Quy định mới của Bộ luật Hình sự năm 2015 về xóa án tích đối với cá nhân nhằm tăng cường tính hướng thiện

Án tích là hậu quả pháp lý về nhân thân của người bị kết án. Khi một người bị kết án thì hậu quả mà người đó phải gánh chịu không chỉ là hình phạt trong bản án mà người đó còn có thể phải mang án tích. Án tích tác động và hạn chế việc thực hiện một số quyền của người mang nó, như quyền được hành nghề, làm một số công việc nhất định, quyền ứng cử vào cơ quan nhà nước…; ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người có án tích, vì nó là tình tiết để định tội, định khung hình phạt ở nhiều tội trong Bộ luật Hình sự hoặc là tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự khi người phạm tội tái phạm.

Xóa án tích là việc coi người bị kết án có án tích như chưa từng bị kết án. Người bị kết án đã được xóa án tích không phải gánh chịu những hậu quả pháp lý bất lợi mà án tích mang lại. Cùng với chế định được coi là không có án tích, chế định xóa án tích thể hiện chính sách nhân đạo, tính nhân văn của Nhà nước, khuyến khích người bị kết án nghiêm chỉnh chấp hành bản án, tự cải tạo, giáo dục mình để trở thành người có ích cho xã hội.

Trong bài viết “Quy định mới của Bộ luật Hình sự năm 2015 về xóa án tích đối với cá nhân nhằm tăng cường tính hướng thiện” tác giả Nguyễn Tiến Hưởng đã tập trung phân tích 03 nội dung chính sau: (i) Bộ luật Hình sự năm 2015 bổ sung trường hợp bị kết án được coi là không có án tích; (ii) Bộ luật Hình sự năm 2015 thu hẹp đối tượng xóa án tích theo quyết định của Tòa án; (iii) Bộ luật Hình sự năm 2015 rút ngắn thời hạn đương nhiên được xóa án tích, thời hạn để Tòa án xem xét xóa án tích.

Độc giả quan tâm đến chủ đề này có thể tìm đọc bài viết tại ấn phẩm “Bộ luật Hình sự năm 2015 với yêu cầu bảo đảm quyền con người, quyền công dân và hội nhập quốc tế trong phòng, chống tội phạm” của Tạp chí Dân chủ và Pháp luật năm 2019.