Định hướng lập pháp nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI của Chính phủ

Quan điểm chỉ đạo của Đề án là:

Bảo đảm công tác xây dựng, hoàn thiện pháp luật bám sát và thể chế hóa kịp thời, đầy đủ các chủ trương của Đảng tại Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 của Bộ Chính trị về tiếp tục xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới; hướng đến mục tiêu vì con người, vì Nhân dân; tôn trọng, bảo vệ quyền con người, quyền công dân theo quy định của Hiến pháp và bảo đảm ngày càng tốt hơn dân chủ, công bằng, trật tự, kỷ cương xã hội; đặt dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.

Chủ động nghiên cứu và bám sát những nội dung trọng tâm, cốt lõi, điểm mới trong dự thảo các văn kiện Đại hội XIV, nhất là dự thảo Báo cáo Chính trị tại Đại hội XIV và dự thảo Báo cáo tổng kết một số vấn đề lý luận và thực tiễn về công tác đổi mới theo định hướng xã hội chủ nghĩa trong 40 năm qua ở Việt Nam để làm tiền đề, cơ sở chính trị cho việc rà soát, đề xuất xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật.

Tạo đột phá về thể chế, đổi mới mạnh mẽ tư duy xây dựng pháp luật từ quản lý sang kiến tạo phát triển bền vững; xuất phát từ yêu cầu thực tiễn; cải cách, đơn giản hóa thủ tục hành chính; lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm; kịp thời giải quyết những vấn đề thực tiễn đang đặt ra; bảo đảm sự bao phủ của pháp luật đối với mọi lĩnh vực của đời sống kinh tế - xã hội; chủ động, tích cực tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư và thúc đẩy quá trình chuyển đổi số quốc gia.

Xác định cụ thể, rõ ràng các định hướng lập pháp và danh mục các nhiệm vụ lập pháp cần nghiên cứu, rà soát và nghiên cứu, sửa đổi, xây dựng mới. Các định hướng, nhiệm vụ lập pháp được xác định là cơ sở quan trọng để các bộ, cơ quan ngang bộ chủ động nghiên cứu, rà soát, đề xuất xây dựng luật, pháp lệnh, nghị quyết đưa vào Chương trình lập pháp hằng năm và triển khai thực hiện trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI, đồng thời làm tiền đề “gối đầu” chuẩn bị cho nhiệm kỳ Quốc hội tiếp theo.

Việc xây dựng, trình Chính phủ xem xét, trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành luật, pháp lệnh, nghị quyết phải được nghiên cứu, xem xét thận trọng, chắc chắn, bám sát và kịp thời đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Những vấn đề cấp bách, đã chín, đã rõ, được thực tiễn chứng minh và có sự thống nhất cao thì mới xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh để bảo đảm tính ổn định của hệ thống pháp luật; những vấn đề tuy cấp bách, cần thiết nhưng là vấn đề mới, chưa được kiểm nghiệm trong thực tiễn, chưa đạt sự đồng thuận cao thì có thể quy định thí điểm việc thực hiện.

Bảo đảm sự tham gia của người dân, doanh nghiệp, các chuyên gia, nhà khoa học trong quá trình xây dựng luật, pháp lệnh, nghị quyết; bảo đảm chất lượng, khả thi, gắn kết chặt chẽ với tăng cường hiệu quả tổ chức thi hành pháp luật, đáp ứng yêu cầu thực tiễn.

Bảo đảm tính tương thích, nội luật hóa đầy đủ, kịp thời các cam kết tại các điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên; kịp thời thích ứng với những biến chuyển nhanh trong hội nhập quốc tế; bảo đảm vừa phù hợp và phát huy lợi thế, thế mạnh trong nước vừa hài hòa, tương thích với các tiêu chuẩn chung của pháp luật quốc tế.

Mục tiêu của Đề án: Xác định các nhiệm vụ trọng tâm cần thực hiện để xây dựng Đề án với lộ trình hợp lý; bảo đảm sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, tổ chức có liên quan trong quá trình xây dựng Đề án; dự báo các điều kiện về nguồn lực về tài chính, con người và thời gian cho việc triển khai thực hiện Đề án bảo đảm chất lượng, hiệu quả.

Đề án được thực hiện từ năm 2025 đến năm 2031 với 03 nhiệm vụ trọng tâm:

Một là, đánh giá, tổng kết việc thực hiện Kết luận số 19-KL/TW ngày 14/10 năm 2021 của Bộ Chính trị về Định hướng xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV; rà soát, nghiên cứu, đề xuất Định hướng lập pháp nhiệm kỳ của Quốc hội khóa XVI.

(i) Các bộ, cơ quan ngang bộ đánh giá, tổng kết thực hiện Định hướng xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV; rà soát, đề xuất Định hướng lập pháp nhiệm kỳ của Quốc hội khóa XVI theo phạm vi, lĩnh vực quản lý của bộ, cơ quan ngang bộ.

Cơ quan chủ trì: Các bộ, cơ quan ngang bộ.

Cơ quan phối hợp: Các bộ, cơ quan ngang bộ có liên quan, cơ quan thuộc Chính phủ; Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các cơ quan, tổ chức có liên quan.

Nội dung thực hiện:

+ Rà soát, đánh giá, tổng kết việc thực hiện Kết luận số 19-KL/TW của Bộ Chính trị; Kế hoạch số 81 /KH-UBTVQH15 ngày 05/11/2021 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội triển khai thực hiện Kết luận số 19-KL/TW của Bộ Chính trị và Đề án Định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV; Kế hoạch số 734/KH-UBTVQH15 ngày 22/01/2024 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội bổ sung Kế hoạch số 81/KH-UBTVQH15; Quyết định số 2114/QĐ-TTg ngày 16/12/2021 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch thực hiện Kết luận số 19-KL/TW; Quyết định số 424/QĐ-TTg ngày 16/5/2024 của Thủ tướng Chính phủ bổ sung Phụ lục Danh mục và phân công cơ quan chủ trì thực hiện nhiệm vụ xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV ban hành kèm theo Quyết định số 2114/QĐ-TTg và văn bản quy phạm pháp luật khác trong phạm vi, lĩnh vực quản lý của bộ, cơ quan ngang bộ.

+ Rà soát các nghị quyết, kết luận của Đảng về các ngành, lĩnh vực để đánh giá việc thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng và các vấn đề phát sinh từ thực tiễn cần nghiên cứu, xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật.

+ Đề xuất Định hướng lập pháp nhiệm kỳ của Quốc hội khóa XVI, trong đó xác định cụ thể các định hướng và nhiệm vụ xây dựng pháp luật thuộc thẩm quyền của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội theo lĩnh vực cần triển khai thực hiện trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI; căn cứ, nội dung cần được nghiên cứu, rà soát, thể chế hoá; cơ quan chủ trì thực hiện; dự kiến thời hạn hoàn thành việc nghiên cứu, rà soát và thời hạn cần sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (nếu có).

Kết quả thực hiện: Báo cáo của các bộ, cơ quan ngang bộ về đánh giá, tổng kết việc thực hiện Kết luận số 19-KL/TW ngày 14/10/2021 của Bộ Chính trị về Định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV; kết quả rà soát các nghị quyết, kết luận của Đảng, pháp luật của Nhà nước về các ngành, lĩnh vực để đánh giá việc thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng và các vấn đề phát sinh từ thực tiễn cần nghiên cứu, xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật và đề xuất Định hướng lập pháp nhiệm kỳ của Quốc hội khóa XVI.

Thời gian thực hiện: Hoàn thành trước ngày 30/6/2025.

(ii) Tổng hợp, xây dựng Báo cáo của Chính phủ về kết quả thực hiện Kết luận số 19-KL/TW ngày 14/10/2021 của Bộ Chính trị về Định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV.

Cơ quan chủ trì: Bộ Tư pháp.

Cơ quan phối hợp: Các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các cơ quan, tổ chức có liên quan.

Nội dung thực hiện: Trên cơ sở báo cáo của các bộ, cơ quan ngang bộ, Bộ Tư pháp xây dựng dự thảo Báo cáo của Chính phủ về kết quả thực hiện Kết luận số 19-KL/TW ngày 14/10/2021 của Bộ Chính trị về Định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV; phối hợp với các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan có liên quan tổ chức các hội thảo, tọa đàm, khảo sát thực tế, lấy ý kiến chuyên gia, nhà khoa học phục vụ việc xây dựng, hoàn thiện Báo cáo.

Kết quả thực hiện: Báo cáo của Chính phủ về kết quả thực hiện Kết luận số 19-KL/TW ngày 14/10/2021 của Bộ Chính trị về Định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV.

Thời gian thực hiện: Hoàn thành trước ngày 30/7/2025.

(iii) Nghiên cứu định hướng xây dựng, hoàn thiện pháp luật thuộc phạm vi trách nhiệm của Chính phủ.

Cơ quan chủ trì: Bộ Tư pháp.

Cơ quan phối họp: Các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các cơ quan, tổ chức có liên quan.

Nội dung thực hiện: Bộ Tư pháp phối hợp với các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan có liên quan tổ chức các hội thảo, tọa đàm, khảo sát thực tế, học tập kinh nghiệm nước ngoài, lấy ý kiến chuyên gia, nhà khoa học phục vụ việc nghiên cứu, tham mưu giúp Chính phủ xác định định hướng hoàn thiện pháp luật và các nhiệm vụ lập pháp cụ thể sẽ trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành theo thẩm quyền trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI.

Kết quả thực hiện: Các báo cáo kết quả của từng hoạt động.

- Thời gian thực hiện: Hoàn thành trước ngày 30/8/2025.

(iv) Tổng hợp, xây dựng Báo cáo của Chính phủ về đề xuất Định hướng lập pháp nhiệm kỳ của Quốc hội khóa XVI.

Cơ quan chủ trì: Bộ Tư pháp.

Cơ quan phối hợp: Các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các cơ quan, tổ chức có liên quan.

Nội dung thực hiện: Trên cơ sở đề xuất của các bộ, cơ quan ngang bộ và các kết quả nghiên cứu, Bộ Tư pháp xây dựng dự thảo Báo cáo của Chính phủ về đề xuất Định hướng lập pháp nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI của Chính phủ.

Kết quả thực hiện: Báo cáo của Chính phủ về đề xuất Định hướng lập pháp nhiệm kỳ của Quốc hội khóa XVI.

Thời gian thực hiện: Hoàn thành trước ngày 30/8/2025.

(v) Nghiên cứu, tham gia xây dựng Đề án Định hướng lập pháp nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI.

Cơ quan chủ trì: Bộ Tư pháp.

Cơ quan phối hợp: Các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các cơ quan, tổ chức có liên quan.

Nội dung thực hiện: Trên cơ sở Kế hoạch của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, nghiên cứu, tham mưu giúp Chính phủ thực hiện các nhiệm vụ được phân công; phối hợp nghiên cứu, góp ý đối với dự thảo Đề án của Quốc hội.

Thời gian thực hiện: Theo Kế hoạch của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Hai là, xây dựng kế hoạch thực hiện Định hướng lập pháp nhiệm kỳ của Quốc hội khóa XVI.

Cơ quan chủ trì: Bộ Tư pháp.

Cơ quan phối hợp: Các bộ, cơ quan ngang bộ.

Nội dung thực hiện: Căn cứ Đề án Định hướng lập pháp nhiệm kỳ của Quốc hội khóa XVI được Bộ Chính trị thông qua và Kế hoạch triển khai Đề án của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ Tư pháp chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan ngang bộ xây dựng, trình Chính phủ ban hành Kế hoạch thực hiện định hướng lập pháp nhiệm kỳ của Quốc hội khóa XVI.

Kết quả thực hiện: Nghị quyết của Chính phủ ban hành Kế hoạch thực hiện Định hướng lập pháp nhiệm kỳ của Quốc hội khóa XVI.

Thời gian thực hiện: Sau khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Kế hoạch triển khai Đề án.

Ba là, nghiên cứu, rà soát, kiến nghị sửa đổi, bổ sung hoặc nghiên cứu, đề xuất xây dựng mới các văn bản luật, pháp lệnh, nghị quyết đã được xác định trong Định hướng lập pháp nhiệm kỳ của Quốc hội khóa XVI.

(i) Nghiên cứu, rà soát theo ngành, lĩnh vực

Cơ quan chủ trì: Các bộ, cơ quan ngang bộ được giao chủ trì soạn thảo.

Nội dung thực hiện: Các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan có liên quan tổ chức các hội thảo, tọa đàm, khảo sát thực tế, học tập kinh nghiệm nước ngoài, lấy ý kiến chuyên gia, nhà khoa học phục vụ việc nghiên cứu, rà soát để tham mưu giúp Chính phủ xác định việc sửa đổi, bồ sung hoặc đề xuất xây dựng mới các văn bản luật, pháp lệnh, nghị quyết đã được xác định trong định hướng lập pháp nhiệm kỳ của Quốc hội khóa XVI, bảo đảm chất lượng, tiến độ; báo cáo Chính phủ kết quả nghiên cứu, rà soát và đề xuất, đồng thời gửi Bộ Tư pháp để tổng hợp.

Kết quả thực hiện: Báo cáo của các bộ, cơ quan ngang bộ về kết quả nghiên cứu, rà soát các nhiệm vụ lập pháp và đề xuất.

Thời gian thực hiện: Theo tiến độ được xác định trong Đề án và Kế hoạch triển khai Đề án của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

(ii) Xây dựng Báo cáo của Chính phủ về kết quả thực hiện định hướng lập pháp nhiệm kỳ của Quốc hội khóa XVI.

Cơ quan chủ trì: Bộ Tư pháp.

Cơ quan phối hợp: Các bộ, cơ quan ngang bộ.

Nội dung thực hiện: Trên cơ sở đề xuất của các bộ, cơ quan ngang bộ và các kết quả nghiên cứu, Bộ Tư pháp xây dựng dự thảo Báo cáo của Chính phủ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội kết quả thực hiện các nhiệm vụ lập pháp được phân công theo đúng tiến độ được xác định trong Đề án và Kế hoạch triển khai Đề án của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Kết quả thực hiện: Báo cáo của Chính phủ về kết quả thực hiện Kế hoạch của Ủy ban Thường vụ Quốc hội triển khai thực hiện Định hướng lập pháp nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI.

Thời gian thực hiện: Tiến độ báo cáo kết quả được xác định trong Đề án và Kế hoạch triển khai Đề án của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Các bộ, cơ quan ngang bộ thực hiện nghiêm và có hiệu quả những nhiệm vụ được giao tại Đề án. Bộ Tư pháp chủ trì, theo dõi, hướng dẫn, đôn đốc việc thực hiện Đề án; nghiên cứu, tham khảo kinh nghiệm quốc tế để nâng cao chất lượng, hiệu quả việc định hướng xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật; hằng năm tổng hợp, báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ việc thực hiện Đề án (nội dung báo cáo lồng ghép tại Tờ trình báo cáo hằng năm của Chính phủ về kết quả thực hiện Kế hoạch triển khai Đề án của Ủy ban Thường vụ Quốc hội) và thực hiện nhiệm vụ được giao tại Đề án; chủ động tham mưu Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ việc thực hiện các nhiệm vụ lập pháp phát sinh liên quan đến Định hướng lập pháp nhiệm kỳ của Quốc hội khóa XVI theo chỉ đạo, đề nghị của cơ quan, người có thẩm quyền. Bộ Tài chính tổng hợp, trình cấp có thẩm quyền bố trí kinh phí trong dự toán ngân sách nhà nước hằng năm trên cơ sở đề xuất của các bộ, cơ quan Trung ương để thực hiện Đề án theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước và các văn bản hướng dẫn thi hành.

Ảnh: internet