Đồng chí Mai Lương Khôi, Ủy viên Ban Cán sự Đảng, Thứ trưởng Bộ Tư pháp chủ trì Hội nghị. Cùng điều hành Hội nghị có Cục trưởng Cục Bổ trợ tư pháp Lê Xuân Hồng và Chủ tịch Liên đoàn Luật sư Việt Nam Đỗ Ngọc Thịnh. Hội nghị còn có sự tham dự của đại diện Ban Nội chính Trung ương, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Bộ Công an, đại diện tổ chức hành nghề luật sư, Đoàn Luật sư, cơ quan tư pháp và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương.
Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Thứ trưởng Mai Lương Khôi khẳng định, qua hơn 15 năm thi hành, Luật Luật sư thực sự đã đi vào cuộc sống. Hoạt động nghề nghiệp của luật sư không những đã góp phần tích cực trong việc bảo vệ công lý, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân mà còn là một yếu tố quan trọng thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội, góp phần xây dựng xã hội công bằng, dân chủ, văn minh. Vì vậy, để đội ngũ luật sư và hoạt động nghề nghiệp luật sư đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của xã hội, Thứ trưởng đề nghị các đại biểu tham dự Hội nghị cùng nhau nghiên cứu, đánh giá những kết quả đạt được sau hơn 15 năm thi hành Luật Luật sư cũng như tập trung thảo luận một số quan điểm, định hướng xây dựng, sửa đổi, bổ sung Luật Luật sư.
Báo cáo Tổng kết thi hành Luật Luật sư, Cục trưởng Cục Bổ trợ tư pháp Lê Xuân Hồng cho biết, sau hơn 15 năm thi hành Luật Luật sư, tổ chức, hoạt động hành nghề luật sư cũng như đội ngũ luật sư của các tổ chức hành nghề luật sư trên cả nước đã có những chuyển biến tích cực, phát triển nhanh cả về số lượng và chất lượng. Các tổ chức hành nghề luật sư đã hoạt động ổn định, quy mô và tổ chức hoạt động ngày càng bài bản, chuyên nghiệp hơn. Hoạt động của các tổ chức luật sư nước ngoài tại Việt Nam đã có những đóng góp tích cực trong việc tạo môi trường pháp lý thuận lợi, thu hút đầu tư nước ngoài vào Việt Nam.
Theo số liệu báo cáo thống kê của 63 địa phương và Liên đoàn Luật sư Việt Nam, số lượng luật sư hành nghề thực tế đã tăng từ 4.161 luật sư (năm 2007) lên 17.284 luật sư (tính đến ngày 31/12/2022). Quy mô các tổ chức hành nghề luật sư tăng từ 1.323 tổ chức (năm 2007) lên đến 5.429 tổ chức (năm 2022). Các luật sư đều phải đáp ứng chuẩn hóa tiêu chuẩn về chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ năng hành nghề, đạo đức nghề nghiệp…
Với quy định mở rộng phạm vi hành nghề, đơn giản hóa thủ tục hành chính, từ năm 2007 đến năm 2022, các luật sư đã tham gia 1.429.540 vụ việc dịch vụ pháp lý các loại. Số vụ án, vụ việc có sự tham gia của luật sư có xu hướng tăng theo từng năm. Từ năm 2007 đến năm 2022, 444.434/5.451.124 vụ án có sự tham gia của luật sư (chiếm tỷ lệ 8,15%); trong giai đoạn tố tụng sơ thẩm, số vụ án có sự tham gia của luật sư là 347.866/5.026.403 vụ án đã giải quyết (chiếm tỷ lệ 7%); trong giai đoạn tố tụng phúc thẩm, số vụ án có sự tham gia của luật sư là 96.400/412.375 vụ án đã giải quyết (chiếm tỷ lệ 23,4%).
Bên cạnh đó, công tác quản lý luật sư và hành nghề luật sư cũng đã đạt được những kết quả nhất định, góp phần đẩy mạnh cải cách tư pháp và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Tuy nhiên, công tác luật sư thời gian qua vẫn còn một số tồn tại, bất cập như: Số lượng luật sư hiện có so với dân số còn thấp và có sự phân bổ không đồng đều giữa khu vực thành thị và khu vực miền núi, trung du; chất lượng đội ngũ luật sư còn nhiều hạn chế; một số luật sư chưa thực sự quan tâm và có ý thức trách nhiệm trong việc tuân thủ các quy định của Luật Luật sư, quy tắc đạo đức, ứng xử nghề nghiệp…
Tại Hội nghị, luật sư Nguyễn Hải Nam, Phó Chủ nhiệm Liên đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, số lượng luật sư trên toàn quốc có sự phát triển vượt bậc, mỗi năm trung bình có hơn 1.000 luật sư mới. Theo luật sư, trong thời gian qua nghề luật sư đối diện với những khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình hành nghề thực tiễn. So với các quốc gia phát triển trên thế giới, nghề luật sư ở Việt Nam còn có khoảng cách khá lớn so với họ. Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới đặt ra nhiệm vụ hoàn thiện thể chế luật sư và hành nghề luật sư. Vì thế, luật sư Nguyễn Hải Nam đề nghị, trong quá trình sửa đổi Luật Luật sư cần phải sửa đổi, bổ sung các quy định có liên quan đến hành nghề luật sư, việc sửa đổi phải phát sinh từ thực tiễn và chỉ ra được những vấn đề then chốt.
Luật sư Phan Trung Hoài, Phó Chủ tịch Liên đoàn Luật sư Việt Nam trong phần phát biểu góp ý của mình đã đề nghị Luật Luật sư nên có hướng sửa đổi trong tổng thể mối liên thông với sửa đổi các bộ luật tố tụng, gắn với mô hình tố tụng lịch sử Việt Nam, đặc biệt xác định địa vị pháp lý của luật sư trong xã hội và trong tố tụng để bảo đảm nâng cao vai trò luật sư, đóng góp cho mục tiêu bảo vệ công lý cũng như bảo vệ các quyền, lợi ích hợp pháp của chủ thể trong xã hội.
Đóng góp ý kiến tại Hội nghị, luật sư Huỳnh Tho, Chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh Lâm Đồng đề nghị, Luật Luật sư cần quy định chặt chẽ về thời gian cấp chứng chỉ hành nghề luật sư. Bởi vì thực tế hiện nay có nhiều luật sư chỉ đăng ký nhưng không hành nghề luật sư, những trường hợp này cần phải có quy định về việc thu hồi giấy phép hành nghề luật sư.
Cùng tham gia góp ý tại Hội nghị, Luật sư Đặng Ngọc Chuyền, Chủ nhiệm Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội đề nghị, Luật Luật sư cần quy định chi tiết về thời gian ban hành quyết định gia nhập đoàn luật sư phù hợp với điều kiện, tổ chức, kết nạp là tối thiểu 30 ngày kể từ khi nộp hồ sơ.
Ngoài ra, Hội nghị cũng nhận được nhiều ý kiến góp ý của các luật sư về quy định đào tạo nghề luật sư, tập sự hành nghề luật sư, kiểm tra kết quả tập sự hành nghề. Nhiều luật sư đề nghị người tập sự hành nghề luật sư nên được tham gia tố tụng tại các phiên tòa sơ thẩm cấp quận huyện dưới sự giám sát và bảo đảm về chất lượng của Luật sư hướng dẫn, nhằm giúp họ có cơ hội cọ xát nghề nghiệp trước khi trở thành luật sư thực thụ.
Nhân dịp này, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Mai Lương Khôi đã tặng Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Tư pháp cho 17 tập thể và 57 cá nhân có thành tích xuất sắc trong quá trình thi hành Luật Luật sư./.
Diệp Linh