Trong những năm gần đây, tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật về môi trường tiếp tục có diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nhiều nguy cơ. Theo báo cáo của Tòa án nhân dân tối cao, trong thời gian từ năm 2013 đến 2017, Tòa án nhân dân các cấp đã thụ lý, giải quyết nhiều vụ án về tội phạm môi trường; số lượng các vụ án về môi trường được điều tra, truy tố và đưa ra xét xử đã tăng, năm sau cao hơn năm trước, nhưng so với tình hình thực tế thì tỷ lệ còn thấp và chưa đáp ứng yêu cầu phòng ngừa và đấu tranh chống tội phạm trong giai đoạn hiện nay.

Mặc dù, tội phạm môi trường đã được quy định trong Bộ luật Hình sự, tuy nhiên qua thực trạng điều tra, truy tố, xét xử đối với loại tội phạm này cho thấy, hệ thống pháp luật về bảo vệ môi trường nói chung, cũng như pháp luật hình sự nói riêng còn bộc lộ nhiều bất cập cần phải xem xét.

Bài viết khái quát tình hình tội phạm môi trường ở Việt Nam từ năm 2013 đến nay; nêu lên những khó khăn, vướng mắc trong việc xét xử các tội phạm về môi trường và nhận định nguyên nhân của khó khăn, vướng mắc đó; đồng thời đưa ra một số đề xuất, kiến nghị góp phần nâng cao hiệu quả thi hành các quy định của Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) về tội phạm môi trường trong thời gian tới.

Kính mời độc giả đọc bài viết này của TS. Phí Thành Chung trên số Chuyên đề 200 trang “Tội phạm môi trường - Khung pháp luật và thực tiễn thực thi ở Việt Nam hiện nay” năm 2019 của Tạp chí Dân chủ và Pháp luật.