Trang Chủ
Toàn cảnh Hội thảo
Phát biểu khai mạc Hội thảo, đồng chí Trần Anh Đức, Vụ trưởng Vụ Các vấn đề chung về xây dựng pháp luật cho biết, thời gian qua, Lãnh đạo Đảng, Nhà nước đã có nhiều chủ trương, định hướng, chỉ đạo sát sao đối với công tác xây dựng pháp luật nói chung và vấn đề thực hiện phân cấp, phân quyền, tiến tới nghiên cứu chuyên nghiệp hóa trong công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật. Đặc biệt, tại buổi làm việc với Ban Cán sự Đảng Bộ Tư pháp, đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm đã chỉ đạo phải phân định rõ khâu xây dựng chính sách và quy phạm hóa chính sách; nghiên cứu việc tổ chức soạn thảo văn bản quy phạm pháp luật tập trung, bảo đảm tính chuyên nghiệp, đồng bộ, thống nhất; quy định rõ trách nhiệm của từng chủ thể, nhất là người đứng đầu trong từng khâu của quá trình soạn thảo, thẩm định, trình, thẩm tra, xây dựng chính sách và ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Bên cạnh đó, tại Nghị quyết số 188/NQ-CP ngày 11/10/2024 của Chính phủ về phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 9/2024 và Hội nghị trực tuyến Chính phủ với địa phương, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nhấn mạnh: tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn với phân bổ nguồn lực với phương châm “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”, các cơ quan nhà nước ở Trung ương giữ vai trò kiến tạo, tăng cường hoàn thiện thể chế, cơ chế kiểm tra, giám sát, góp phần tiếp tục tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, khơi thông nguồn lực, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Vì vậy, Hội thảo được tổ chức với mục tiêu trao đổi, thảo luận nhằm sửa đổi, bổ sung một số nội dung của dự án Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi) để thể hiện rõ việc phân cấp, phân quyền. Theo Vụ trưởng, Hội thảo cần tập trung trao đổi, thảo luận đối với 02 nội dung như sau: (i) đánh giá những hạn chế, vướng mắc trong quá trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật về vấn đề phân cấp, phân quyền và mô hình soạn thảo văn bản hiện nay; (ii) trao đổi, thảo luận về những tồn tại, hạn chế; đồng thời, đề xuất các giải pháp cụ thể gắn với việc xây dựng văn bản quy phạm pháp luật đối với yêu cầu đẩy mạnh phân cấp, phân quyền.
Đồng chí Trần Anh Đức, Vụ trưởng Vụ Các vấn đề chung về xây dựng pháp luật phát biểu khai mạc Hội thảo
Tại Hội thảo, đồng chí Trần Văn Lợi, Phó Vụ trưởng Vụ Các vấn đề chung về xây dựng pháp luật đã trao đổi tổng quan về phân cấp, phân quyền và chuyên nghiệp hóa trong xây dựng pháp luật. Theo đó, phân cấp, phân quyền là những nội dung quan trọng trong cải cách bộ máy nhà nước nói chung và cải cách nền hành chính quốc gia nói riêng. Thực tiễn phân cấp, phân quyền ở Việt Nam thời gian qua cho thấy, quá trình này đang đem lại nhiều kết quả tích cực, góp phần quan trọng vào sự phát triển của cả nước và địa phương. Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại một số bất cập, hạn chế xuất phát từ các lý do chủ quan và khách quan như: cơ sở phân quyền, phân cấp chưa rõ, chưa đầy đủ; quá trình xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật chưa làm rõ thuật ngữ phân cấp, phân quyền, nguyên tắc, cơ chế bảo đảm, trách nhiệm của các chủ thể liên quan trong thực hiện phân cấp, phân quyền; phân cấp, phân quyền chưa đồng bộ và thiếu thống nhất; phân quyền giữa Trung ương và địa phương vẫn còn gặp khó khăn, đặc biệt là trong các vấn đề có liên quan đến quản lý tài nguyên, đất đai và phát triển kinh tế - xã hội. Bên cạnh đó, do chưa chuyên nghiệp hóa trong soạn thảo văn bản quy phạm pháp luật nên việc soạn thảo văn bản còn chậm tiến độ, chất lượng dự án, dự thảo văn bản chưa đồng đều, còn mâu thuẫn, chồng chéo trong các văn bản quy phạm pháp luật dẫn đến phải sửa đổi, bổ sung hoặc đính chính văn bản.
Đồng chí Trần Văn Lợi, Phó Vụ trưởng Vụ Các vấn đề chung về xây dựng pháp luật trao đổi tại Hội thảo
Đối với việc thực hiện các nhiệm vụ phân cấp, phân quyền giữa Trung ương và địa phương, đồng chí Trương Ngọc Bích, Phó Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh Bắc Giang cho biết, để nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện chính sách phân cấp, phân quyền đối với chính quyền địa phương cần tập trung thực hiện một số giải pháp sau:
Thứ nhất, cần tiếp tục rà soát, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện quy định pháp luật về phân quyền, phân cấp theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương và các luật liên quan nhằm tạo điều kiện thuận lợi, tạo sự thống nhất trong thực thi, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả thi hành các quy định của pháp luật nói chung và các nội dung được phân cấp nói riêng. Đồng thời, ở các lĩnh vực pháp luật cần tiếp tục phối hợp rà soát các quy định pháp luật theo hướng đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, xác định rõ trách nhiệm của Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương bảo đảm phù hợp với tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Hiến pháp năm 2013, Luật Tổ chức Chính phủ năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2019); Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2019) và bảo đảm tính hợp lý, khả thi trên thực tế.
Đồng chí Trương Ngọc Bích, Phó Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh Bắc Giang trao đổi tại Hội thảo
Thứ hai, khi xây dựng các quy định nội dung phân quyền, phân cấp cho chính quyền địa phương, cần đánh giá dựa trên những yếu tố đặc thù như: điều kiện lịch sử, văn hóa, kinh tế, chính trị của mỗi địa phương để quy định phù hợp cho các cấp chính quyền nhằm phát huy hiệu lực, hiệu quả trong công tác quản lý nhà nước và phát huy các tiềm năng, lợi thế của mỗi địa phương trong phát triển kinh tế - xã hội. Đồng thời, cần đánh giá, xác định rõ hơn những điều kiện, nguồn lực bảo đảm cần thiết cho việc thực hiện phân quyền, phân cấp, phát huy tính chủ động, sáng tạo, quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm của chính quyền địa phương.
Thứ ba, tăng cường thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các nhiệm vụ được phân cấp, phân quyền. Tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan của bộ máy nhà nước, giữa cơ quan nhà nước với các tổ chức chính trị - xã hội, các tổ chức xã hội trong cung cấp thông tin, trách nhiệm giải trình về các nội dung liên quan đến phân cấp, phân quyền bảo đảm khắc phục tình trạng tham nhũng, lãng phí trên một số lĩnh vực, địa bàn.
Trao đổi về chuyên nghiệp hóa công tác xây dựng pháp luật tại Bộ Công an, đại diện Cục Pháp chế và cải cách hành chính, tư pháp, Bộ Công an cho biết, bên cạnh việc tuân thủ quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật và các văn bản hướng dẫn thi hành, công tác xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật trong Công an nhân dân còn được thực hiện thông qua mô hình tập trung, thống nhất, dựa trên nguyên tắc: nếu nội dung văn bản liên quan đến chức năng, nhiệm vụ của nhiều đơn vị hoặc những văn bản phức tạp, cần thiết ban hành sớm thì Bộ trưởng giao Cục Pháp chế và cải cách hành chính, tư pháp chủ trì; nếu nội dung của văn bản đó liên quan trực tiếp đến chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của đơn vị nào thì Bộ trưởng giao đơn vị đó chủ trì, Cục Pháp chế và cải cách hành chính, tư pháp theo dõi, đôn đốc, kiểm tra, thẩm định, tham gia, phối hợp chặt chẽ với đơn vị chủ trì trong quá trình soạn thảo văn bản, chịu trách nhiệm về chất lượng, tiến độ xây dựng văn bản.
Đại diện Cục Pháp chế và cải cách hành chính, tư pháp, Bộ Công an trao đổi tại Hội thảo
Tại Hội thảo, các đại biểu đã tập trung trao đổi, thảo luận về thực trạng việc phân cấp, phân quyền trong xây dựng pháp luật; thực trạng về soạn thảo văn bản tập trung tại các bộ, cơ quan ngang bộ; khó khăn, vướng mắc trong khâu quy phạm hóa chính sách trong giai đoạn hiện nay; các giải pháp nhằm tăng cường phân cấp, phân quyền trong xây dựng pháp luật…
Phân cấp, phân quyền là những nội dung quan trọng trong cải cách bộ máy nhà nước nói chung và cải cách nền hành chính quốc gia nói riêng. Trong xu hướng dân chủ hóa và phát triển, Việt Nam đã và đang triển khai mạnh mẽ các chủ trương phân cấp, phân quyền, uỷ quyền trong quá trình đổi mới tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước, cải cách nền hành chính quốc gia. Chính vì vậy, ý kiến đóng góp của các đại biểu tại Hội thảo là cơ sở quan trọng cho cơ quan chủ trì tham khảo, nghiên cứu, tiếp tục hoàn thiện các quy định của pháp luật, bảo đảm phù hợp, đáp ứng yêu cầu thực tiễn./.
Thùy Dung
