thống công chức, viên chức các đơn vị; (ii) hạn chế về năng lực, trình độ tiếp cận với công nghệ thông tin; (ii) hạn chế về cách triển khai các công việc về chuyển đổi số.
Phát biểu kết luận Hội nghị, thay mặt Lãnh đạo Bộ và Ban chỉ đạo Chuyển đổi số ngành Tư pháp, Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh biểu dương các đồng chí trong Ban chỉ đạo, thủ trưởng các đơn vị thuộc Bộ về những kết quả quan trọng đã đạt được trong quá trình xây dựng, triển khai ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số của Bộ, ngành Tư pháp trong thời gian qua. Đồng thời, Bộ trưởng ghi nhận và biểu dương sự nỗ lực, cố gắng của Cục Công nghệ thông tin với tư cách là đơn vị thường trực giúp việc cho Ban chỉ đạo đã tích cực trong quá trình xây dựng, triển khai ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số của Bộ, Ngành.
Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh phát biểu kết luận Hội nghị.
Bộ trưởng đồng tình với ý kiến của Thứ trưởng Mai Lương Khôi và cho biết, bên cạnh những kết quả đạt được, việc ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số còn có một số hạn chế như: chậm triển khai các dự án đầu tư công liên quan đến công nghệ thông tin, chuyển đổi số; rà soát cung cấp dịch vụ công trực tuyến toàn trình còn chậm; việc số hóa hồ sơ kết quả thủ tục hành chính của các đơn vị chưa đạt được như mục tiêu đã đề ra…
Để thực hiện đồng bộ, hiệu quả quá trình chuyển đổi số của Bộ, ngành Tư pháp trong năm 2025 cũng như giai đoạn 2026 - 2030, Bộ trưởng đề nghị Ban chỉ đạo Chuyển đổi số ngành Tư pháp, thủ trưởng các đơn vị thuộc Bộ quan tâm, thực hiện một số nội dung:
Thứ nhất, quán triệt sâu rộng tới tất cả các đơn vị, cán bộ, công chức, viên chức của Bộ, ngành Tư pháp về tinh thần chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm trong bài viết “Chuyển đổi số - Động lực quan trọng phát triển lực lượng sản xuất, hoàn thiện quan hệ sản xuất đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới”. Người đứng đầu cấp ủy Đảng, chính quyền, cơ quan phải nhận thức đầy đủ, có trách nhiệm và quyết tâm thực hiện quá trình chuyển đổi số. Bên cạnh đó, cần phải thống nhất nhận thức và cách tiếp cận để triển khai nhiệm vụ chuyển đổi số đã được nêu trong Nghị quyết số 22-NQ/BCSĐ ngày 28/3/2022 của Ban cán sự Đảng Bộ Tư pháp về tăng cường và nâng cao hiệu quả công tác công nghệ thông tin trong hoạt động của Bộ, ngành Tư pháp giai đoạn 2022 - 2025.
Thứ hai, thủ trưởng các đơn vị thuộc Bộ cần phải thống nhất nhận thức, vai trò trong chuyển đổi số, coi đây là nhiệm vụ chính trị và phải chịu trách nhiệm về kết quả chuyển đổi số trong đơn vị; tập trung nhiệm vụ số hóa, tạo lập dữ liệu để hình thành các cơ sở dữ liệu chuyên đề theo từng lĩnh vực và phát triển kho dữ liệu dùng chung để khai thác.
Thứ ba, các đơn vị được giao dự án về công nghệ thông tin cần phải thực hiện tốt nhiệm vụ vai trò là chủ đầu tư; trong quá trình triển khai dự án về công nghệ thông tin, cần tập trung quan tâm cung cấp nhu cầu chuyển đổi số trong việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của đơn vị, cùng với đó là cung cấp tri thức pháp lý chuyên môn để hoàn thiện tốt các sản phẩm công nghệ. Triển khai các giải pháp chuyển đổi số, cung cấp các dịch vụ công trực tuyến phải thật hiệu quả, dễ tiếp cận, dễ sử dụng đối với người dân và doanh nghiệp; lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ, nâng cao xếp hạng chỉ số chuyển đổi số (DTI), tăng cường các giải pháp ứng dụng nền tảng số, coi nền tảng số là đột phá để triển khai nhân rộng nhiệm vụ chuyển đổi số. Cần phải có tư duy để thử nghiệm ứng dụng công nghệ mới.
Đối với Cục Công nghệ thông tin, cần nâng cao vai trò là thường trực Ban chỉ đạo Chuyển đổi số ngành Tư pháp, giúp Lãnh đạo Bộ, Ban chỉ đạo về các hoạt động mang tính nền tảng đối với dữ liệu chung trong toàn Bộ, Ngành; hệ thống kiến trúc tổng thể cần bảo đảm kết nối, chia sẻ và khai thác đồng bộ cơ sở dữ liệu của Bộ, Ngành. Tăng cường các lớp tập huấn nâng cao kỹ năng số, nhất là kỹ năng khai thác dữ liệu và tư duy quản lý trong giai đoạn chuyển đổi số. Quan tâm, tập trung tham mưu triển khai hiệu quả các hoạt động liên quan đến an toàn an ninh mạng, nhất là quy chế, chính sách, giải pháp, kỹ thuật đối với kho dữ liệu của Bộ Tư pháp. Rà soát, phối hợp với Cục Kế hoạch - Tài chính để bảo đảm trong kỳ đầu tư trung hạn tới các dự án của Bộ Tư pháp được tập trung nguồn lực hiệu quả và tránh dàn trải, lãng phí.
Về lựa chọn các việc đột phá, cách làm mới theo tinh thần chủ động tiếp cận công nghệ, trong năm 2025, thống nhất lựa chọn Đề án Ứng dụng nền tảng số trong thu thập, tiếp nhận, xử lý thông tin về tình hình thi hành pháp luật là dự án trọng điểm và cần phải quyết tâm triển khai. Bên cạnh đó, tiếp tục phối hợp thực hiện, phát triển trợ lý ảo rà soát văn bản quy phạm pháp luật; triển khai các giải pháp quản trị thông minh trong Bộ Tư pháp; tham khảo mô hình của Tòa án nhân dân tối cao thử nghiệm các giải pháp ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo trong hoạt động nghiệp vụ của thi hành án dân sự./.
Hoàng Trung