Công tác phối hợp trong phổ biến, giáo dục pháp luật cho lực lượng công nhân trong các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Lào Cai đã và đang được quan tâm, góp phần giúp cho người lao động có cơ hội tìm hiểu pháp luật. Từ năm 2012 đến năm 2021, công tác tuyên truyền pháp luật cho cán bộ, công chức, người lao động và nhân dân, đặc biệt đối với lực lượng công nhân trong các doanh nghiệp được triển khai thông qua nhiều hình thức và nội dung phong phú.
Hàng năm, thực hiện sự chỉ đạo của Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật Trung ương, Bộ Tư pháp, Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh đã ban hành văn bản chỉ đạo triển khai thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, Sở Tư pháp tỉnh Lào Cai đã tham mưu cho Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật tỉnh ban hành Kế hoạch hoạt động của Hội đồng; chỉ đạo các sở, ban, ngành, đoàn thể cấp tỉnh; Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật các huyện, thành phố, thị xã triển khai thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho các nhóm đối tượng, trong đó có nhóm đối tượng là người lao động tại các khu công nghiệp. Tỉnh Lào Cai đã ban hành các văn bản triển khai thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW ngày 09/12/2003 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, nhân dân (Chỉ thị số 32-CT/TW); Kết luận số 04-KL/TW ngày 19/4/2011 của Ban Chấp hành Trung ương về kết quả thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW (Kết luận số 04-KL/TW), Quyết định số 409/QĐ-TTg ngày 09/4/2012 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Chương trình hành động thực hiện Kết luận số 04-KL/TW, Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật và các văn bản hướng dẫn thi hành; chỉ đạo các sở, ban, ngành, đoàn thể, Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố, thị xã, Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật các cấp tổ chức triển khai, đồng bộ, thống nhất và có hiệu quả các nhiệm vụ phổ biến, giáo dục pháp luật bằng nhiều hình thức phong phú, đa dạng, phù hợp với từng đối tượng, địa bàn; ban hành các kế hoạch về triển khai thực hiện Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật, Ngày Pháp luật, các chương trình, đề án về phổ biến, giáo dục pháp luật và các quyết định kiện toàn Ban Chỉ đạo các đề án về phổ biến, giáo dục pháp luật nhằm triển khai thực hiện có hiệu quả các Chương trình, đề án theo chỉ đạo của các bộ, ngành ở trung ương.
Để kịp thời tuyên truyền các văn bản pháp luật mới, Sở Tư pháp đã ban hành kế hoạch triển khai phổ biến pháp luật một năm hai đợt với các đối tượng được hướng tới gồm: Cán bộ, công chức, viên chức, người lao động thuộc các cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp, các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức kinh tế, các đoàn thể quần chúng các cấp; cán bộ quản lý và người lao động trong các loại hình doanh nghiệp.
Năm 2017, triển khai Chương trình phổ biến, giáo dục pháp luật giai đoạn 2017 - 2021 theo Quyết định số 705/QĐ-TTg ngày 25/5/2017 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Chương trình phổ biến, giáo dục pháp luật giai đoạn 2017 - 2021 (Quyết định số 705/QĐ-TTg), Ủy ban nhân dân tỉnh đã ban hành Quyết định số 3800/QĐ-UBND ngày 30/8/2017 ban hành Chương trình phổ biến, giáo dục pháp luật giai đoạn 2017 - 2021, trong đó Ban Thường vụ Liên đoàn Lao động tỉnh Lào Cai đã xây dựng kế hoạch thực hiện Công văn số 523/VPUBND-VX ngày 03/7/2017 của Ủy ban nhân dân tỉnh Lào Cai về tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho người lao động và người sử dụng lao động trong các loại hình doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Lào Cai giai đoạn 2017 - 2021 (gọi tắt là Đề án 31); căn cứ vào Công văn số 1226/SLĐTBXH-LĐTL ngày 10/7/2017 của Sở Lao động - Thương binh và Xã hội đề nghị các sở, ngành chủ trì xây dựng kế hoạch thực hiện các tiểu đề án đã được Ủy ban nhân dân tỉnh giao, Ban Thường vụ Liên đoàn Lao động tỉnh Lào Cai xây dựng kế hoạch thực hiện Tiểu đề án số 2 giai đoạn 2017 - 2021 về tuyên truyền, phổ biến pháp luật lao động, pháp luật công đoàn và các quy định pháp luật liên quan cho người lao động tại các doanh nghiệp dân doanh và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài trên địa bàn tỉnh Lào Cai. Phát huy vai trò, trách nhiệm của các cấp công đoàn trong việc tuyên truyền pháp luật cho người lao động, góp phần xây dựng quan hệ lao động hài hòa tại các doanh nghiệp, thúc đẩy sản xuất, kinh doanh phát triển, ổn định xã hội trên địa bàn tỉnh.
Thực tế, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật đã được các cơ quan, đơn vị triển khai bằng nhiều hình thức phù hợp với trình độ, nhận thức của từng nhóm đối tượng, qua đó ý thức tìm hiểu pháp luật, tự giác chấp hành pháp luật trong các tầng lớp nhân dân đã từng bước được nâng lên, góp phần giữ vững an ninh, chính trị, thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị và các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật cho người lao động trong doanh nghiệp được chú trọng thực hiện thông qua việc phổ biến trực tiếp, niêm yết các quy định pháp luật tại nơi làm việc, tủ sách pháp luật, giỏ sách pháp luật, tờ gấp, lồng ghép trong các hoạt động văn hóa, văn nghệ. Thông qua các hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật mà người lao động được tiếp cận quy điịnh của pháp luật về các lĩnh vực như: Quy định của Hiến pháp và văn bản quy phạm pháp luật, trọng tâm là các quy định của pháp luật về dân sự, hình sự, hành chính, hôn nhân và gia đình, bình đẳng giới, đất đai, xây dựng, bảo vệ môi trường, lao động, giáo dục, y tế, quốc phòng, an ninh, giao thông, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân, quyền hạn và trách nhiệm của cơ quan nhà nước, cán bộ, công chức; các văn bản quy phạm pháp luật mới được ban hành; các điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.
Hàng năm, Ủy ban nhân dân tỉnh, Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật tỉnh chỉ đạo công tác tuyên truyền, phổ biến các văn bản pháp luật mới, nội dung các hội nghị quán triệt là tuyên truyền, phổ biến các luật, pháp lệnh mới do Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua tại các kỳ họp trong năm cho hơn 3.000 đại biểu là đội ngũ báo cáo viên pháp luật cấp tỉnh, thành viên của Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật tỉnh và Tổ Thư ký của Hội đồng; Chủ tịch Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật và báo cáo viên pháp luật cấp huyện, trong đó có báo cáo viên pháp luật cấp tỉnh của các đơn vị có trách nhiệm triển khai thực hiện công tác tuyên truyền pháp luật cho người lao động tại các doanh nghiệp như: Cục Thuế tỉnh; Sở Lao động - Thương binh và Xã hội; Liên đoàn Lao động tỉnh, Sở Công thương; Liên minh các Hợp tác xã, ban quản lý khu kinh tế, các doanh nghiệp sở hữu vốn nhà nước đóng trên địa bàn tỉnh như: Công ty TNHH Một thành viên Apatit Việt Nam; Công ty TNHH Một thành viên Xổ số kiến thiết Lào Cai; Công ty Xăng dầu Lào Cai; Điện lực Lào Cai; Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật cấp huyện... Sau hội nghị, báo cáo viên pháp luật cấp tỉnh có trách nhiệm tham mưu cho lãnh đạo cơ quan, đơn vị triển khai tuyên truyền pháp luật tại cơ quan, đơn vị, trong đó có triển khai tuyên truyền pháp luật cho người lao động trong các doanh nghiệp đang hoạt động tại các khu công nghiệp, các doanh nghiệp có trụ sở hoạt động trên địa bàn địa phương... Các văn bản pháp luật như: Bộ luật Lao động, Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư, Luật Hợp tác xã, Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, Luật Bảo hiểm xã hội... được phổ biến thông qua việc tổ chức các hội nghị tuyên truyền pháp luật theo đợt và theo chuyên đề.
Sở Tư pháp đã hướng dẫn các cơ quan, đơn vị được giao chủ trì các hoạt động triển khai Quyết định số 705/QĐ-TTg, Quyết định số 3800/QĐ-UBND ngày 30/8/2017 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh về ban hành Chương trình phổ biến, giáo dục pháp luật giai đoạn 2017 - 2021; chủ động chỉ đạo cơ quan chuyên môn tiến hành đánh giá kết quả thực hiện các chương trình, đề án do ngành, địa phương triển khai. Các đơn vị được giao chủ trì thực hiện các hoạt động tại kế hoạch như: Sở Lao động - Thương binh và Xã hội; Liên đoàn Lao động tỉnh; Sở Công thương; Liên minh Hợp tác xã đã triển khai tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật có liên quan trực tiếp đến hoạt động của doanh nghiệp, quyền và nghĩa vụ của người lao động (như: Bộ luật Lao động, Luật Công đoàn, Luật Bảo hiểm xã hội, Luật Bảo hiểm y tế, Luật An toàn vệ sinh lao động) cho người lao động, người sử dụng lao động tại các doanh nghiệp sở hữu vốn Nhà nước; người sử dụng lao động, người lao động trong doanh nghiệp dân doanh và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đang hoạt động tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh bằng nhiều hình thức như: Tổ chức các lớp bồi dưỡng kỹ năng, nghiệp vụ tuyên truyền, phổ biến pháp luật; kiến thức pháp luật lao động; tổ chức các buổi tuyên truyền, đối thoại trực tiếp với người lao động tại các doanh nghiệp về chính sách lao động, tiền lương, việc làm, giáo dục nghề nghiệp, bảo hiểm xã hội và an toàn vệ sinh lao động; tổ chức tập huấn an toàn lao động cho lao động và cán bộ làm công tác an toàn vệ sinh lao động... Các sở, ngành, đoàn thể cấp tỉnh triển khai thực hiện nhiều hoạt động cụ thể như sau:
- Các thành viên của Hội đồng Phổ biến, giáo dục pháp luật là đại diện Lãnh đạo các đơn vị: Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Công thương, Liên đoàn Lao động tỉnh, Hiệp hội các doanh nghiệp tỉnh Lào Cai đã phát huy được vai trò của mình trong chỉ đạo, hướng dẫn, đôn đốc việc tổ chức các hoạt động tuyên truyền, phổ biến văn bản pháp luật mới, văn bản pháp luật có liên quan trực tiếp đến quyền và nghĩa vụ của người sử dụng lao động, người lao động trong các doanh nghiệp, thông qua đó, góp phần nâng cao ý thức tôn trọng, chấp hành pháp luật của người lao động trong các doanh nghiệp, góp phần phòng ngừa và hạn chế vi phạm pháp luật.
- Ban quản lý Khu kinh tế tỉnh tổ chức Hội thi “Tìm hiểu Luật An toàn vệ sinh lao động năm 2016”; phối hợp với Công an tỉnh tổ chức Hội thi “Tìm hiểu Luật Phòng cháy, chữa cháy năm 2018” cho 700 người lao động tại Khu công nghiệp Tằng Loỏng; phối hợp với Cục Lao động tiền lương (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội) tổ chức 06 buổi tuyên truyền Luật An toàn vệ sinh lao động, Luật Bảo hiểm xã hội và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan tới người lao động, người sử dụng lao động của các doanh nghiệp đang hoạt động sản xuất, kinh doanh tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Lào Cai.
- Sở Giao thông Vận tải - Xây dựng triển khai thực hiện nghiêm túc công khai thủ tục hành chính trên Trang thông tin điện tử của Sở và quán triệt các đơn vị trực thuộc công khai thủ tục hành chính trên Trang thông tin điện tử và cung cấp thông tin dịch vụ công trực tuyến trên Trang thông tin điện tử của Sở, bảo đảm cho cá nhân, tổ chức truy cập theo quy định. Phối hợp với Công đoàn ngành chỉ đạo các đơn vị, doanh nghiệp, các công đoàn cơ sở trực thuộc tổ chức tuyên truyền, phổ biến pháp luật theo đợt cho đoàn viên và người lao động.
- Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch tổ chức liên hoan văn nghệ - thể thao khối các doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước và hội nghị tôn vinh các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong xây dựng đời sống văn hóa cho người lao động trong các doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước trên địa bàn tỉnh Lào Cai năm 2018.
- Sở Thông tin và Truyền thông phối hợp với Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy chỉ đạo, hướng dẫn các cơ quan báo chí (Báo Lào Cai, Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh, Tạp chí Phansipăng), các cổng thông tin điện tử, Phòng Văn hóa và Thông tin, Trung tâm Văn hóa, Thể thao - Truyền thông các huyện, thành phố, thị xã các cơ quan xuất bản bản tin trên địa bàn tỉnh tăng cường công tác tuyên truyền, vận động, định hướng nội dung thông tin về pháp luật, chính sách liên quan đến lao động; tuyên truyền, phổ biến pháp luật và xây dựng đời sống văn hóa liên quan đến các doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước và quyền, nghĩa vụ công dân cho người lao động, người sử dụng lao động thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, góp phần nâng cao nhận thức, hiểu biết pháp luật, nâng cao đời sống văn hóa tinh thần cho người lao động...
- Hàng năm, Liên đoàn Lao động tỉnh Lào Cai đã chủ động xây dựng Kế hoạch thực hiện Đề án của Ủy ban nhân dân tỉnh về “Tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật và xây dựng đời sống văn hóa cho người lao động trong các doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước giai đoạn 2017 - 2020. Phối hợp với Bảo hiểm xã hội tỉnh tuyên truyền đối thoại, chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho doanh nghiệp, người lao động. Trong 05 năm, từ 2017 đến 2021, đã tổ chức tuyên truyền pháp luật được 10.725 buổi, thu hút 311.866 người tham gia, cấp phát 18.000 cuốn tài liệu và nhiều tờ gấp, pa - nô, áp phích; tổ chức khảo sát với 4.000 phiếu khảo sát người lao động và người sử dụng lao động tại 250 doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước trên địa bàn tỉnh. Tổ chức 13 hội nghị, hội thảo triển khai công tác khảo sát và đánh giá nhu cầu sau khảo sát về công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật và xây dựng đời sống văn hóa công nhân lao động. Giúp người lao động và người sử dụng lao động thuận lợi cho việc tìm hiểu các chế độ chính sách liên quan đến quyền và nghĩa vụ của người lao động. Dựng các pa - nô ở Khu công nghiệp Tằng Loỏng, Cụm công nghiệp Duyên Hải với nội dung “Ở đâu có công nhân lao động, ở đó có tổ chức công đoàn” để tuyên truyền cho công nhân lao động và chủ sử dụng lao động về ý thức tuân thủ pháp luật lao động. Phát 5.300 cuốn tài liệu tuyên truyền, phổ biến về pháp luật lao động và những lĩnh vực pháp luật khác liên quan tới hoạt động của doanh nghiệp và quyền, lợi ích, nghĩa vụ của người lao động phù hợp với các doanh nghiệp khu vực ngoài nhà nước.
- Sở Tư pháp đã hỗ trợ một số công ty, doanh nghiệp triển khai các hoạt động tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật thông qua việc cử công chức của Sở trực tiếp làm báo cáo viên pháp luật tại các hội nghị do công ty, doanh nghiệp tổ chức. Thực hiện khảo sát đánh giá mức độ chủ động tìm hiểu pháp luật, hiểu và biết pháp luật của người lao động thông qua lồng ghép với hoạt động khảo sát đánh giá hiệu quả của công tác phổ biến, giáo dục pháp luật theo quy định của Thông tư số 03/2018/TT-BTP ngày 10/3/2018 của Bộ Tư pháp quy định bộ tiêu chí đánh giá hiệu quả công tác phổ biến, giáo dục pháp luật. Qua khảo sát cho thấy, có sự phối hợp của các cơ quan trong việc phổ biến, giáo dục pháp luật cho lực lượng công nhân trong các doanh nghiệp hiện nay. Các doanh nghiệp đã quan tâm đến công tác giới thiệu văn bản pháp luật mới ban hành. Các cơ quan, đơn vị đã lựa chọn các chuyên đề pháp luật về pháp luật an toàn trong lao động, phòng, chống cháy nổ, an toàn thực phẩm, an ninh mạng, các quy định pháp luật thiết thực với người lao động; phối hợp với Công ty TNHH một thành viên Apatit Việt Nam tổ chức “Diễn đàn Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam” với hơn 300 đại biểu tham dự là Lãnh đạo Liên đoàn Lao động tỉnh Lào Cai; Lãnh đạo Hiệp hội Các doanh nghiệp tỉnh Lào Cai; Lãnh đạo, giáo viên, học sinh, sinh viên Trường Cao đẳng Lào Cai; Lãnh đạo, cán bộ, công nhân đang làm việc tại các chi nhánh, đơn vị trực thuộc Công ty TNHH Một thành viên Apatit Việt Nam. Nội dung của diễn đàn này là giới thiệu Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia; hướng dẫn tham gia hưởng ứng Cuộc thi trực tuyến toàn quốc “Tìm hiểu kiến thức pháp luật trong các trường trung học phổ thông, trung tâm giáo dục thường xuyên và cơ sở giáo dục nghề nghiệp” thông qua hình thức hái hoa dân chủ, hỏi - đáp pháp luật, tìm hiểu các tình huống pháp luật...
Trong những năm qua, công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho doanh nghiệp và người lao động luôn nhận được sự quan tâm, tạo điều kiện của các cấp chính quyền và sự phối hợp chặt chẽ của các ban, ngành, đoàn thể trong tỉnh. Công tác tuyên truyền đã được nâng cao, đổi mới và hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho doanh nghiệp và người lao động đã đáp ứng được yêu cầu trong tình hình mới, góp phần truyền tải các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến các đối tượng này.
Hàng năm, thực hiện sự chỉ đạo của Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật Trung ương, Bộ Tư pháp, Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh đã ban hành văn bản chỉ đạo triển khai thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, Sở Tư pháp tỉnh Lào Cai đã tham mưu cho Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật tỉnh ban hành Kế hoạch hoạt động của Hội đồng; chỉ đạo các sở, ban, ngành, đoàn thể cấp tỉnh; Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật các huyện, thành phố, thị xã triển khai thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho các nhóm đối tượng, trong đó có nhóm đối tượng là người lao động tại các khu công nghiệp. Tỉnh Lào Cai đã ban hành các văn bản triển khai thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW ngày 09/12/2003 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, nhân dân (Chỉ thị số 32-CT/TW); Kết luận số 04-KL/TW ngày 19/4/2011 của Ban Chấp hành Trung ương về kết quả thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW (Kết luận số 04-KL/TW), Quyết định số 409/QĐ-TTg ngày 09/4/2012 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Chương trình hành động thực hiện Kết luận số 04-KL/TW, Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật và các văn bản hướng dẫn thi hành; chỉ đạo các sở, ban, ngành, đoàn thể, Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố, thị xã, Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật các cấp tổ chức triển khai, đồng bộ, thống nhất và có hiệu quả các nhiệm vụ phổ biến, giáo dục pháp luật bằng nhiều hình thức phong phú, đa dạng, phù hợp với từng đối tượng, địa bàn; ban hành các kế hoạch về triển khai thực hiện Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật, Ngày Pháp luật, các chương trình, đề án về phổ biến, giáo dục pháp luật và các quyết định kiện toàn Ban Chỉ đạo các đề án về phổ biến, giáo dục pháp luật nhằm triển khai thực hiện có hiệu quả các Chương trình, đề án theo chỉ đạo của các bộ, ngành ở trung ương.
Để kịp thời tuyên truyền các văn bản pháp luật mới, Sở Tư pháp đã ban hành kế hoạch triển khai phổ biến pháp luật một năm hai đợt với các đối tượng được hướng tới gồm: Cán bộ, công chức, viên chức, người lao động thuộc các cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp, các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức kinh tế, các đoàn thể quần chúng các cấp; cán bộ quản lý và người lao động trong các loại hình doanh nghiệp.
Năm 2017, triển khai Chương trình phổ biến, giáo dục pháp luật giai đoạn 2017 - 2021 theo Quyết định số 705/QĐ-TTg ngày 25/5/2017 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Chương trình phổ biến, giáo dục pháp luật giai đoạn 2017 - 2021 (Quyết định số 705/QĐ-TTg), Ủy ban nhân dân tỉnh đã ban hành Quyết định số 3800/QĐ-UBND ngày 30/8/2017 ban hành Chương trình phổ biến, giáo dục pháp luật giai đoạn 2017 - 2021, trong đó Ban Thường vụ Liên đoàn Lao động tỉnh Lào Cai đã xây dựng kế hoạch thực hiện Công văn số 523/VPUBND-VX ngày 03/7/2017 của Ủy ban nhân dân tỉnh Lào Cai về tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho người lao động và người sử dụng lao động trong các loại hình doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Lào Cai giai đoạn 2017 - 2021 (gọi tắt là Đề án 31); căn cứ vào Công văn số 1226/SLĐTBXH-LĐTL ngày 10/7/2017 của Sở Lao động - Thương binh và Xã hội đề nghị các sở, ngành chủ trì xây dựng kế hoạch thực hiện các tiểu đề án đã được Ủy ban nhân dân tỉnh giao, Ban Thường vụ Liên đoàn Lao động tỉnh Lào Cai xây dựng kế hoạch thực hiện Tiểu đề án số 2 giai đoạn 2017 - 2021 về tuyên truyền, phổ biến pháp luật lao động, pháp luật công đoàn và các quy định pháp luật liên quan cho người lao động tại các doanh nghiệp dân doanh và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài trên địa bàn tỉnh Lào Cai. Phát huy vai trò, trách nhiệm của các cấp công đoàn trong việc tuyên truyền pháp luật cho người lao động, góp phần xây dựng quan hệ lao động hài hòa tại các doanh nghiệp, thúc đẩy sản xuất, kinh doanh phát triển, ổn định xã hội trên địa bàn tỉnh.
Thực tế, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật đã được các cơ quan, đơn vị triển khai bằng nhiều hình thức phù hợp với trình độ, nhận thức của từng nhóm đối tượng, qua đó ý thức tìm hiểu pháp luật, tự giác chấp hành pháp luật trong các tầng lớp nhân dân đã từng bước được nâng lên, góp phần giữ vững an ninh, chính trị, thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị và các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật cho người lao động trong doanh nghiệp được chú trọng thực hiện thông qua việc phổ biến trực tiếp, niêm yết các quy định pháp luật tại nơi làm việc, tủ sách pháp luật, giỏ sách pháp luật, tờ gấp, lồng ghép trong các hoạt động văn hóa, văn nghệ. Thông qua các hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật mà người lao động được tiếp cận quy điịnh của pháp luật về các lĩnh vực như: Quy định của Hiến pháp và văn bản quy phạm pháp luật, trọng tâm là các quy định của pháp luật về dân sự, hình sự, hành chính, hôn nhân và gia đình, bình đẳng giới, đất đai, xây dựng, bảo vệ môi trường, lao động, giáo dục, y tế, quốc phòng, an ninh, giao thông, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân, quyền hạn và trách nhiệm của cơ quan nhà nước, cán bộ, công chức; các văn bản quy phạm pháp luật mới được ban hành; các điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.
Hàng năm, Ủy ban nhân dân tỉnh, Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật tỉnh chỉ đạo công tác tuyên truyền, phổ biến các văn bản pháp luật mới, nội dung các hội nghị quán triệt là tuyên truyền, phổ biến các luật, pháp lệnh mới do Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua tại các kỳ họp trong năm cho hơn 3.000 đại biểu là đội ngũ báo cáo viên pháp luật cấp tỉnh, thành viên của Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật tỉnh và Tổ Thư ký của Hội đồng; Chủ tịch Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật và báo cáo viên pháp luật cấp huyện, trong đó có báo cáo viên pháp luật cấp tỉnh của các đơn vị có trách nhiệm triển khai thực hiện công tác tuyên truyền pháp luật cho người lao động tại các doanh nghiệp như: Cục Thuế tỉnh; Sở Lao động - Thương binh và Xã hội; Liên đoàn Lao động tỉnh, Sở Công thương; Liên minh các Hợp tác xã, ban quản lý khu kinh tế, các doanh nghiệp sở hữu vốn nhà nước đóng trên địa bàn tỉnh như: Công ty TNHH Một thành viên Apatit Việt Nam; Công ty TNHH Một thành viên Xổ số kiến thiết Lào Cai; Công ty Xăng dầu Lào Cai; Điện lực Lào Cai; Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật cấp huyện... Sau hội nghị, báo cáo viên pháp luật cấp tỉnh có trách nhiệm tham mưu cho lãnh đạo cơ quan, đơn vị triển khai tuyên truyền pháp luật tại cơ quan, đơn vị, trong đó có triển khai tuyên truyền pháp luật cho người lao động trong các doanh nghiệp đang hoạt động tại các khu công nghiệp, các doanh nghiệp có trụ sở hoạt động trên địa bàn địa phương... Các văn bản pháp luật như: Bộ luật Lao động, Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư, Luật Hợp tác xã, Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, Luật Bảo hiểm xã hội... được phổ biến thông qua việc tổ chức các hội nghị tuyên truyền pháp luật theo đợt và theo chuyên đề.
Sở Tư pháp đã hướng dẫn các cơ quan, đơn vị được giao chủ trì các hoạt động triển khai Quyết định số 705/QĐ-TTg, Quyết định số 3800/QĐ-UBND ngày 30/8/2017 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh về ban hành Chương trình phổ biến, giáo dục pháp luật giai đoạn 2017 - 2021; chủ động chỉ đạo cơ quan chuyên môn tiến hành đánh giá kết quả thực hiện các chương trình, đề án do ngành, địa phương triển khai. Các đơn vị được giao chủ trì thực hiện các hoạt động tại kế hoạch như: Sở Lao động - Thương binh và Xã hội; Liên đoàn Lao động tỉnh; Sở Công thương; Liên minh Hợp tác xã đã triển khai tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật có liên quan trực tiếp đến hoạt động của doanh nghiệp, quyền và nghĩa vụ của người lao động (như: Bộ luật Lao động, Luật Công đoàn, Luật Bảo hiểm xã hội, Luật Bảo hiểm y tế, Luật An toàn vệ sinh lao động) cho người lao động, người sử dụng lao động tại các doanh nghiệp sở hữu vốn Nhà nước; người sử dụng lao động, người lao động trong doanh nghiệp dân doanh và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đang hoạt động tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh bằng nhiều hình thức như: Tổ chức các lớp bồi dưỡng kỹ năng, nghiệp vụ tuyên truyền, phổ biến pháp luật; kiến thức pháp luật lao động; tổ chức các buổi tuyên truyền, đối thoại trực tiếp với người lao động tại các doanh nghiệp về chính sách lao động, tiền lương, việc làm, giáo dục nghề nghiệp, bảo hiểm xã hội và an toàn vệ sinh lao động; tổ chức tập huấn an toàn lao động cho lao động và cán bộ làm công tác an toàn vệ sinh lao động... Các sở, ngành, đoàn thể cấp tỉnh triển khai thực hiện nhiều hoạt động cụ thể như sau:
- Các thành viên của Hội đồng Phổ biến, giáo dục pháp luật là đại diện Lãnh đạo các đơn vị: Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Công thương, Liên đoàn Lao động tỉnh, Hiệp hội các doanh nghiệp tỉnh Lào Cai đã phát huy được vai trò của mình trong chỉ đạo, hướng dẫn, đôn đốc việc tổ chức các hoạt động tuyên truyền, phổ biến văn bản pháp luật mới, văn bản pháp luật có liên quan trực tiếp đến quyền và nghĩa vụ của người sử dụng lao động, người lao động trong các doanh nghiệp, thông qua đó, góp phần nâng cao ý thức tôn trọng, chấp hành pháp luật của người lao động trong các doanh nghiệp, góp phần phòng ngừa và hạn chế vi phạm pháp luật.
- Ban quản lý Khu kinh tế tỉnh tổ chức Hội thi “Tìm hiểu Luật An toàn vệ sinh lao động năm 2016”; phối hợp với Công an tỉnh tổ chức Hội thi “Tìm hiểu Luật Phòng cháy, chữa cháy năm 2018” cho 700 người lao động tại Khu công nghiệp Tằng Loỏng; phối hợp với Cục Lao động tiền lương (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội) tổ chức 06 buổi tuyên truyền Luật An toàn vệ sinh lao động, Luật Bảo hiểm xã hội và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan tới người lao động, người sử dụng lao động của các doanh nghiệp đang hoạt động sản xuất, kinh doanh tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Lào Cai.
- Sở Giao thông Vận tải - Xây dựng triển khai thực hiện nghiêm túc công khai thủ tục hành chính trên Trang thông tin điện tử của Sở và quán triệt các đơn vị trực thuộc công khai thủ tục hành chính trên Trang thông tin điện tử và cung cấp thông tin dịch vụ công trực tuyến trên Trang thông tin điện tử của Sở, bảo đảm cho cá nhân, tổ chức truy cập theo quy định. Phối hợp với Công đoàn ngành chỉ đạo các đơn vị, doanh nghiệp, các công đoàn cơ sở trực thuộc tổ chức tuyên truyền, phổ biến pháp luật theo đợt cho đoàn viên và người lao động.
- Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch tổ chức liên hoan văn nghệ - thể thao khối các doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước và hội nghị tôn vinh các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong xây dựng đời sống văn hóa cho người lao động trong các doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước trên địa bàn tỉnh Lào Cai năm 2018.
- Sở Thông tin và Truyền thông phối hợp với Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy chỉ đạo, hướng dẫn các cơ quan báo chí (Báo Lào Cai, Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh, Tạp chí Phansipăng), các cổng thông tin điện tử, Phòng Văn hóa và Thông tin, Trung tâm Văn hóa, Thể thao - Truyền thông các huyện, thành phố, thị xã các cơ quan xuất bản bản tin trên địa bàn tỉnh tăng cường công tác tuyên truyền, vận động, định hướng nội dung thông tin về pháp luật, chính sách liên quan đến lao động; tuyên truyền, phổ biến pháp luật và xây dựng đời sống văn hóa liên quan đến các doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước và quyền, nghĩa vụ công dân cho người lao động, người sử dụng lao động thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, góp phần nâng cao nhận thức, hiểu biết pháp luật, nâng cao đời sống văn hóa tinh thần cho người lao động...
- Hàng năm, Liên đoàn Lao động tỉnh Lào Cai đã chủ động xây dựng Kế hoạch thực hiện Đề án của Ủy ban nhân dân tỉnh về “Tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật và xây dựng đời sống văn hóa cho người lao động trong các doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước giai đoạn 2017 - 2020. Phối hợp với Bảo hiểm xã hội tỉnh tuyên truyền đối thoại, chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho doanh nghiệp, người lao động. Trong 05 năm, từ 2017 đến 2021, đã tổ chức tuyên truyền pháp luật được 10.725 buổi, thu hút 311.866 người tham gia, cấp phát 18.000 cuốn tài liệu và nhiều tờ gấp, pa - nô, áp phích; tổ chức khảo sát với 4.000 phiếu khảo sát người lao động và người sử dụng lao động tại 250 doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước trên địa bàn tỉnh. Tổ chức 13 hội nghị, hội thảo triển khai công tác khảo sát và đánh giá nhu cầu sau khảo sát về công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật và xây dựng đời sống văn hóa công nhân lao động. Giúp người lao động và người sử dụng lao động thuận lợi cho việc tìm hiểu các chế độ chính sách liên quan đến quyền và nghĩa vụ của người lao động. Dựng các pa - nô ở Khu công nghiệp Tằng Loỏng, Cụm công nghiệp Duyên Hải với nội dung “Ở đâu có công nhân lao động, ở đó có tổ chức công đoàn” để tuyên truyền cho công nhân lao động và chủ sử dụng lao động về ý thức tuân thủ pháp luật lao động. Phát 5.300 cuốn tài liệu tuyên truyền, phổ biến về pháp luật lao động và những lĩnh vực pháp luật khác liên quan tới hoạt động của doanh nghiệp và quyền, lợi ích, nghĩa vụ của người lao động phù hợp với các doanh nghiệp khu vực ngoài nhà nước.
- Sở Tư pháp đã hỗ trợ một số công ty, doanh nghiệp triển khai các hoạt động tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật thông qua việc cử công chức của Sở trực tiếp làm báo cáo viên pháp luật tại các hội nghị do công ty, doanh nghiệp tổ chức. Thực hiện khảo sát đánh giá mức độ chủ động tìm hiểu pháp luật, hiểu và biết pháp luật của người lao động thông qua lồng ghép với hoạt động khảo sát đánh giá hiệu quả của công tác phổ biến, giáo dục pháp luật theo quy định của Thông tư số 03/2018/TT-BTP ngày 10/3/2018 của Bộ Tư pháp quy định bộ tiêu chí đánh giá hiệu quả công tác phổ biến, giáo dục pháp luật. Qua khảo sát cho thấy, có sự phối hợp của các cơ quan trong việc phổ biến, giáo dục pháp luật cho lực lượng công nhân trong các doanh nghiệp hiện nay. Các doanh nghiệp đã quan tâm đến công tác giới thiệu văn bản pháp luật mới ban hành. Các cơ quan, đơn vị đã lựa chọn các chuyên đề pháp luật về pháp luật an toàn trong lao động, phòng, chống cháy nổ, an toàn thực phẩm, an ninh mạng, các quy định pháp luật thiết thực với người lao động; phối hợp với Công ty TNHH một thành viên Apatit Việt Nam tổ chức “Diễn đàn Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam” với hơn 300 đại biểu tham dự là Lãnh đạo Liên đoàn Lao động tỉnh Lào Cai; Lãnh đạo Hiệp hội Các doanh nghiệp tỉnh Lào Cai; Lãnh đạo, giáo viên, học sinh, sinh viên Trường Cao đẳng Lào Cai; Lãnh đạo, cán bộ, công nhân đang làm việc tại các chi nhánh, đơn vị trực thuộc Công ty TNHH Một thành viên Apatit Việt Nam. Nội dung của diễn đàn này là giới thiệu Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia; hướng dẫn tham gia hưởng ứng Cuộc thi trực tuyến toàn quốc “Tìm hiểu kiến thức pháp luật trong các trường trung học phổ thông, trung tâm giáo dục thường xuyên và cơ sở giáo dục nghề nghiệp” thông qua hình thức hái hoa dân chủ, hỏi - đáp pháp luật, tìm hiểu các tình huống pháp luật...
Trong những năm qua, công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho doanh nghiệp và người lao động luôn nhận được sự quan tâm, tạo điều kiện của các cấp chính quyền và sự phối hợp chặt chẽ của các ban, ngành, đoàn thể trong tỉnh. Công tác tuyên truyền đã được nâng cao, đổi mới và hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho doanh nghiệp và người lao động đã đáp ứng được yêu cầu trong tình hình mới, góp phần truyền tải các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến các đối tượng này.
Hoàng Diệu