Trang Chủ
PKND có vai trò quan trọng, tác động “sống còn” tới sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc
Những năm qua, Đảng, Nhà nước đã có nhiều chủ trương, chính sách về xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân trong tình hình mới. Tại các Nghị quyết, Kết luận của Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương đã đặt ra yêu cầu tiếp tục nâng cao hiệu quả tổ chức hoạt động của khu vực phòng thủ trong đó có lực lượng PKND, xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh toàn diện, phát huy sức mạnh tổng hợp của đất nước để bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc.
PKND là một nội dung quan trọng của công tác quốc phòng, quân sự. Trong chiến tranh giải phóng cũng như trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, Đảng, Nhà nước, Chính phủ luôn quan tâm chỉ đạo nghiên cứu ban hành các văn bản quy phạm pháp luật về PKND như Luật Quốc phòng năm 2018, Luật Dân quân tự vệ năm 2019 và các nghị định hướng dẫn thi hành. Các văn bản quy phạm pháp luật trên có quy định liên quan đến hoạt động PKND nhưng chỉ áp dụng cho từng lĩnh vực cụ thể, chưa có tính bao quát, thống nhất, toàn diện. Mặt khác, các văn bản trên chưa luật hóa những quy định hạn chế quyền con người, quyền công dân và xây dựng lực lượng PKND trong thực hiện nhiệm vụ quốc phòng. Để tạo lập khung pháp lý đầy đủ, toàn diện cho hoạt động PKND; xây dựng, củng cố lực lượng PKND, tăng cường tiềm lực quốc phòng, xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc, cần phải ban hành luật liên quan.
PKND có vai trò quan trọng, tác động “sống còn” tới sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tuy nhiên, tổng kết thi hành pháp luật về PKND đã chỉ ra một số vướng mắc, bất cập trong thực tiễn và nội dung chưa đồng bộ, thống nhất trong hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, như: Chưa quy định việc tổ chức xây dựng lực lượng PKND trong các nhà máy, xí nghiệp, doanh nghiệp, các công trình năng lượng lớn của quốc gia; một số cơ chế, chính sách chưa được điều chỉnh hoặc điều chỉnh chưa đầy đủ đến tổ chức, hoạt động của công tác PKND, công tác bảo đảm cho hoạt động PKND còn nhiều bất cập; việc đầu tư xây dựng thế trận PKND chưa sát với thực tế, hình thái chiến tranh hiện nay, có nội dung thiếu tính khả thi, chưa đáp ứng được với yêu cầu của công tác PKND trong tình hình mới, nhất là việc quản lý tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ, quản lý độ cao chướng ngại vật phòng không, độ cao giới hạn xung quanh các trận địa quản lý, bảo vệ vùng trời tại Việt Nam. Những bất cập đó đang đặt ra yêu cầu cao phải có quy định của pháp luật để điều chỉnh cho phù hợp.
Để khắc phục những tồn tại, bất cập nêu trên cũng như thể chế hóa các chủ trương, định hướng của Đảng, nhiệm vụ của Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao, việc xây dựng, ban hành Luật Phòng không nhân dân là rất cần thiết nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới - Thiếu tướng Lê Hồng Sơn, Cục trưởng Cục PKND, Bộ Quốc phòng cho biết.
Tại cuộc họp Hội đồng thẩm định, các đại biểu tham dự đã tích cực tham gia ý kiến về hồ sơ và các nội dung liên quan đến tổ chức PKND, huy động và hoạt động của lực lượng này, việc quản lý tàu bay không người lái, nguồn lực tổ chức thực hiện và đánh giá tác động của các thủ tục hành chính được quy định trong dự thảo Luật.
Xác định các chủ trương, chính sách gắn với PKND
Phát biểu tại cuộc họp Hội đồng thẩm định, đại diện Văn phòng Chính phủ đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo cân nhắc một số nội dung để tiếp tục hoàn thiện hồ sơ dự án, trong đó lưu ý Tờ trình Chính phủ cần lựa chọn các chủ trương, đường lối của Đảng, quy định pháp luật gắn với sự cần thiết của việc xây dựng Luật Phòng không nhân dân; làm rõ các ý kiến còn khác nhau về dự án Luật để xin ý kiến Thành viên Chính phủ, lập luận kỹ về việc sửa đổi, bổ sung các luật liên quan khi ban hành dự án Luật này. Đối với một số nội dung cụ thể tại dự thảo Luật, đại diện Văn phòng Chính phủ đề nghị cơ quan chủ trì làm rõ thêm quy định về tổ chức PKND và huy động PKND trong doanh nghiệp ở thời bình khi đã có lực lượng chính quy các cấp từ trung ương đến cơ sở; làm rõ các quy định liên quan đến tàu bay không người lái, phương tiện tàu bay siêu nhẹ (fly cam) như tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, cấp có thẩm quyền quy định, cân nhắc bổ sung các quy định về phân cấp, phân quyền các thủ tục cấp phép bay, đăng ký sở hữu; cùng với đó, đề nghị rà soát các thủ tục hành chính có liên quan khi thực hiện các thủ tục liên quan.
Tham gia ý kiến về dự án Luật, đại diện Văn phòng Quốc hội đánh giá cao sự chuẩn bị nghiêm túc, trách nhiệm và cầu thị của Bộ Quốc phòng trong quá trình lập đề nghị và soạn thảo dự án Luật. Đại biểu nhất trí với sự cần thiết của việc ban hành Luật, tuy nhiên, đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo làm rõ hơn cơ sở pháp lý của việc ban hành Luật, rà soát các quy định để cụ thể hóa các chính sách về xây dựng lực lượng PKND đảm bảo tính khả thi, phù hợp với thực tiễn. Ngoài ra, đề nghị Bộ Quốc phòng nghiên cứu bổ sung các quy định để phân định được phương tiện bay không người lái thuộc phạm vi cấp phép, quản lý để đảm bảo an ninh, chủ quyền quốc gia; các biện pháp đảm bảo an toàn hàng không… Để đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ với các văn bản luật khác, đại diện Văn phòng Quốc hội cũng đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo rà soát kỹ nội dung được quy định tại dự thảo Luật với các luật, dự án luật có liên quan như Luật Quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự, Luật Quốc phòng, Luật Dân quân tự vệ, dự án Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp…
Phát biểu tại cuộc họp thẩm định, đại diện Bộ Công an cơ bản nhất trí với các ý kiến của các thành viên Hội đồng thẩm định, trong đó lưu ý làm rõ sự cần thiết của việc ban hành Luật cần phải chọn lọc và trực tiếp liên quan đến PKND. Qua rà soát, các ý kiến góp ý của Bộ Công an đã được cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp thu và hoàn thiện trong dự thảo Luật, tuy nhiên, đề nghị làm rõ mối liên kết giữa máy bay không người lái, máy bay siêu nhẹ với hoạt động PKND; độ tuổi huy động, thẩm quyền huy động, đăng ký và quản lý lực lượng PKND; hợp tác quốc tế về PKND.
Về phía Bộ Nội vụ, đại diện tham dự đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo đánh giá kỹ nguồn lực dự kiến, điều kiện cho việc tổ chức thi hành sau khi dự án Luật được thông qua; trong đó khẳng định rõ các cơ quan chỉ đạo, chỉ huy thực hiện theo chế độ kiêm nhiệm, sử dụng tổ chức bộ máy, biên chế hiện có nên sẽ không làm tăng tổ chức bộ máy, biên chế và số lượng người làm việc hưởng lương từ ngân sách nhà nước theo tinh thần Nghị quyết Hội nghị Trung ương 6, khóa XII (Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017; Nghị quyết số 19-NQ/TW ngày 25/10/2017) và Nghị quyết số 56/2017/QH14 ngày 24/11/2017 của Quốc hội về việc tiếp tục cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Nghiên cứu để quy định trong dự thảo Luật vấn đề phân cấp, phân quyền cho Chính phủ, các Bộ, ngành để đảm bảo kịp thời, tạo thuận lợi trong quá trình tổ chức thực hiện.
Qua rà soát, Đại diện Bộ Ngoại giao và Vụ Pháp luật quốc tế nhận thấy, Việt Nam chưa ký kết Điều ước quốc tế về lĩnh vực này, các quy định của dự thảo Luật không ảnh hưởng đến việc thực hiện các Điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên liên quan đến quyền con người, quyền lao động và quản lý biên giới.
Tham dự cuộc họp thẩm định, đại diện các đơn vị thuộc Bộ Tư pháp bày tỏ sự nhất trí đối với sự cần thiết của việc ban hành Luật Phòng không nhân dân. Vụ Pháp luật dân sự - kinh tế đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo lưu ý về việc hoàn trả kinh phí tại khoản 1 Điều 37 dự thảo Luật. Vụ Các vấn đề chung về xây dựng pháp luật đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo rà soát kỹ dự thảo Luật để đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp, khả thi và tính thống nhất đồng bộ của hệ thống pháp luật. Đại biểu tham dự đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo rà soát kỹ các nội dung quy định tại dự thảo với các chính sách đã được thông qua, đặc biệt là các nội dung liên quan đến xây dựng lực lượng PKND đảm bảo tinh gọn bộ máy, nguồn lực tổ chức thực hiện để đảm bảo tính khả thi, quy định nội dung phân cấp, phân quyền trong dự thảo Luật. Đối với những nội dung liên quan trực tiếp đến quyền con người, quyền công dân, đề nghị rà soát kỹ để quy định tại dự án Luật mà không giao cho Chính phủ, các Bộ, ngành quy định; cân nhắc sự cần thiết của việc bổ sung vào chương trình giáo dục của nhà trường nội dung về PKND. Cùng với đó, các đại biểu nhận thấy, dự thảo Luật đề xuất nhiều thủ tục hành chính mới, tác động lớn đến các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và người dân. Do đó, đề nghị Bộ Quốc phòng rà soát kỹ sự cần thiết, tính hợp lý, tính hợp pháp và chi phí tuân thủ của dự thảo Luật, đảm bảo đánh giá đầy đủ tác động của việc quy định các thủ tục hành hính được quy định tại dự thảo Luật để đảm bảo tính thuyết phục.
Thay mặt cơ quan chủ trì soạn thảo, đại diện Bộ Quốc phòng cảm ơn những góp ý cụ thể, hữu ích, đầy trách nhiệm của các thành viên tham dự. Bộ Quốc phòng sẽ nghiên cứu, tiếp thu và hoàn thiện dự thảo để tiếp tục hoàn thiện hồ sơ xây dựng Luật, đảm bảo chất lượng, tiến độ. Cơ quan chủ trì soạn thảo bày tỏ hi vọng sẽ tiếp tục nhận được sự ủng hộ, tạo điều kiện để Bộ Quốc phòng hoàn thiện trong quá trình soạn thảo và trình ban hành dự án Luật.
Thứ trưởng Đặng Hoàng Oanh đánh giá PKND là một nội dung quan trọng của công tác quốc phòng, quân sự; là một bộ phận của thế trận quốc phòng toàn dân trên mặt trận đối không, góp phần xây dựng khu vực phòng thủ vững mạnh, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc. Với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, lực lượng PKND đã từng bước được củng cố về tổ chức, biên chế, vũ khí, trang bị kỹ thuật của bộ đội địa phương, dân quân tự vệ; lực lượng nòng cốt PKND thường xuyên duy trì nền nếp huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, tạo chuyển biến mạnh mẽ trong xây dựng thế trận phòng không liên hoàn, rộng khắp, vững chắc, có chiều sâu, bảo vệ vững chắc vùng trời của Tổ quốc.
Phát biểu kết luận cuộc họp, Thứ trưởng Đặng Hoàng Oanh đánh giá cao và chia sẻ những nỗ lực của cơ quan chủ trì soạn thảo trong việc nghiên cứu, đề xuất và xây dựng dự thảo Luật PKND, hồ sơ dự thảo đã được chuẩn bị đầy đủ, chất lượng, công phu. Tuy nhiên, để hồ sơ dự thảo Luật hoàn thiện hơn, Thứ trưởng đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu, tiếp thu ý kiến của thành viên Hội đồng thẩm định để tiếp tục hoàn thiện hồ sơ dự án Luật, đặc biệt là các nội dung thể hiện tại Tờ trình Chính phủ, báo cáo đánh giá tác động thủ tục hành chính, báo cáo rà soát pháp luật. Để làm nổi bật hơn nữa sự cần thiết của việc xây dựng Luật, Thứ trưởng đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo đánh giá cụ thể về những vướng mắc về mặt thể chế cần sửa đổi, bổ sung và nâng lên tầm luật. Trên cơ sở đó, đề nghị Bộ Quốc phòng rà soát những quy định còn phù hợp tại các văn bản quy phạm pháp luật để kế thừa và thể hiện tại dự thảo này.
Về các nội dung của dự thảo Luật, đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục rà soát để thể hiện đầy đủ, chính xác các chính sách đã được thông qua tại Đề nghị xây dựng Luật, bổ sung cơ sở, lập luận đối với một số nội dung được mở rộng hơn so với chính sách như tổ chức lực lượng PKND tại các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp; việc đăng ký quản lý lực lượng PKND huy động; huy động PKND trong thời bình và trong thời chiến. Thứ trưởng cũng lưu ý cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp thu và giải trình đầy đủ các ý kiến của thành viên hội đồng thẩm định về công tác bảo đảm an toàn phòng không; độ tuổi huy động lực lượng phòng không nhân dân; đăng ký, khai thác, sử dụng tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ; nguồn lực bảo đảm thực hiện…
Ngoài ra, Thứ trưởng cũng đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục rà soát, hoàn thiện hồ sơ, tài liệu, lấy ý kiến của đối tượng liên quan như VCCI, xây dựng dự thảo văn bản quy định chi tiết theo đúng quy định tại Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Hiên Lê
