 |
| Toàn cảnh phiên họp. |
Thay mặt cơ quan chủ trì soạn thảo, đồng chí Nguyễn Tư Long, Phó Vụ trưởng Vụ Công chức, viên chức, Bộ Nội vụ cho biết, dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi) gồm 06 chương, 42 điều (giảm 20 điều so với Luật hiện hành), được thiết kế theo nguyên tắc kế thừa và chỉnh lý những nội dung còn phù hợp của Luật Viên chức năm 2010 (sửa đổi, bổ sung năm 2019) với các nội dung cơ bản sau:
Thứ nhất, đổi mới việc tuyển dụng, sử dụng, quản lý viên chức; quyền, nghĩa vụ của viên chức trong đơn vị sự nghiệp công lập, trong đó: (i) Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện quản lý, sử dụng, đánh giá viên chức theo vị trí việc làm gắn với kết quả sản phẩm đầu ra; (ii) Đổi mới công tác tuyển dụng viên chức theo hướng quy định rõ hình thức thi tuyển cạnh tranh, công khai và hình thức xét tuyển trực tiếp đối với chuyên gia, nhà khoa học, người có tài năng, kinh nghiệm phù hợp, sinh viên theo chế độ cử tuyển về làm việc tại địa phương và các đối tượng khác theo quy định của Chính phủ. Đồng thời, cho phép đa dạng hóa phương thức tuyển dụng để phù hợp với lĩnh vực hoạt động của đơn vị sự nghiệp công lập. Ngoài ra, Luật Viên chức (sửa đổi) quy định điều kiện đăng ký dự tuyển cụ thể trường hợp người có quốc tịch Việt Nam đang sinh sống tại nước ngoài hoặc có quốc tịch nước ngoài đang sinh sống tại Việt Nam thực hiện theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền; quy định ưu tiên tuyển chọn người có tài năng, người có công với đất nước, người dân tộc thiểu số; ứng dụng khoa học công nghệ trong quá trình tuyển dụng; tích hợp với dữ liệu quản lý đội ngũ viên chức thống nhất trong từng ngành, lĩnh vực; (iii) Mở rộng các quyền của viên chức; (iv) Đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác đánh giá, sử dụng viên chức; (v) Bổ sung nội dung quy định để phù hợp với thực tiễn, gồm: Bổ sung quyền của viên chức được đơn phương chấm dứt hợp đồng làm việc theo quy định của pháp luật; bổ sung quy định xây dựng, quản lý, khai thác Cơ sở dữ liệu quốc gia về viên chức, đáp ứng yêu cầu quản lý đội ngũ trong môi trường điện tử, xây dựng Chính phủ điện tử, chuyển đổi số trong giai đoạn mới.
 |
| Đồng chí Nguyễn Tư Long, Phó Vụ trưởng Vụ Công chức, viên chức, Bộ Nội vụ phát biểu tại phiên họp. |
Thứ hai, tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, phân quyền; thu hút, sử dụng, trọng dụng nguồn nhân lực chất lượng cao trong đơn vị sự nghiệp công lập.
Thứ ba, thể chế các chủ trương của Đảng trong việc khuyến khích viên chức đổi mới sáng tạo, dám nghĩ, dám làm; nâng cao đạo đức nghề nghiệp, chất lượng phục vụ Nhân dân và xã hội.
Thứ tư, đổi mới, phân loại đơn vị sự nghiệp công lập gắn với tiếp tục đẩy mạnh phân cấp và cắt giảm thủ tục hành chính. Ngoài ra, dự thảo Luật quy định cơ chế mới để làm căn cứ trả lương theo hướng không gắn với hạng chức danh nghề nghiệp viên chức, theo đó sẽ bỏ quy định về xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp viên chức.
Thứ năm, đổi mới cách thức phân loại đơn vị sự nghiệp gắn với đổi mới phương thức quản lý đội ngũ viên chức.
Trao đổi tại phiên họp, có đại biểu cho rằng, cần quy định rõ 02 hình thức tuyển dụng gồm: Thi tuyển và xét tuyển. Đối với các khái niệm như tiếp nhận, điều chuyển, phiên chuyển… nên nghiên cứu để tinh giản, đồng thời cần áp dụng nguyên tắc “ai sử dụng người thì người đó tuyển”, trao quyền cho đơn vị trực tiếp sử dụng viên chức, thay vì cơ chế “tuyển một nơi, dùng một nẻo” như hiện nay. Bên cạnh đó, đại biểu nhấn mạnh, không nên tiếp tục dựa trên mức độ nguồn thu để phân loại đơn vị sự nghiệp công lập, mà phải quản lý theo kết quả đầu ra và chất lượng dịch vụ công. Đây chính là “thước đo” hiện đại, tạo động lực cạnh tranh lành mạnh, nâng cao chất lượng cung ứng dịch vụ công và cũng là bước đi phù hợp với yêu cầu đổi mới tư duy thể chế.
 |
| Đại biểu trao đổi tại phiên họp. |
Ngoài ra, một số đại biểu khác cho rằng, các nội dung quy định về tuyển dụng viên chức trong dự thảo Luật còn thiếu logic và đồng bộ. Cụ thể, dự thảo Luật hiện tách riêng “thi tuyển”, “xét tuyển” và “tiếp nhận”, trong khi, về bản chất, đây đều là các phương thức của cùng một hoạt động tuyển dụng. Bên cạnh đó, tại Tờ trình dự án Luật, cơ quan chủ trì soạn thảo nhấn mạnh định hướng đổi mới công tác tuyển dụng theo hướng công khai, minh bạch, cạnh tranh, tuy nhiên, trong dự thảo Luật lại chưa thể hiện rõ tinh thần này và mới chỉ quy định duy nhất về thi tuyển.
Thêm vào đó, dự thảo Luật quy định người được tuyển dụng hoặc tiếp nhận phải ký hợp đồng làm việc, nhưng lại bỏ sót trường hợp được xét tuyển. Đặc biệt, so với Luật Viên chức hiện hành, dự thảo Luật đã bỏ định nghĩa “tuyển dụng viên chức” mà không đưa ra giải thích thay thế, khiến việc phân định ba phương thức thi tuyển, xét tuyển và tiếp nhận càng trở nên thiếu cơ sở.
 |
| Thứ trưởng Bộ Tư pháp Đặng Hoàng Oanh phát biểu kết luận phiên họp. |
Phát biểu kết luận phiên họp, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Đặng Hoàng Oanh đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục hoàn thiện dự thảo Luật trên cơ sở tiếp thu ý kiến của các thành viên Hội đồng thẩm định; đồng thời nghiên cứu một số nội dung sau: (i) Xác định rõ phạm vi điều chỉnh, trong đó xác định cụ thể thẩm quyền của Quốc hội và của Chính phủ trong việc quy định chi tiết; (ii) Các nội dung giao Chính phủ, cần rà soát, làm rõ để bảo đảm đúng thẩm quyền, đồng thời thống nhất với các nghị quyết, chủ trương của Đảng về tuyển dụng, sử dụng, quản lý viên chức và thu hút, trọng dụng nhân tài, đặc biệt là trong bối cảnh đổi mới, sáng tạo và phát triển khoa học công nghệ; (iii) Tiếp tục rà soát các thủ tục trong tuyển dụng, bổ nhiệm, khen thưởng, đánh giá… để bảo đảm tinh gọn; (iv) Cần làm rõ hơn các quy định liên quan đến quyền ký hợp đồng làm việc tại các đơn vị sự nghiệp công lập khác hoặc với cơ quan, tổ chức, đơn vị khác ngoài công lập, thực hiện các quyền khác về hoạt động nghề nghiệp của viên chức, cũng như vấn đề tham gia hoạt động kinh doanh ngoài giờ, bảo đảm thống nhất với Luật Phòng, chống tham nhũng và các luật có liên quan…
