Tuy nhiên, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, cùng với sự nỗ lực của mình, Bộ, Ngành Tư pháp đã hoàn thành các nhiệm vụ chính trị được giao, góp phần quan trọng vào các thành tựu chung về kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh và đối ngoại của đất nước. Để đánh giá khách quan, toàn diện, chính xác kết quả thực hiện nhiệm vụ trong các lĩnh vực công tác tư pháp năm 2020, nhiệm kỳ 2016 - 2020; xác định đúng, đầy đủ, khả thi phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp công tác năm 2021, định hướng nhiệm kỳ 2021 - 2025, ngày 23/12/2020, Bộ Tư pháp đã tổ chức Hội nghị toàn quốc triển khai công tác tư pháp năm 2021, định hướng nhiệm kỳ 2021 - 2025. Theo đó, ngày 01/01/2021, Bộ trưởng Bộ Tư pháp đã phê duyệt Báo cáo số 01/BC-BTP về tổng kết công tác tư pháp năm 2020, nhiệm kỳ 2016 - 2020; định hướng nhiệm kỳ 2021 - 2025 và nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu công tác năm 2021.
1. Kết quả nổi bật của công tác tư pháp năm 2020, nhiệm kỳ 2016 - 2020 giúp vị thế của Ngành Tư pháp ngày càng được củng cố và tăng cường, đóng góp thiết thực vào thành tựu chung của đất nước
Năm 2020, mặc dù đại dịch Covid-19 và tình hình kinh tế - xã hội nói chung đã tác động lớn đến việc triển khai công tác, nhưng toàn Ngành Tư pháp đã khẩn trương xác định các nhiệm vụ công tác trọng tâm, kịp thời xây dựng, ban hành và điều chỉnh các chương trình, kế hoạch công tác. Công tác chỉ đạo, điều hành được thực hiện quyết liệt, bám sát chương trình, kế hoạch công tác, các nghị quyết, chỉ đạo của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, bối cảnh tình hình kinh tế - xã hội của đất nước và của từng địa phương. Việc tổng kết thực hiện các Nghị quyết, Chỉ thị của Đảng trong các lĩnh vực xây dựng, hoàn thiện pháp luật, cải cách tư pháp, phổ biến, giáo dục pháp luật, quản lý nhà nước về luật sư, hợp tác quốc tế về pháp luật đều đạt kết quả tốt và kịp thời triển khai thực hiện các kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư sau tổng kết. Giúp Chính phủ trình Quốc hội thông qua 03 luật quan trọng trong các lĩnh vực công tác của Ngành. Chất lượng công tác thẩm định văn bản quy phạm pháp luật, chất lượng hồ sơ các đề nghị xây dựng, dự án, dự thảo văn bản quy phạm pháp luật nhìn chung được cải thiện tốt hơn; công tác rà soát văn bản quy phạm pháp luật được các bộ, ngành triển khai quyết liệt, nhất là rà soát văn bản thuộc lĩnh vực quản lý của các bộ, ngành theo yêu cầu, chỉ đạo của Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; việc tham gia ý kiến pháp lý cùng với Chính phủ, chính quyền các cấp ứng phó với đại dịch được thực hiện kịp thời, có chất lượng. Đã giải quyết được số lượng lớn yêu cầu của người dân, doanh nghiệp trong lĩnh vực đăng ký hộ tịch, công chứng, chứng thực, trợ giúp pháp lý, đăng ký giao dịch bảo đảm, cấp phiếu lý lịch tư pháp, gắn với việc hiện đại hóa, đơn giản hóa thủ tục hành chính. Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ và đào tạo học sinh, sinh viên, học viên tại các cơ sở đào tạo của Bộ tiếp tục thu được nhiều kết quả ấn tượng; tổ chức thành công Hội thảo khoa học cấp quốc gia về “Tư tưởng Hồ Chí Minh về Nhà nước và pháp luật: Giá trị và thực tiễn vận dụng ở Việt Nam”. Công tác pháp luật quốc tế, hợp tác quốc tế về pháp luật đạt nhiều kết quả tốt. Công tác cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin, nhất là sử dụng văn bản điện tử, chữ ký số, hội nghị trực tuyến, các phần mềm chuyên ngành, trong Ngành được đẩy mạnh; chỉ số xếp hạng về cải cách hành chính của Bộ tiếp tục được duy trì ở mức cao. Các lĩnh vực công việc khác cũng được triển khai toàn diện, đồng bộ và hiệu quả, bám sát chương trình, kế hoạch đã đề ra.
Trong giai đoạn 2016 - 2020, với điều kiện chung của đất nước còn nhiều khó khăn, tình hình kinh tế, chính trị thế giới diễn biến phức tạp, nhất là tác động của đại dịch Covid-19 từ đầu năm 2020, nhưng dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự điều hành sát sao, kịp thời, quyết liệt, sáng tạo của Chính phủ, với những nỗ lực, quyết tâm cao của toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, Ngành Tư pháp đã tiến hành triển khai đồng bộ nhiều mặt công tác, bám sát phương châm hành động nhiệm kỳ và từng năm của Chính phủ, của chính quyền các địa phương. Công tác tư pháp tiếp tục có sự trưởng thành, gắn bó hơn với nhiệm vụ chung của đất nước, phối kết hợp tốt hơn, chủ động hơn với các cấp, các ngành, qua đó đóng góp thiết thực vào thành tựu chung của đất nước và từng địa phương về phát triển kinh tế - xã hội, củng cố quốc phòng - an ninh, tăng cường vị thế đối ngoại của đất nước, xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam, cải cách hành chính, cải cách tư pháp, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của Nhà nước, tổ chức, người dân. Một số kết quả cụ thể như sau:
Một là, hệ thống pháp luật của nước ta không ngừng hoàn thiện, cơ bản đầy đủ, toàn diện; kịp thời thể chế hóa đầy đủ, đúng đắn đường lối, chủ trương của Đảng. Hầu hết các lĩnh vực của đời sống xã hội đều có văn bản ở tầm luật điều chỉnh. Chất lượng của hệ thống pháp luật có nhiều chuyển biến tích cực, cơ bản đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ; tính công khai, minh bạch của hệ thống pháp luật từng bước được nâng lên. Quy trình xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật tiếp tục có sự đổi mới, vai trò tham gia của xã hội vào xây dựng chính sách, pháp luật của Nhà nước được quy định cụ thể. Thể chế pháp luật trong lĩnh vực hoạt động của Ngành theo tinh thần cải cách đã được xây dựng, hoàn thiện khá đồng bộ, kịp thời.
Hai là, công tác thi hành pháp luật, theo dõi thi hành pháp luật đã được các cấp ủy Đảng, chính quyền quan tâm thực hiện và đạt được những thành quả bước đầu. Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật có nhiều đổi mới, nhất là ứng dụng công nghệ thông tin trong tuyên truyền, phổ biến và tổ chức các cuộc thi trực tuyến tìm hiểu pháp luật, qua đó đưa pháp luật đi vào cuộc sống nhanh hơn, hiệu quả hơn, tiết kiệm hơn. Vai trò của pháp luật và ý thức thượng tôn pháp luật trong tổ chức, hoạt động của Nhà nước, trong quản lý xã hội ngày càng được đề cao. Hoạt động báo chí, xuất bản của Ngành được thực hiện hiệu quả, bám sát tôn chỉ, mục đích và nhiệm vụ chính trị của Bộ, Ngành và phục vụ tốt nhu cầu của bạn đọc.
Ba là, việc triển khai các nhiệm vụ quản lý nhà nước và cung cấp dịch vụ công trong lĩnh vực hộ tịch, quốc tịch, chứng thực đạt nhiều kết quả ấn tượng, nổi bật là triển khai thực hiện Đề án “Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử toàn quốc”. Các lĩnh vực quản lý và cung cấp dịch vụ công về đăng ký giao dịch bảo đảm, lý lịch tư pháp, bồi thường nhà nước được thực hiện hiệu quả, đáp ứng kịp thời yêu cầu ngày càng tăng và tạo sự thuận lợi tối đa cho người dân, doanh nghiệp. Quản lý nhà nước về xử lý vi phạm hành chính từng bước đạt hiệu quả cao; các cơ quan tư pháp, pháp chế tham gia sâu về khía cạnh pháp lý đối với nhiều vụ việc phải xử lý ở các bộ, ngành, địa phương.
Bốn là, nhiều hoạt động trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp tiếp tục được xã hội hóa mạnh mẽ, đạt kết quả tích cực. Tổ chức và hoạt động công chứng, giám định, luật sư... đã được đổi mới theo định hướng cải cách tư pháp, phục vụ có hiệu quả công tác điều tra, truy tố, xét xử và đáp ứng được yêu cầu của xã hội…
Năm là, hệ thống thi hành án dân sự được tổ chức theo nguyên tắc tập trung, thống nhất theo ngành dọc; có sự phối hợp song trùng trong lãnh đạo, chỉ đạo với cấp ủy, chính quyền địa phương. Các quy định về trình tự, thủ tục thi hành án được hoàn thiện theo các yêu cầu cải cách hành chính, cải cách tư pháp nhằm góp phần tạo chuyển biến cơ bản trong công tác thi hành án dân sự, theo dõi thi hành án hành chính.
Sáu là, tổ chức bộ máy của Ngành Tư pháp tiếp tục được kiện toàn theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả... Đội ngũ cán bộ Ngành Tư pháp đã có sự lớn mạnh đáng ghi nhận về chất lượng, nhiều cán bộ được tin tưởng giao các trọng trách quan trọng ở Trung ương và địa phương.
Bảy là, công tác đào tạo nguồn nhân lực cho hệ thống tư pháp đạt được nhiều kết quả cao, vừa góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực có kiến thức pháp luật cho xã hội, đồng thời đáp ứng yêu cầu của công cuộc cải cách tư pháp... Công tác nghiên cứu khoa học pháp lý có nhiều dấu ấn lớn, đóng góp quan trọng vào việc cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn về xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt nam.
Tám là, công tác pháp luật quốc tế ngày càng khẳng định vai trò quan trọng trong bảo đảm yêu cầu pháp lý phục vụ hội nhập sâu, rộng của đất nước; việc đại diện pháp lý cho Chính phủ giải quyết tranh chấp đầu tư quốc tế, cấp các ý kiến pháp lý, hoạt động tương trợ tư pháp được thực hiện bài bản, kịp thời. Công tác hợp tác quốc tế về pháp luật tiếp tục được mở rộng với nhiều quốc gia và tổ chức quốc tế và từng bước đi vào chiều sâu, phục vụ thiết thực hơn cho công cuộc xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật, tổ chức thi hành pháp luật và cải cách tư pháp, góp phần nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.
Bên cạnh những kết quả nổi bật, trong nhiệm kỳ 2016 - 2020, Bộ, Ngành Tư pháp cũng nhìn nhận rằng, công tác tư pháp vẫn còn một số tồn tại, hạn chế, một số định hướng của nhiệm kỳ chưa đạt được kết quả như mong muốn, cụ thể như: Việc nghiên cứu, đề xuất chính sách đối với một số dự án chưa có khảo sát, đánh giá kỹ lưỡng; hệ thống pháp luật vẫn còn thiếu đồng bộ, ổn định, chưa sát với thực tiễn; tình trạng chậm ban hành văn bản quy phạm pháp luật, nhất là văn bản quy định chi tiết thi hành luật, pháp lệnh chưa được khắc phục triệt để; chưa xây dựng được Luật Ban hành quyết định hành chính, Luật Đăng ký tài sản như định hướng nhiệm kỳ đã đề ra. Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật vẫn còn phân tán; chính sách xã hội hóa công tác phổ biến, giáo dục pháp luật chưa được triển khai rộng rãi. Còn tình trạng vi phạm trong công tác thi hành án dân sự; số việc thi hành án năm trước chuyển sang năm sau vẫn còn nhiều. Hoạt động của một số tổ chức hành nghề bổ trợ tư pháp như luật sư, công chứng, đấu giá tài sản, thừa phát lại còn có sai phạm, vi phạm đạo đức nghề nghiệp, có hiện tượng chạy theo lợi nhuận gây ảnh hưởng đến uy tín hoạt động hành nghề trong xã hội; việc thực hiện chức năng tự quản của các tổ chức xã hội - nghề nghiệp trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp còn chưa tương xứng với yêu cầu, trách nhiệm được giao. Việc sắp xếp, tinh giản biên chế cán bộ tư pháp và việc sắp xếp, kiện toàn tổ chức, bộ máy các cơ quan tư pháp địa phương gặp nhiều khó khăn. Ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của Ngành chưa đạt kết quả như mong muốn. Chưa xây dựng được cơ sở dữ liệu quốc gia về xử lý vi phạm hành chính.
2. Định hướng công tác tư pháp nhiệm kỳ 2021 - 2025, nhiệm vụ trọng tâm công tác tư pháp năm 2021 và giải pháp thực hiện
Năm 2021 và nhiệm kỳ 2021 - 2025 là giai đoạn có ý nghĩa đặc biệt với nhiều thời cơ và vận hội mới. Năm 2021 có nhiều sự kiện chính trị quan trọng của đất nước ta, là năm tổ chức Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026, cũng là năm đầu tiên thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021 - 2030, Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 05 năm 2021 - 2025. Tuy nhiên, trong dự báo giai đoạn này, nước ta sẽ tiếp tục phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức lớn; trong năm 2021 và những năm đầu của giai đoạn 2021 - 2025, đất nước ta tiếp tục phải thực hiện “mục tiêu kép”, vừa phòng chống dịch bệnh hiệu quả, bảo vệ sức khỏe nhân dân, vừa tận dụng tốt các cơ hội, nỗ lực phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội trong trạng thái bình thường mới. Trong bối cảnh đó, bám sát các định hướng về xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật, cải cách tư pháp được thể hiện trong quá trình tham gia chuẩn bị văn kiện của Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, thể hiện trong các kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về tổng kết và thực hiện các nghị quyết, chỉ thị liên quan đến các lĩnh vực công tác của Bộ, Ngành Tư pháp, các chỉ đạo của Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, toàn Ngành Tư pháp đã xác định một số định hướng công tác tư pháp nhiệm kỳ 2021 - 2025 và nhiệm vụ trọng tâm năm 2021.
2.1. Định hướng công tác tư pháp nhiệm kỳ 2021 - 2025
Trong nhiệm kỳ 2021 - 2025, Ngành Tư pháp xác định 06 định hướng công tác quan trọng, cụ thể như sau:
Một là, phát huy vai trò quan trọng của Bộ, Ngành Tư pháp trong việc tham mưu xây dựng, hoàn thiện và tổ chức thi hành pháp luật. Bảo đảm hệ thống pháp luật Việt Nam đầy đủ, thống nhất, đồng bộ, hiện đại, công khai, minh bạch, ổn định, dễ tiếp cận với chi phí tuân thủ thấp, có hiệu lực, hiệu quả cao, có sức cạnh tranh quốc tế, lấy quyền và lợi ích hợp pháp của người dân là trung tâm, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững kinh tế - xã hội và quốc phòng, an ninh trong điều kiện mới, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia.
Nghiên cứu xây dựng Luật về tổ chức thi hành pháp luật. Bảo đảm thượng tôn pháp luật trở thành chuẩn mực ứng xử phổ biến trong đời sống xã hội và trong hoạt động của các cơ quan, tổ chức. Đẩy mạnh công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, trong đó chú trọng cả những chính sách, quy định pháp luật ngay từ khi dự thảo; thực hiện hiệu quả chủ trương Nhà nước giữ vai trò nòng cốt đi đôi với xã hội hóa hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật. Kịp thời ban hành các văn bản quy định chi tiết luật, pháp lệnh nhằm khắc phục triệt để tình trạng nợ ban hành văn bản quy phạm pháp luật, sớm đưa các luật, pháp lệnh vào cuộc sống.
Hai là, tiếp tục hoàn thiện thể chế về thi hành án dân sự, hành chính. Phấn đấu đạt hoặc vượt các chỉ tiêu thi hành án dân sự được giao; hàng năm giảm lượng án chuyển kỳ sau. Bảo đảm 100% bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án về vụ án hành chính được theo dõi thi hành theo quy định của Luật Tố tụng hành chính.
Ba là, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước và chất lượng các dịch vụ công trong lĩnh vực hành chính tư pháp, bổ trợ tư pháp, trợ giúp pháp lý. Hình thành được mạng lưới dịch vụ pháp lý rộng khắp, thuận tiện, tin cậy cho người dân, doanh nghiệp; phát huy vai trò tự quản của các hội nghề nghiệp trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp. Đẩy mạnh hiện đại hóa các lĩnh vực công tác hành chính tư pháp, bổ trợ tư pháp, xử lý vi phạm hành chính với trọng tâm là xây dựng Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử, Cơ sở dữ liệu về xử lý vi phạm hành chính. Thực hiện tốt Kế hoạch chuyển đổi số Ngành Tư pháp giai đoạn 2020 - 2025, định hướng đến năm 2030.
Bốn là, chủ động phòng ngừa và tăng cường năng lực giải quyết tranh chấp, khiếu kiện trong hoạt động đầu tư quốc tế. Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về hợp tác với nước ngoài về pháp luật và tương trợ tư pháp. Song song với việc đẩy mạnh hợp tác quốc tế về pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước trong giai đoạn mới, cần tập trung rà soát, đánh giá tình hình thực hiện các thỏa thuận hợp tác đã ký để có đề xuất, điều chỉnh phù hợp.
Năm là, đổi mới mạnh mẽ, nâng cao chất lượng, mở rộng quy mô đào tạo của Trường Đại học Luật Hà Nội, Học viện Tư pháp để bổ sung nguồn nhân lực pháp luật, tư pháp có năng lực, trình độ cao, đáp ứng yêu cầu của xã hội. Củng có, kiện toàn, nâng cao năng lực, chất lượng đào tạo của các Trường Cao đẳng Luật. Đẩy mạnh nghiên cứu khoa học pháp lý, góp phần tích cực vào việc cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn về xây dựng, hoàn thiện thể chế, cải cách hành chính, cải cách tư pháp.
Sáu là, kiện toàn tổ chức bộ máy của Bộ Tư pháp, các tổ chức pháp chế và các cơ quan tư pháp địa phương theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả. Tiếp tục đổi mới công tác cán bộ; xây dựng đội ngũ cán bộ tư pháp đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ. Chú trọng luân chuyển, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong toàn Ngành.
2.2. Nhiệm vụ trọng tâm công tác tư pháp năm 2021
Năm 2021, Bộ, Ngành Tư pháp xác định 09 nhiệm vụ trọng tâm sau đây:
Một là, tập trung quán triệt và triển khai Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, các Kết luận mới đây của Bộ Chính trị, Ban Bí thư liên quan đến các lĩnh vực công tác của Bộ, Ngành Tư pháp. Tham gia nghiên cứu, xây dựng, trình Ban Chấp hành Trung ương khóa XIII xem xét, ban hành và tập trung triển khai hiệu quả Nghị quyết về Chiến lược xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam đến năm 2030, định hướng đến năm 2045. Thực hiện hiệu quả Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội; Chương trình xây dựng đề án, văn bản của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ năm 2021. Triển khai thi hành hiệu quả Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Nâng cao chất lượng thẩm định đề nghị xây dựng, dự án, dự thảo văn bản quy phạm pháp luật.
Hai là, đẩy mạnh công tác kiểm tra, rà soát văn bản quy phạm pháp luật để kịp thời phát hiện, xử lý quy định trái pháp luật, mâu thuẫn, chồng chéo, không phù hợp với thực tiễn. Tiếp tục thực hiện nhiệm vụ của Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ về rà soát văn bản quy phạm pháp luật theo Quyết định số 236/QĐ-TTg ngày 12/02/2020 của Thủ tướng Chính phủ; theo dõi, đôn đốc, chỉ đạo các bộ, cơ quan liên quan thực hiện công tác rà soát vướng mắc, bất cập của hệ thống pháp luật và việc xử lý kết quả rà soát văn bản quy phạm pháp luật đã được thực hiện trong năm 2020. Tiếp tục hoàn thiện, nâng cao chất lượng Cơ sở dữ liệu quốc gia về pháp luật, Bộ pháp điển để tạo điều kiện thuận lợi cho việc tiếp cận, tìm hiểu, áp dụng pháp luật của các cơ quan, tổ chức, cá nhân và công tác quản lý hệ thống pháp luật của cơ quan nhà nước.
Ba là, tiếp tục thực hiện hiệu quả Đề án “Đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác tổ chức thi hành pháp luật” giai đoạn 2018 - 2022 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; nghiên cứu khả năng xây dựng Luật Tổ chức thi hành pháp luật. Tăng cường công tác theo dõi thi hành pháp luật, gắn với công tác kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật và kiểm soát thủ tục hành chính; tập trung vào các lĩnh vực thu hút nhiều sự quan tâm của dư luận, lĩnh vực được xác định là trọng tâm phát triển kinh tế - xã hội năm 2021. Đôn đốc các bộ, ngành xây dựng để kịp thời ban hành hoặc trình ban hành các văn bản quy định chi tiết luật, pháp lệnh nhằm khắc phục triệt để tình trạng nợ ban hành văn bản quy phạm pháp luật, sớm đưa các luật, pháp lệnh vào cuộc sống. Tổ chức triển khai đồng bộ, hiệu quả Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính; bảo đảm chất lượng, tiến độ xây dựng các văn bản hướng dẫn thi hành Luật này.
Tổ chức thực hiện có hiệu quả Quyết định số 1521/QĐ-TTg ngày 06/10/2020 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch thực hiện Kết luận số 80-KL/TW ngày 20/6/2020 của Ban Bí thư về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW ngày 09/12/2003 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, nhân dân. Tập trung tuyên truyền, phổ biến pháp luật về bầu cử đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác này. Toàn Ngành phấn đấu tăng tỷ lệ hòa giải thành trong công tác hòa giải ở cơ sở.
Bốn là, triển khai thực hiện hiệu quả Chỉ thị của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thu hồi tài sản bị chiếm đoạt, thất thoát trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế sau khi được ban hành. Phấn đấu hoàn thành và vượt các chỉ tiêu thi hành án dân sự được Quốc hội giao năm 2021. Bảo đảm 100% bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án về vụ án hành chính được theo dõi thi hành theo quy định của Luật Tố tụng hành chính. Tập trung giải quyết các vụ việc trọng điểm, các vụ việc phức tạp, kéo dài, các vụ việc liên quan đến tín dụng, ngân hàng; phối hợp chặt chẽ với các cơ quan tiến hành tố tụng trong kê biên, phong tỏa tài khoản, truy tìm tài sản bảo đảm cho công tác thi hành án, nhất là trong các vụ việc kinh tế, tham nhũng.
Củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy, nâng cao chất lượng cán bộ thi hành án dân sự. Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, nhất là trụ sở làm việc, kho vật chứng cho các cơ quan thi hành án dân sự. Thực hiện tốt công tác phối hợp liên ngành, phối hợp với cấp uỷ, chính quyền địa phương trong thi hành án dân sự.
Năm là, nghiên cứu đề xuất xây dựng Luật Công chứng (sửa đổi) trên cơ sở kết quả tổng kết thi hành Luật Công chứng năm 2014; triển khai hiệu quả Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giám định tư pháp; Nghị định số 08/2020/NĐ-CP ngày 08/01/2020 của Chính phủ về tổ chức và hoạt động của Thừa phát lại; Nghị quyết số 172/NQ-CP ngày 19/11/2020 của Chính phủ về chính sách phát triển nghề công chứng và Chỉ thị số 40/CT-TTg ngày 02/11/2020 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động đấu giá tài sản. Phối hợp tổ chức thành công Đại hội đại biểu luật sư toàn quốc lần thứ ba; chuẩn bị các điều kiện để tổ chức Đại hội đại biểu công chứng viên Việt Nam lần thứ 2. Tiếp tục tổ chức thi hành hiệu quả Luật Trợ giúp pháp lý và các văn bản hướng dẫn, Đề án đổi mới công tác trợ giúp pháp lý giai đoạn 2015 - 2025; nâng cao chất lượng dịch vụ trợ giúp pháp lý và năng lực cho đội ngũ thực hiện trợ giúp pháp lý để góp phần bảo đảm an sinh xã hội; tiếp tục đẩy mạnh công tác truyền thông về hoạt động này.
Sáu là, tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước trong các lĩnh vực hộ tịch, quốc tịch, chứng thực, bồi thường nhà nước, nuôi con nuôi, lý lịch tư pháp, đăng ký giao dịch bảo đảm. Đẩy mạnh thực hiện nhiệm vụ của Chương trình hành động quốc gia của Việt Nam về đăng ký và thống kê hộ tịch; ưu tiên tập trung nguồn lực khẩn trương hoàn thiện Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử toàn quốc, sớm đi vào vận hành đồng bộ với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Xây dựng đề xuất xin gia nhập Công ước năm 1961 về giảm tình trạng người không quốc tịch. Chủ động phòng ngừa và tăng cường năng lực giải quyết các tranh chấp, khiếu kiện trong hoạt động thương mại, đầu tư quốc tế. Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về hợp tác với nước ngoài về pháp luật và tương trợ tư pháp.
Bảy là, tập trung kiện toàn tổ chức bộ máy, hoạt động của các cơ quan tư pháp theo các nghị định mới của Chính phủ. Nghiên cứu, xây dựng và triển khai thực hiện nghị định mới về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Tư pháp. Rà soát, hoàn thiện quy định về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức bộ máy, cán bộ, công chức làm công tác pháp chế. Tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ về xây dựng Trường Đại học Luật Hà Nội thành trường trọng điểm về đào tạo pháp luật; xây dựng Học viện Tư pháp thành trung tâm lớn đào tạo các chức danh tư pháp. Hoàn thành việc xây dựng chương trình, giáo trình và tổ chức tuyển sinh, đào tạo tốt tại các Trường Cao đẳng Luật mới được thành lập.
Tám là, thực hiện tốt công tác thanh tra, kiểm tra và thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, phòng, chống tham nhũng. Tập trung ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác chỉ đạo, điều hành của Bộ, Ngành, trong đó chú trọng triển khai hiệu quả kiến trúc Chính phủ điện tử của Bộ Tư pháp phiên bản 2.0, Kế hoạch chuyển đổi số Ngành Tư pháp giai đoạn 2020 - 2025, định hướng đến năm 2030; xây dựng, nâng cấp, triển khai và duy trì các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu và phần mềm ứng dụng; nâng cấp các dịch vụ công trực tuyến do Bộ, Ngành Tư pháp cung cấp lên mức độ 3, 4 và thực hiện có hiệu quả việc cung cấp các dịch vụ này trên Cổng dịch vụ công quốc gia, Cổng dịch vụ công của Bộ, Cổng dịch vụ công của các địa phương.
Chín là, tiếp tục triển khai có hiệu quả các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng, chống dịch Covid-19; tiếp tục chủ động tham mưu, phối hợp tham mưu cho các cấp, các ngành về khía cạnh pháp lý trong các quyết sách, chỉ đạo phòng, chống dịch, thực hiện “mục tiêu kép”.
2.3. Giải pháp thực hiện
Để thực hiện tốt các nhiệm vụ công tác tư pháp năm 2021, nhiệm kỳ 2021 - 2025, Bộ, Ngành Tư pháp xác định một số giải pháp chủ yếu sau đây:
Một là, tăng cường công tác chỉ đạo, điều hành; tiếp tục đổi mới tư duy, lề lối làm việc, hành động quyết liệt hơn, hiệu quả hơn, tận dụng tốt các cơ hội để đưa công tác tư pháp ngày càng phát triển bền vững. Xây dựng, ban hành và tổ chức thực hiện kịp thời các chương trình, kế hoạch công tác để cụ thể hóa nhiệm vụ được giao và theo yêu cầu, bảo đảm tính khả thi, bám sát các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, của các bộ, ngành và của từng địa phương.
Hai là, chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn nâng cao trình độ chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ công chức, viên chức, người lao động trong toàn Ngành.
Ba là, ứng dụng mạnh mẽ, tận dụng lợi thế của công nghệ thông tin, công nghệ số vào công tác của Bộ, Ngành, nhất là trong công tác chỉ đạo, điều hành, chế độ thông tin, thống kê, báo cáo, gửi/nhận văn bản điện tử và cung cấp dịch vụ công cho người dân, doanh nghiệp.
Bốn là, nâng cao hiệu quả công tác phối hợp giữa các cấp, các ngành trong chỉ đạo, điều hành công tác tư pháp, pháp chế, thi hành án dân sự; chủ động, kịp thời báo cáo, kiến nghị với cơ quan có thẩm quyền để xin ý kiến chỉ đạo, tháo gỡ những khó khăn, bất cập trong quá trình thực hiện nhiệm vụ của Bộ, Ngành.
Năm là, tăng cường đoàn kết, tạo môi trường làm việc chuyên nghiệp, thân thiện, gắn với kỷ luật, kỷ cương hành chính. Phát huy hiệu quả các công cụ quản lý, kiểm tra, thanh tra; đẩy mạnh phòng, chống tham nhũng, lãng phí; đề cao trách nhiệm của người đứng đầu; xử lý nghiêm khắc các biểu hiện tiêu cực, các vi phạm. Đồng thời, kịp thời động viên, khích lệ các tập thể, cá nhân nỗ lực đạt kết quả cao trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao.
Ngành Tư pháp định hướng công tác nhiệm kỳ 2021 - 2025 và xác định nhiệm vụ trọng tâm năm 2021
Trong những năm gần đây, bối cảnh quốc tế và trong nước có nhiều diễn biến phức tạp, khó lường; cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn ngày càng khốc liệt, an ninh và hợp tác khu vực, thế giới gặp nhiều thách thức; ảnh hưởng của thiên tai, dịch bệnh, nhất là đại dịch Covid-19... đã tác động lớn đến tình hình kinh tế - xã hội của nước ta và làm phát sinh nhiều vấn đề pháp lý, đặt ra cho Bộ, Ngành Tư pháp nhiều nhiệm vụ cấp bách cần phải thực hiện.
Huyền Bùi