Trang Chủ
Toàn cảnh Tọa đàm.
Phát biểu khai mạc Tọa đàm, đồng chí Nguyễn Thanh Tịnh, Thứ trưởng Bộ Tư pháp cho biết, ngày 19/02/2025, tại Kỳ họp bất thường lần thứ 9, Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi). Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 01/4/2025, thay thế Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2020). Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi) có nhiều nội dung mới, nhận được phản hồi tích cực từ phía các bộ, ngành trung ương và địa phương. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng để thực hiện các mục tiêu cải cách pháp luật, kịp thời tháo gỡ những điểm nghẽn về thể chế, tiếp tục hoàn thiện khuôn khổ pháp lý cho việc xây dựng và vận hành hệ thống văn bản quy phạm pháp luật thống nhất, đồng bộ, minh bạch, khả thi, dễ tiếp cận, hiệu lực và hiệu quả, dễ áp dụng trên thực tế, khơi dậy mọi tiềm năng và nguồn lực, tạo động lực mới cho sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước trong kỷ nguyên mới. Để triển khai thực hiện đồng bộ, hiệu quả, thống nhất trên toàn quốc, Chính phủ sẽ ban hành Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp để tổ chức, hướng dẫn thi hành Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật về xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Thứ trưởng hy vọng tại Tọa đàm, các đại biểu tham dự với kinh nghiệm thực tiễn trong xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật sẽ cùng trao đổi, thảo luận, nhận diện các khó khăn, vướng mắc và đề xuất giải pháp để giải quyết “tận gốc, tận rễ” vấn đề, từ đó góp phần hoàn thiện dự thảo Nghị định nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới toàn diện, từ tư duy đến cách thức xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Đồng chí Trần Văn Lợi, Phó Vụ trưởng Vụ Công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, Bộ Tư pháp phát biểu tại Tọa đàm.
Tại Tọa đàm, đồng chí Trần Văn Lợi, Phó Vụ trưởng Vụ Công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, Bộ Tư pháp đại diện cơ quan chủ trì soạn thảo đã giới thiệu tổng quan một số nội dung của dự thảo Nghị định. Cụ thể, dự thảo Nghị định gồm 07 chương, 85 điều quy định chi tiết, biện pháp để tổ chức, hướng dẫn thi hành Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật về xây dựng luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội do Chính phủ trình; trình tự, thủ tục xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, chính quyền địa phương; ngôn ngữ, thể thức, kỹ thuật trình bày và dịch văn bản quy phạm pháp luật; đăng tải trên công báo điện tử; nguồn lực trong xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật; quản lý nhà nước về công tác xây dựng pháp luật.
Đại diện Sở Tư pháp thành phố Đà Nẵng phát biểu tại Tọa đàm.
Góp ý trực tiếp đối với nội dung của dự thảo Nghị định, đại diện Sở Tư pháp thành phố Đà Nẵng cho rằng, việc đề xuất xây dựng nghị quyết của Hội đồng nhân dân và quyết định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh đã được quy định tại Điều 44 dự thảo Nghị định quy định về việc lập danh mục văn bản của chính quyền địa phương được giao quy định chi tiết, trong đó có danh mục văn bản quy định chi tiết của Hội đồng nhân dân và quyết định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh. Tuy nhiên, Điều 45 dự thảo Nghị định tiếp tục quy định về đề xuất xây dựng nghị quyết Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh. Vì vậy, đại diện Sở Tư pháp thành phố Đà Nẵng đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo xem xét và cân nhắc về sự phù hợp của Điều 45 dự thảo Nghị định. Đối với nội dung về đối tượng và phạm vi lấy ý kiến phản biện của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong quá trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, tại điểm b khoản 2 Điều 2 dự thảo Nghị định quy định “lấy ý kiến của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng cấp đối với chính sách, dự thảo văn bản quy phạm pháp luật liên quan trực tiếp đến quyền, nghĩa vụ của công dân”. Trong khi đó, tại khoản 1 Điều 6 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi) có quy định “Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội thực hiện phản biện xã hội đối với dự thảo văn bản quy phạm pháp luật theo quy định của Luật này, Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các luật khác có liên quan…”, tuy nhiên, Điều 33 Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam năm 2015 quy định “Đối tượng phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là dự thảo văn bản của cơ quan nhà nước cùng cấp có liên quan trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân, quyền và trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam”, như vậy, có thể thấy, quy định tại điểm b khoản 2 Điều 2 dự thảo Nghị định là chưa đầy đủ và có phạm vi hẹp hơn so với phạm vi lấy ý kiến của Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam năm 2015. Bên cạnh đó, việc lấy ý kiến phản biện của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong quá trình xây dựng và ban hành nghị quyết của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quy định tại điểm d khoản 1 Điều 46 dự thảo Nghị định quy định cơ quan chủ trì soạn thảo có trách nhiệm “… Lấy ý kiến phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội cùng cấp; cử đại diện tham gia cuộc họp phản biện xã hội khi được đề nghị” được hiểu là tất cả các dự thảo nghị quyết của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh đều phải lấy ý kiến phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng cấp. Tuy nhiên, điều này lại mâu thuẫn với quy định về việc lấy ý kiến phản biện tại điểm b khoản 2 Điều 2 dự thảo Nghị định và cũng không phù hợp với quy định trong Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam năm 2015. Ngoài ra, quy định này cũng không phù hợp với thực tế tại địa phương vì không phải nội dung nghị quyết quy phạm pháp luật nào của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh khi ban hành cũng đều có nội dung cần phải lấy ý kiến phản biện của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Vì vậy, đại diện Sở Tư pháp thành phố Đà Nẵng đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo rà soát, điều chỉnh quy định về lấy ý kiến phản biện cho phù hợp các quy định hiện hành và thực tiễn thi hành. Đối với nội dung về thẩm định văn bản quy phạm pháp luật của Sở Tư pháp, khoản 2 Điều 47 dự thảo Nghị định quy định “Sở Tư pháp tổ chức hội đồng thẩm định hoặc cuộc họp thẩm định có sự tham gia của đại diện Sở Tài chính, Sở Nội vụ, cơ quan, tổ chức có liên quan, các chuyên gia, nhà khoa học” và Điều 52 dự thảo Nghị định quy định về thẩm định dự thảo quyết định. Đại diện Sở Tư pháp thành phố Đà Nẵng cho rằng, đa phần các văn bản quy phạm pháp luật của Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh đều cần phải có ý kiến của Sở Tài chính về bảo đảm nguồn tài chính, Sở Nội vụ về bảo đảm nguồn nhân lực và việc phân cấp. Tuy nhiên, trên thực tế, vẫn có một số văn bản không cần thiết phải lấy ý kiến của Sở Tài chính và Sở Nội vụ như văn bản quy định chi tiết các văn bản được trung ương giao nội dung. Ngoài ra, đồng chí cũng cho biết, việc mời chuyên gia, nhà khoa học tham gia hội đồng thẩm định là khá khó khăn do Sở Tư pháp không có thông tin đầy đủ về các chuyên gia trong từng lĩnh vực. Chính vì vậy, đại diện Sở Tư pháp thành phố Đà Nẵng đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo cân nhắc về nội dung này để quy định trong dự thảo Nghị định.
Đối với nội dung về sửa đổi, bổ sung, thay thế, bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật tại Điều 4 dự thảo Nghị định, đại diện Sở Tư pháp tỉnh Tuyên Quang cho biết, điểm b khoản 1 Điều 4 dự thảo Nghị định quy định “Ban hành quyết định hành chính để đình chỉ việc thi hành văn bản do mình ban hành, trong đó nêu rõ lý do đình chỉ, thời hạn đình chỉ” và điểm c khoản 1 Điều 4 dự thảo Nghị định quy định “Ban hành quyết định hành chính để bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật do mình ban hành trong trường hợp văn bản không còn đối tượng điều chỉnh, không còn phù hợp với thực tiễn mà không cần thiết ban hành văn bản quy phạm pháp luật mới”, tuy nhiên, đối với trường hợp Hội đồng nhân dân cấp tỉnh thì chỉ ban hành nghị quyết chứ không ban hành quyết định, vì vậy, đại diện Sở Tư pháp tỉnh Tuyên Quang đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo cân nhắc sử dụng “văn bản hành chính” hoặc “nghị quyết, quyết định hành chính” để phù hợp hơn. Về nội dung quy định thủ tục hành chính trong văn bản quy phạm pháp luật, khoản 2 Điều 5 dự thảo Nghị định quy định “Việc quy định thủ tục hành chính để thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được phân cấp được thực hiện theo quy định của Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Tổ chức chính quyền địa phương và Nghị định này”, đại diện Sở Tư pháp tỉnh Tuyên Quang cho rằng, Luật Tổ chức chính quyền địa phương giao cho Hội đồng nhân dân cấp tỉnh ban hành chính sách đặc thù ở địa phương thì Hội đồng nhân dân cấp tỉnh ban hành thủ tục hành chính hay giao cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban hành thủ tục hành chính thực hiện nghị quyết? Vì vậy, đại diện Sở Tư pháp tỉnh Tuyên Quang đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo cần làm rõ vấn đề này để tháo gỡ vướng mắc trong quá trình thực hiện Luật.
Đại diện Sở Tư pháp tỉnh Quảng Ninh phát biểu tại Tọa đàm.
Tại Tọa đàm, đại diện Sở Tư pháp tỉnh Quảng Ninh cho biết, hiệu quả của việc lấy ý kiến văn bản quy phạm pháp luật tại địa phương chưa cao, đặc biệt là việc lấy ý kiến thông qua việc đăng tải trên cổng, trang thông tin điện tử của tỉnh. Vì vậy, đại diện Sở Tư pháp tỉnh Quảng Ninh đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo bổ sung một khoản tại Điều 2 dự thảo Nghị định việc lấy ý kiến đối với Hội doanh nghiệp cấp tỉnh đối với chính sách, dự thảo văn bản quy phạm pháp luật liên quan trực tiếp đến quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp, công dân. Bên cạnh đó, đại diện Sở Tư pháp tỉnh Quảng Ninh cũng đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu bổ sung đối tượng Ban Quản lý khu kinh tế được đề xuất xây dựng quyết định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tại khoản 2 Điều 45 dự thảo Nghị định để tháo gỡ vướng mắc trong thực tiễn.
Đối với nội dung về truyền thông chính sách, dự án, dự thảo văn bản quy phạm pháp luật, đại diện Sở Tư pháp tỉnh Bắc Giang cho biết, khoản 3 Điều 3 dự thảo Nghị định quy định “Hình thức truyền thông bao gồm: truyền thông trên các phương tiện thông tin đại chúng; ứng dụng mạng xã hội; xây dựng, đăng tải tài liệu truyền thông phù hợp với từng đối tượng trên cổng, trang thông tin điện tử của cơ quan lập đề xuất chính sách, cơ quan chủ trì soạn thảo; tổ chức các hội nghị, tọa đàm, diễn đàn, phỏng vấn, đối thoại trực tiếp, trực tuyến, họp báo; qua hệ thống loa truyền thanh cơ sở, niêm yết tại bảng tin, màn hình tại khu dân cư; lồng ghép trong các loại hình văn hóa cơ sở và các hình thức khác phù hợp”, nếu quy định như trên thì được hiểu rằng các cơ quan thực hiện truyền thông chính sách có trách nhiệm phải thực hiện tất cả các hình thức được quy định tại khoản 3 Điều 3 dự thảo Nghị định. Vì vậy, đại diện Sở Tư pháp tỉnh Bắc Giang đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu chỉnh sửa khoản 3 Điều 3 dự thảo Nghị định theo hướng “hình thức truyền thông lựa chọn thực hiện theo một trong các hình thức sau: truyền thông trên các phương tiện thông tin đại chúng; ứng dụng mạng xã hội…”. Việc quy định theo hướng như vậy sẽ phù hợp với thực tế và giúp cho cơ quan chủ trì soạn thảo có sự chủ động hơn trong việc thực hiện chính sách.
Đồng chí Nguyễn Thanh Tịnh, Thứ trưởng Bộ Tư pháp phát biểu kết luận Tọa đàm.
Phát biểu kết luận Tọa đàm, đồng chí Nguyễn Thanh Tịnh, Thứ trưởng Bộ Tư pháp đánh giá cao sự chuẩn bị của Vụ Công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật là đơn vị chủ trì soạn thảo dự thảo Nghị định. Đồng thời, Thứ trưởng cảm ơn sự tham dự và đóng góp ý kiến của đại diện các địa phương đối với dự thảo Nghị định. Bên cạnh đó, Thứ trưởng rất chia sẻ với lãnh đạo Sở Tư pháp các địa phương vẫn đang trong quá trình sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy. Thứ trưởng mong muốn, các Sở Tư pháp tiếp tục tập trung cho công tác của ngành; phát huy tinh thần trách nhiệm, khẩn trương tham mưu, hoàn thiện văn bản góp ý gửi về Bộ Tư pháp. Trên cơ sở đó, Bộ Tư pháp sẽ tổng hợp, liên tục cập nhật, tiếp thu các ý kiến góp ý dự thảo Nghị định. Thứ trưởng cho biết, sau khi Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi) có hiệu lực, Bộ Tư pháp sẽ tổ chức tập huấn, hướng dẫn để các địa phương nắm bắt được những nội dung mới của Luật và triển khai thi hành đạt chất lượng, hiệu quả cao./.
Hoàng Trung
