Trang Chủ
Toàn cảnh Hội nghị
Tại Hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Khánh Ngọc đã thay mặt Ban cán sự đảng Bộ Tư pháp phổ biến, quán triệt tới các đại biểu những tư tưởng, định hướng mới của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm trong các bài viết, bài phát biểu trong thời gian gần đây về công tác pháp luật. Theo đó, chỉ xét riêng lĩnh vực xây dựng và thi hành pháp luật hoặc trực tiếp liên quan tới công tác xây dựng và thi hành pháp luật, có thể thấy những định hướng, tư tưởng mới cơ bản như sau:
Đồng chí Tổng Bí thư đã chỉ ra bối cảnh, tình hình mới của đất nước, đó là: “Đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam”.
Trong bài phát biểu tại phiên khai mạc Kỳ họp thứ 8 Quốc hội Khóa XV, đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định: “Trong 03 điểm nghẽn lớn nhất hiện nay là thể chế, hạ tầng và nhân lực thì thể chế là điểm nghẽn của điểm nghẽn…”. Đồng chí Tổng Bí thư cũng lưu ý: “… thể chế không phù hợp có thể gây ra những khúc quanh đối với sự phát triển của đất nước”. Trong bài “Phát huy tính Đảng trong xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam”, đồng chí Tổng Bí thư nhận diện: “Hệ thống pháp luật còn có quy định mâu thuẫn, chồng chéo, chưa phù hợp với sự phát triển kinh tế, xã hội, chậm được bổ sung, sửa đổi, thay thế. Cơ chế, chính sách, pháp luật chưa tạo dựng được môi trường thực sự thuận lợi để thúc đẩy đổi mới sáng tạo, thu hút nguồn lực của các nhà đầu tư trong và ngoài nước cũng như trong Nhân dân…; tình trạng đùn đẩy, né tránh trách nhiệm, “đổ lỗi” cho hệ thống pháp luật để không thực hiện chức trách, nhiệm vụ vẫn còn tồn tại ở một số bộ, ngành, địa phương”. Trong bài về “Chống lãng phí”, đồng chí Tổng Bí thư nhấn mạnh: “Một số dạng thức của lãng phí đang nổi lên gay gắt hiện nay, đó là: chất lượng xây dựng, hoàn thiện pháp luật chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn công cuộc đổi mới dẫn đến khó khăn, cản trở việc thực thi, gây thất thoát, lãng phí các nguồn lực… Lãng phí cơ hội phát triển của địa phương, của đất nước do bộ máy nhà nước có nơi, có lúc hoạt động chưa hiệu quả, một bộ phận cán bộ nhũng nhiễu, thiếu năng lực, né tránh, đùn đẩy công việc, sợ trách nhiệm”.
Thứ trưởng nhận định những đánh giá về điểm nghẽn pháp luật và thi hành pháp luật của đồng chí Tổng Bí thư là hết sức sâu sắc, đòi hỏi cần phải được nghiên cứu, quán triệt, nhận thức một cách sâu sắc để liên hệ với thực tiễn công tác, tìm giải pháp khắc phục cụ thể.
Theo chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư, Thứ trưởng nhấn mạnh, đã đến lúc phải chuyển đổi tư duy xây dựng pháp luật có phần thiên về “quản lý” hiện nay sang quản lý để tạo không gian phát triển lành mạnh, khuyến khích đổi mới sáng tạo, khơi thông mọi nguồn lực để phát triển. Để thực hiện việc chuyển đổi tư duy này đòi hỏi: (i) công tác xây dựng pháp luật phải đứng trên mảnh đất thực tiễn Việt Nam để định ra pháp luật phù hợp cho tiến trình cách mạng Việt Nam trong kỷ nguyên mới; (ii) mọi chủ trương, chính sách, quy định pháp luật phải thực sự xuất phát từ cuộc sống, nguyện vọng, quyền và lợi ích chính đáng của Nhân dân, lấy hạnh phúc, ấm no của Nhân dân làm mục tiêu phấn đấu; (iii) cần hoàn thiện hệ thống pháp luật để tập trung tinh gọn bộ máy nhà nước theo hướng đẩy mạnh phân cấp, phân quyền với phương châm “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”; (iv) đổi mới mạnh mẽ công tác lập pháp, trong đó chuyển đổi tư duy xây dựng pháp luật theo hướng vừa đảm bảo yêu cầu quản lý nhà nước, vừa khuyến khích sáng tạo, giải phóng toàn bộ sức sản xuất, khơi thông mọi nguồn lực để phát triển, tư duy quản lý không cứng nhắc, dứt khoát từ bỏ tư duy không quản được thì cấm; (v) tuyệt đối không hành chính hóa hoạt động của Quốc hội, luật hóa các quy định của nghị định và thông tư.
Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Khánh Ngọc phổ biến, quán triệt tới các đại biểu những tư tưởng, định hướng mới của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm
Trong các bài viết và bài phát biểu về pháp luật gần đây, Thứ trưởng lưu ý, Tổng Bí thư đều nhấn mạnh về kỷ luật, kỷ cương trong xây dựng pháp luật và cảnh báo nguy cơ “chệch hướng” khi các thế lực thù địch, phản động luôn triệt để lợi dụng quá trình xây dựng, hoàn thiện pháp luật để tác động, hướng lái, thậm chí chống phá, vì đây là con đường ngắn nhất, nhanh nhất để chuyển hóa chính trị của Việt Nam.
Thứ trưởng đề nghị cán bộ, đảng viên Bộ, ngành Tư pháp phải nhận thức đúng những tư tưởng mới, định hướng mới của đồng chí Tổng Bí thư trong các bài viết, bài phát biểu trong thời gian vừa qua là rất “đúng và trúng”, là bước cụ thể hóa, phát triển những định hướng về xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền nói chung, về xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật nói riêng trong Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới, Hiến pháp năm 2013 và nhu cầu thực tiễn phát triển đất nước trong thời gian tới để thay đổi tư duy xây dựng pháp luật theo tư tưởng, định hướng mới của Tổng Bí thư.
Tại Hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Khánh Ngọc cũng phổ biến, quán triệt nội dung tại Quy định số 178-QĐ/TW ngày 27/6/2024 của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác xây dựng pháp luật và đưa ra các giải pháp thực hiện phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lợi ích nhóm, cục bộ trong công tác xây dựng pháp luật, cụ thể:
Thứ nhất, thực hiện các hoạt động kiểm soát quyền lực trong công tác xây dựng pháp luật quy định tại khoản 1 Điều 4 Quy định số 178-QĐ/TW.
Thứ hai, thường xuyên giám sát, kiểm tra công tác xây dựng pháp luật, rà soát, hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật để phòng ngừa, phát hiện, xử lý hành vi tham nhũng, tiêu cực, lợi ích nhóm, cục bộ trong công tác xây dựng pháp luật và kịp thời ban hành, sửa đổi, bổ sung hoặc kiến nghị ban hành, sửa đổi, bổ sung văn bản quy phạm pháp luật; tiếp tục hoàn thiện Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật và các quy định có liên quan; cụ thể hóa về đối tượng, phương thức tham gia phản biện, góp ý kiến xây dựng pháp luật.
Thứ ba, quán triệt, phổ biến, giáo dục nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho đảng viên, cán bộ, công chức, viên chức và nhân dân trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lợi ích nhóm, cục bộ trong công tác xây dựng pháp luật.
Thứ tư, thực hiện công khai, minh bạch trong tổ chức, hoạt động của cơ quan, tổ chức; trách nhiệm giải trình; kiểm soát xung đột lợi ích; thực hiện quy tắc ứng xử; ứng dụng khoa học, công nghệ và các biện pháp phòng ngừa tham nhũng khác trong cơ quan, tổ chức theo quy định của Đảng và quy định của pháp luật về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.
Thứ năm, căn cứ vào tính chất, mức độ vi phạm, xử lý hành vi tham nhũng, tiêu cực, lợi ích nhóm, cục bộ trong công tác xây dựng pháp luật bằng các biện pháp kỷ luật Đảng, kỷ luật hành chính, xử lý vi phạm hành chính, xử lý hình sự theo quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước.
Thứ sáu, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức làm công tác xây dựng pháp luật; xây dựng tổ chức bộ máy, bố trí kinh phí phù hợp cho công tác xây dựng pháp luật.
Bộ Trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh kết luật Hội nghị
Kết luật Hội nghị, Bộ Trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh nhấn mạnh quan điểm, định hướng, chỉ đạo của Tổng bí thư Tô Lâm về công tác xây dựng thể chế nói chung và xây dựng pháp luật nói riêng trong thời gian gần đây đã trở thành “lời hiệu triệu” có sức lan tỏa rất lớn trong toàn Đảng, toàn dân và toàn xã hội. Với những chủ trương, định hướng mới, có thể coi đây là thách thức, đồng thời cũng là cơ hội lớn để Bộ, ngành Tư pháp nâng cao, khẳng định vị thế trong mục tiêu phát triển chung của đất nước.
Từ việc quán triệt chủ trương, định hướng và nhận định những thách thức, cơ hội như trên, Bộ trưởng đề nghị các đồng chí Bí thư cấp ủy, thủ trưởng các đơn vị trong Bộ, ngành Tư pháp: (i) cần phải tiếp tục nghiên cứu, quán triệt tới cán bộ, công chức, viên chức trong đơn vị mình phụ trách những chỉ đạo, định hướng của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm về công tác xây dựng và thi hành pháp luật; (ii) cần nêu cao tinh thần trách nhiệm và đổi mới công tác điều hành, chỉ đạo, lãnh đạo của người đứng đầu các đơn vị; (ii) cần phải lấy sản phẩm là “thước đo” để đánh giá cán bộ; (iii) rà soát lại từng công việc của đơn vị, tập trung vào những công việc trọng tâm, chủ yếu, xem xét giảm bớt các công việc mang tính hình thức, không hiệu quả; (iv) lãnh đạo các đơn vị cần thực hiện nguyên tắc “tập trung, dân chủ”, có tinh thần cầu thị, lắng nghe nhiều chiều, suy nghĩ thấu đáo vì lợi ích chung của đơn vị và quyết đoán trong mọi mặt công tác, quyết liệt trong thực hiện, triển khai công việc./.
Hoàng Trung
