Triển khai Nghị quyết số 27-NQ/TW

Hoàn thiện thể chế thi hành án dân sự theo hướng rút ngắn thời gian thi hành và giảm thiểu chi phí là chủ trương đúng đắn đã đề ra trong Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 của Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới (Nghị quyết số 27-NQ/TW).

Nhận thức là một quá trình, nhưng từ nhận thức biến thành hành động thực tiễn đòi hỏi có quyết tâm chính trị, có hành lang pháp lý, có sự đồng thuận của nhân dân để “trên dưới đồng lòng, dọc ngang thông suốt”. Điều đó mới bảo đảm sự gắn kết giữa xây dựng pháp luật với thực hiện pháp luật phòng, chống tham nhũng, tiêu cực nhằm xây dựng thành công Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam trong giai đoạn mới.

Nghị quyết số 27-NQ/TW xác định, cần hoàn thiện chính sách, pháp luật liên quan đến tư pháp, bảo đảm tôn trọng và bảo vệ quyền con người, quyền công dân. Hoàn thiện cơ chế phòng ngừa, ngăn chặn, xử lý mọi hành vi can thiệp trái pháp luật vào hoạt động tư pháp; bảo đảm tính độc lập của Tòa án theo thẩm quyền xét xử, thẩm phán, hội thẩm xét xử độc lập và chỉ tuân theo pháp luật.

Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 của Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới (sau đây gọi tắt là Nghị quyết số 27-NQ/TW) đã xác định mục tiêu: “Tiếp tục đổi mới tổ chức và nâng cao chất lượng hoạt động của Quốc hội; bảo đảm Quốc hội thực sự là cơ quan đại biểu cao nhất của Nhân dân, cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất, nâng cao hiệu quả thực hiện chức năng, nhiệm vụ theo quy định của Hiến pháp”.

Xuất phát từ quan điểm Mác-xít, đồng thời tiếp thu, kế thừa nhận thức chung của cộng đồng quốc tế và căn cứ vào thực tiễn Việt Nam, Đảng ta đã xác định hệ thống các quan điểm về vấn đề quyền con người, quyền công dân. Trong đó, quyền con người được nhìn nhận như một giá trị phổ quát của nhân loại, mang tính giai cấp sâu sắc, gắn với độc lập dân tộc và chủ quyền quốc gia cũng như gắn với lịch sử, truyền thống và trình độ phát triển kinh tế của quốc gia. Quyền con người đồng thời mang bản chất của chế độ xã hội chủ nghĩa… Hệ thống các quan điểm đó có giá trị quan trọng trong việc định hướng cho mọi hoạt động của Nhà nước Việt Nam trên lĩnh vực quyền con người cũng như phục vụ quá trình hội nhập quốc tế và khu vực ngày càng sâu rộng.

Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XIII về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới (Nghị quyết số 27-NQ/TW) đã xác định một trong những nhiệm vụ trọng tâm là: “Hoàn thiện hệ thống pháp luật và cơ chế tổ chức thực hiện pháp luật nghiêm minh, nhất quán; bảo đảm thượng tôn Hiến pháp và pháp luật; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực pháp luật”.

Trong những năm qua, hệ thống pháp luật của Việt Nam không ngừng được hoàn thiện trên tất cả các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, giáo dục, lao động, việc làm, an sinh xã hội…; cơ bản thể chế hóa đầy đủ chủ trương, đường lối của Đảng, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, bảo đảm quyền con người, quyền công dân, chủ động hội nhập quốc tế trong bối cảnh xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam là Nhà nước của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân; toàn bộ quyền lực nhà nước đều bắt nguồn từ Nhân dân, do Nhân dân ủy quyền cho bộ máy nhà nước thực hiện, nhằm phụng sự lợi ích của Nhân dân.

Trong bối cảnh đổi mới, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Đảng, Đảng ta xác định đó là “vấn đề lớn, phức tạp, lâu dài”[1]. Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam, với bản chất của mình, được xây dựng trên nguyên tắc bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản. Ngày nay, việc tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam là rất cần thiết.

Trong suốt hơn 35 năm đổi mới, công cuộc xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã đạt được không ít những thành tựu[13] đáng kể trong nhiều mặt như: Nhận thức, lý luận về Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam ngày càng thống nhất, đầy đủ hơn; hệ thống pháp luật đã được hoàn thiện một bước cơ bản; vai trò của pháp luật và việc thực thi pháp luật trong tổ chức, hoạt động của Nhà nước và xã hội được chú trọng hơn; bộ máy nhà nước từng bước tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; cải cách hành chính, cải cách tư pháp có bước đột phá trên một số lĩnh vực nhất định.

Theo Nghị quyết số 27-NQ/TW, nền hành chính nhà nước trong Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam phải phát huy đầy đủ vị trí, vai trò của Chính phủ, đề cao tính chủ động, sáng tạo, tập trung vào quản lý vĩ mô, xây dựng chính sách, pháp luật, chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, công cụ kiểm tra, giám sát, bảo đảm tính thống nhất, thông suốt, kỷ luật, kỷ cương, hiệu lực, hiệu quả của nền hành chính quốc gia, nâng cao năng lực phản ứng chính sách, kiểm soát của Chính phủ đối với nền hành chính quốc gia và việc thực hiện quyền lập pháp, đồng thời phát huy vai trò chủ động, sáng tạo, tự chịu trách nhiệm của từng địa phương và các bộ. Hoàn thiện tổ chức chính quyền địa phương phù hợp với các địa bàn đô thị, nông thôn, miền núi, hải đảo, đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt; giảm cấp chính quyền phù hợp ở một số địa phương; xây dựng mô hình quản trị chính quyền địa phương phù hợp với từng địa bàn, gắn với yêu cầu phát triển các vùng, khu kinh tế.

Với việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ, Thành phố Hà Nội sẽ tạo sự thống nhất cao trong nhận thức và hành động của toàn Đảng bộ, hệ thống chính trị và nhân dân Thủ đô để đưa Nghị quyết vào cuộc sống góp phần cùng cả nước tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới.

Ngày 07/03, Ban Cán sự Đảng - Đảng ủy Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị nghiên cứu, học tập, quán triệt, phổ biến chuyên sâu và triển khai thực hiện Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 9/11/2022 về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới. T.S. Nguyễn Cảnh Lam, Vụ trưởng Vụ Cải cách tư pháp, Ban Nội chính Trung ương là báo cáo viên tại Hội nghị.

Một trong những nhiệm vụ trọng tâm của công tác tư pháp năm 2023 được Bộ Tư pháp xác định tại Hội nghị toàn quốc triển khai công tác tư pháp năm 2023 là: Tập trung nguồn lực nâng cao chất lượng công tác xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật. Theo đó, để làm tốt nhiệm vụ này, trong năm 2023, Bộ, ngành Tư pháp cần tiếp tục tham mưu thực hiện bảo đảm tiến độ, chất lượng định hướng xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV và Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023 của Quốc hội; chú trọng thực hiện tốt công tác truyền thông chính sách trong quá trình xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật; tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện thể chế trong các lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ, ngành Tư pháp; tập trung nguồn lực xây dựng, hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật được giao chủ trì soạn thảo, bảo đảm tiến độ, chất lượng đề ra… Cũng tại Hội nghị, các đại biểu đã cùng nhau điểm lại thành tựu nổi bật của công tác tư pháp trong năm 2022, nhận diện những bất cập còn tồn