Trang Chủ
Toàn cảnh Hội thảo.
Hơn 200 đại biểu tham dự Hội thảo trực tiếp và trực tuyến tại các điểm cầu, trong đó tham dự trực tiếp tại trụ sở Bộ Tư pháp có TS. Phan Chí Hiếu, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam; TS. Nguyễn Văn Hiển, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu lập pháp; GS.TS. Lê Hồng Hạnh, Chủ tịch Trung tâm trọng tài quốc tế Việt Nam; GS.TS. Nguyễn Đăng Dung, Trường Đại học Tôn Đức Thắng; GS.TS. Vũ Công Giao, Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội; GS.TS. Võ Khánh Vinh, nguyên Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam; GS.TS. Trần Ngọc Đường, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội; đồng chí Nguyễn Văn Phúc, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội; PGS.TS. Lê Minh Thông, nguyên Trợ lý Chủ tịch Quốc hội; TS. Trần Anh Tuấn, Chủ tịch Hiệp hội Khoa học hành chính Việt Nam, nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ; đồng chí Đặng Bích Ngọc, Phó trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hòa Bình; đồng chí Trịnh Xuân An, đại biểu Quốc hội chuyên trách, Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại của Quốc hội; đồng chí Hoàng Minh Hiếu, đại biểu Quốc hội chuyên trách, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội; đồng chí Tống Văn Băng, Trưởng Ban Tổ chức Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Ủy viên Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, đại biểu Quốc hội khóa XV; đại diện lãnh đạo các đơn vị thuộc Văn phòng Quốc hội, Văn phòng Chính phủ, Bộ Tư pháp; đại diện lãnh đạo các tổ chức pháp chế của bộ, ngành trung ương; đại diện lãnh đạo Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân, Sở Tư pháp các địa phương; thành viên Hội đồng cố vấn, Hội đồng tư vấn biên tập của Tạp chí Dân chủ và Pháp luật; chuyên gia, nhà khoa học, giảng viên của một số trường đại học, các tổ chức hành nghề luật…
Phát biểu khai mạc Hội thảo, đồng chí Nguyễn Thanh Tịnh, Thứ trưởng Bộ Tư pháp cho biết, đổi mới tư duy về xây dựng pháp luật là một trong những nội dung đang được Đảng và Nhà nước đặt ra một cách sâu sắc, quyết liệt. Tại Thông báo số 108-TB/VPTW ngày 18/11/2024 về kết luận của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm tại buổi làm việc với Ban Cán sự đảng Bộ Tư pháp và Kết luận số 119-KL/TW ngày 20/01/2025 của Bộ Chính trị về định hướng đổi mới, hoàn thiện quy trình xây dựng pháp luật đã yêu cầu về đổi mới tư duy xây dựng pháp luật, đây là cơ sở để Bộ Tư pháp xây dựng thành công Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi) với sự đồng thuận cao của các đại biểu Quốc hội. Luật này đã thể hiện tư tưởng, tư duy đổi mới, tính chất đột phá về quy trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật.
Bên cạnh đó, ngày 06/3/2025, Bộ Tư pháp đã phối hợp với Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh tổ chức Hội thảo khoa học cấp quốc gia “Đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới”. Hội thảo đã nhận được nhiều ý kiến chuyên sâu, tâm huyết về cách thức đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật, đồng thời, cũng thống nhất đề xuất xây dựng Nghị quyết của Bộ Chính trị về “Đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới”.
Đồng chí Nguyễn Thanh Tịnh, Thứ trưởng Bộ Tư pháp phát biểu khai mạc Hội thảo
Về nội dung thảo luận, Thứ trưởng nhấn mạnh, Hội thảo được tổ chức nhằm nhận diện được phạm vi, nội hàm và đề xuất được nội dung các cơ chế, chính sách đặc thù để tạo đột phá trong xây dựng chính sách, pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước trong kỷ nguyên mới. Vì vậy, Thứ trưởng đề nghị các đại biểu cần tập trung thảo luận 08 vấn đề: (i) nhận diện những yếu tố trong chính sách, pháp luật làm cản trở đất nước phát triển và cơ chế chính sách đặc thù trong xây dựng chính sách pháp luật; (ii) những đột phá về cơ chế, chính sách trong giao nhiệm vụ, đánh giá chất lượng, nghiệm thu sản phẩm trong công tác xây dựng chính sách, pháp luật; (iii) những đột phá về cơ chế, chính sách để nâng cao chất lượng, hiệu quả mối quan hệ giữa Quốc hội với Chính phủ; giữa Hội đồng nhân dân với Ủy ban nhân dân trong nhận diện và giải quyết những vấn đề/chính sách lớn của quốc gia và địa phương; (iv) những đột phá về cơ chế, chính sách để nâng cao năng lực cho cơ quan/đơn vị và cán bộ làm công tác xây dựng pháp luật; (v) những đột phá về cơ chế, chính sách nhằm thu hút, huy động được các nguồn lực xã hội trong công tác xây dựng chính sách, pháp luật (huy động được đội ngũ chuyên gia, doanh nghiệp, người dân...); (vi) những đột phá liên quan đến cơ chế, chính sách tài chính, quy trình ngân sách trong xây dựng pháp luật; (vii) những đột phá về cơ chế, chính sách để đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số, công nghệ thông tin trong công tác xây dựng chính sách, pháp luật; (viii) những cơ chế, chính sách khác và kinh nghiệm quốc tế về cơ chế, chính sách trong xây dựng chính sách, pháp luật và khuyến nghị đối với Việt Nam.
Các đại biểu tham dự Hội thảo.
Tại Hội thảo, các đại biểu đã phát biểu, đánh giá công tác xây dựng chính sách, pháp luật là khâu quan trọng, là “giải pháp của giải pháp” trong tháo gỡ điểm nghẽn, khơi thông mọi nguồn lực, thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội. Tuy nhiên, công tác này hiện nay chưa được đầu tư thỏa đáng, công tác xây dựng pháp luật hiện nay gặp nhiều khó khăn; quy trình lập pháp được đổi mới trong Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi) vừa được Quốc hội thông qua, tuy nhiên, kỹ thuật lập pháp chưa bảo đảm yêu cầu, cần phải tiếp tục nghiên cứu, nâng cao hơn nữa. Các đại biểu đã trao đổi, thảo luận sôi nổi và đưa ra nhiều giải pháp nhằm xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù để tạo đột phá trong xây dựng pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước trong kỷ nguyên mới, như: (i) trong xây dựng pháp luật, yếu tố “con người” là quan trọng nhất, do đó cần phải có cơ chế, chính sách đặc thù trong tuyển dụng để thu hút được nguồn nhân lực có chất lượng cao vào làm công tác xây dựng pháp luật như hợp đồng biên chế, đơn giản thủ tục tuyển dụng, giao trách nhiệm tuyển dụng cho người đứng đầu cơ quan xây dựng pháp luật…; có cơ chế chính sách trong sử dụng, đánh giá, khen thưởng, bổ nhiệm đối với cán bộ làm công tác xây dựng pháp luật; đào tạo, bồi dưỡng nâng cao kiến thức, chuyên môn, nghiệp vụ, tư duy lập pháp hiện đại cho cán bộ làm công tác xây dựng pháp luật để cán bộ xây dựng pháp luật hiểu biết sâu rộng về pháp luật, chính trị, kinh tế, xã hội và các vấn đề quốc tế; tiếp cận và cập nhật các xu hướng lập pháp mới trên thế giới, ứng dụng vào quá trình xây dựng luật phù hợp với điều kiện Việt Nam; cán bộ làm công tác xây dựng pháp luật phải có tư duy phản biện, sáng tạo, khả năng đánh giá tác động của chính sách trước khi ban hành luật; (ii) có cơ chế, chính sách đặc thù trong việc giao nhiệm vụ xây dựng chính sách pháp luật cho nhóm chuyên gia, cơ quan, đơn vị thực hiện và đánh giá, nghiệm thu kết quả xây dựng chính sách, pháp luật bảo đảm đạt chất lượng, hiệu quả, phù hợp với thực tiễn xã hội; (iii) có cơ chế, chính sách để nâng cao năng lực xây dựng pháp luật đối với đại biểu Quốc hội như tiêu chuẩn, điều kiện đối với đại biểu Quốc hội; cơ sở vật chất, nguồn lực để đại biểu Quốc hội hoạt động hiệu quả… (iv) ứng dụng công nghệ số và chuyển đổi số trong công tác lập pháp: cần tận dụng trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data) và các công cụ phân tích chính sách để đánh giá và dự báo tác động của luật, sử dụng nền tảng số để lấy ý kiến của cử tri và chuyên gia một cách nhanh chóng, minh bạch và hiệu quả, ứng dụng công nghệ blockchain để tăng tính minh bạch và trách nhiệm giải trình trong quá trình xây dựng pháp luật; (v) có cơ chế, chính sách để tham vấn, lấy ý kiến chuyên gia, người dân, doanh nghiệp, các đối tượng chịu tác động trong quá trình xây dựng luật, bảo đảm luật phản ánh đúng nhu cầu thực tiễn và có tính khả thi cao; (vi) có cơ chế, chính sách để các các cơ quan xây dựng pháp luật có trách nhiệm giải trình và sự minh bạch trong quá trình lập pháp, công khai quá trình xây dựng, thảo luận và chỉnh sửa dự thảo luật để Nhân dân theo dõi và đóng góp ý kiến; (vii) có cơ chế, chính sách để thực hiện hợp tác quốc tế và học hỏi kinh nghiệm lập pháp từ các nước phát triển: tham gia các diễn đàn, hội nghị quốc tế để học hỏi mô hình lập pháp tiên tiến, tận dụng các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới (FTA) và cam kết quốc tế để xây dựng hệ thống pháp luật phù hợp với hội nhập kinh tế toàn cầu; (viii) có cơ chế, chính sách để thúc đẩy tinh thần đổi mới, sáng tạo và cải cách thể chế, cần có tư duy cải cách mạnh mẽ, sẵn sàng thúc đẩy những thay đổi pháp luật nhằm tạo điều kiện cho đổi mới và phát triển; (ix) ứng dụng mạng xã hội và các nền tảng trực tuyến để tăng cường tương tác với người dân, doanh nghiệp, đối tượng chịu tác động chính sách, xây dựng cơ chế tiếp thu ý kiến hiệu quả để điều chỉnh chính sách phản ảnh đúng mong muốn của xã hội; (x) có cơ chế, chính sách tài chính bảo đảm đáp ứng được đầy đủ cho công tác xây dựng pháp luật để thu hút được nhân tài, chuyên gia tham gia thực hiện xây dựng pháp luật, thực hiện khảo sát thực tiễn; đánh giá tác động của chính sách, dự thảo văn bản quy phạm pháp luật; tổ chức hội thảo, tọa đàm…
Đồng chí Trương Thế Côn, Tổng Biên tập Tạp chí Dân chủ và Pháp luật phát biểu kết luận Hội thảo.
Phát biểu kết luận Hội thảo, đồng chí Trương Thế Côn, Tổng Biên tập Tạp chí Dân chủ và Pháp luật gửi lời cảm ơn sự tham gia, đóng góp nhiệt tình của các đại biểu tham dự Hội thảo và khẳng định, ý kiến của các đại biểu sẽ được Ban Tổ chức tổng hợp, báo cáo đồng chí Bí thư Đảng ủy, Bộ trưởng Bộ Tư pháp và chuyển Ban Soạn thảo nghiên cứu, tiếp thu để hoàn thiện dự thảo Nghị quyết của Bộ Chính trị về “Đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới”. Đồng thời, đồng chí đề nghị các đại biểu tiếp tục nghiên cứu đề xuất các cơ chế, chính sách đặc thù, hoàn thiện các bài tham luận gửi Ban Tổ chức để Bộ Tư pháp tổng hợp, hoàn thiện dự thảo Nghị quyết. Đặc biệt, đồng chí hy vọng các đại biểu tiếp tục tham gia hợp tác, hỗ trợ các hoạt động của Bộ, ngành Tư pháp nói chung và của Tạp chí Dân chủ và Pháp luật nói riêng để Bộ, ngành Tư pháp, Tạp chí Dân chủ và Pháp luật hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước giao, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước trong kỷ nguyên mới.
Thùy Dung
