Báo chí Cách mạng Việt Nam với sự nghiệp xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa

Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng xác định: “Xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa trong sạch, vững mạnh, tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, vì nhân dân phục vụ và vì sự phát triển của đất nước. Tăng cường công khai, minh bạch, trách nhiệm giải trình, kiểm soát quyền lực gắn với siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong hoạt động của Nhà nước và của cán bộ, công chức, viên chức. Tiếp tục đẩy mạnh đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, quan liêu, tội phạm và tệ nạn xã hội”. Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 của Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới (Nghị quyết số 27-NQ/TW) nhấn mạnh yêu cầu đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến, giáo dục nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên và Nhân dân về Hiến pháp và pháp luật, về Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam; xây dựng ý thức và lối sống thượng tôn Hiến pháp và pháp luật trong hệ thống chính trị và toàn xã hội; nâng cao ý thức trách nhiệm, năng lực của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức trong thực thi Hiến pháp, pháp luật… Để triển khai thực hiện những nhiệm vụ này, báo chí đóng vai trò quan trọng, đồng thời, đây cũng là “sứ mệnh” đã và đang được các cơ quan báo chí tích cực thực hiện. Trong những năm qua, báo chí có nhiều đóng góp tích cực trong việc tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước đến nhân dân; giúp người dân hiểu, tin tưởng và chấp hành chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước góp phần phục vụ đắc lực cho công cuộc xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

1. Những thành tựu và đóng góp tích cực của báo chí cách mạng đối với sự nghiệp xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam

Trong suốt chiều dài lịch sử phát triển, báo chí cách mạng Việt Nam luôn xác định công tác tuyên truyền xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa là nhiệm vụ chính trị trọng tâm của mình. Với tinh thần đồng hành, trách nhiệm và tâm huyết, nhiều cơ quan báo chí đã xây dựng những chuyên trang, chuyên mục về xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, mở ra những cơ hội để các nhà báo, cộng tác viên và quần chúng nhân dân tích cực tham gia, nâng cao ý thức, tinh thần trách nhiệm của mỗi cá nhân, tổ chức với công tác xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa trong tình hình mới[1]. Với chức năng là phương tiện thông tin đại chúng, trong thời gian qua, báo chí Việt Nam đã thực hiện tốt nhiệm vụ của mình, trong đó có nhiệm vụ tuyên truyền chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, góp phần phản ánh thực tiễn thi hành pháp luật và định hướng dư luận xã hội, biểu dương người tốt, việc tốt trong chấp hành pháp luật, lên án, phê phán những biểu hiện tiêu cực, những hành vi vi phạm pháp luật trong xã hội, tạo niềm tin vào pháp luật, vào công lý trong mọi tầng lớp nhân dân. Trong công tác truyền thông chính sách, pháp luật, báo chí đóng vai trò là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân, đồng thời là diễn đàn thực hiện quyền lực nhân dân; là nơi phản ánh những đề xuất, kiến nghị của người dân với Đảng, Nhà nước về những chính sách, quy định pháp luật chưa thực sự phù hợp, những bất cập, vướng mắc trong thực tiễn thi hành, chấp hành pháp luật. Báo chí góp phần quan trọng trong thống nhất nhận thức và hành động của toàn xã hội trong giai đoạn hiện nay. Ngày nay, sự phát triển đa dạng của các loại hình báo chí cùng với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học và công nghệ đã góp phần nâng cao hiệu quả và chất lượng của thông tin, trong đó có các thông tin về chính sách, pháp luật. Hoạt động báo chí đã và đang đóng góp những kết quả quan trọng vào công cuộc xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Điều đó được thể hiện ở những khía cạnh cụ thể sau đây:

Một là, báo chí thông tin những nội dung lý luận mới, bổ sung về mô hình Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa phù hợp với đặc điểm đất nước trong giai đoạn mới. Trong lịch sử xây dựng và phát triển Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam, nghiên cứu lý luận và thông tin nghiên cứu lý luận về Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa luôn được các cơ quan báo chí chú trọng thực hiện, đồng hành cùng với sự nghiệp xây dựng Nhà nước ta. Các cơ quan báo chí đã tuyên truyền, phổ biến và thể hiện xuyên suốt quan điểm, đường lối, chính sách của Đảng về xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa; hoàn thiện và tổ chức thi hành pháp luật trong Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa trong từng nhiệm kỳ chính quyền. Những năm qua, báo chí đã tăng cường thông tin khoa học về các hoạt động tổng kết thực tiễn, rút ra những bài học kinh nghiệm về cơ chế Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, Nhân dân làm chủ; đăng tải những bài viết nghiên cứu lý luận mới về xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa; các cơ quan báo chí đã rất tích cực đưa các sản phẩm báo chí về chủ đề xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền với nhiều tin, bài trên báo điện tử và chương trình truyền hình hoặc trên các nền tảng mạng xã hội. Đồng thời, các bài viết, chuyên mục, chương trình truyền thông đã hướng về đối tượng là người dân, doanh nghiệp để làm rõ hơn nhu cầu, mong muốn của người dân đối với mô hình nhà nước, hệ thống pháp luật hiện hành và tương lai, xem đây như là một kênh “phản biện” chính sách cho các cơ quan nhà nước, nhà lập pháp trong việc hoàn thiện thể chế và tổ chức thi hành pháp luật.

Hai là, báo chí góp phần nâng cao hiệu quả xây dựng pháp luật, phản ánh thực tiễn thi hành pháp luật. Báo chí cung cấp nhiều ý kiến có giá trị cho công tác xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật. Thời gian qua, các cơ quan báo chí đã hỗ trợ đắc lực trong quá trình xây dựng pháp luật. Đồng thời, báo chí cũng đã thực hiện tốt chức năng cầu nối, góp phần cung cấp những thông tin từ thực tiễn đến các cơ quan, những người làm công tác xây dựng pháp luật, trong đó có các đại biểu Quốc hội. Trong những năm qua, các cơ quan báo chí đã rất tích cực, trách nhiệm, thể hiện tốt vai trò đồng hành cùng Nhà nước và người dân trong hoạt động thông tin.

Ba là, báo chí là kênh thông tin, là phương thức cơ bản, quan trọng để thực hiện việc truyền thông chính sách. Ngày 30/3/2022, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 407/QĐ-TTg phê duyệt Đề án “Tổ chức truyền thông chính sách có tác động lớn đến xã hội trong quá trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật giai đoạn 2022 - 2027”. Đây được coi là một trong những “cú hích” quan trọng để hoạt động truyền thông dự thảo chính sách được thực hiện từ sớm, từ xa. Bên cạnh đó, Chỉ thị số 07-CT/TTg ngày 21/3/2023 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường công tác truyền thông chính sách đã khẳng định, báo chí và các loại hình truyền thông khác là kênh thông tin, là phương thức cơ bản, quan trọng để thực hiện việc truyền thông chính sách. Thời gian qua, công tác truyền thông chính sách được quan tâm triển khai tích cực và thường xuyên trong quá trình xây dựng thực thi và hoàn thiện chính sách. Trong đó, đặc biệt đẩy mạnh công tác truyền thông, phổ biến chính sách, pháp luật từ sớm, từ xa, góp phần nâng cao chất lượng văn bản quy phạm pháp luật, phù hợp với thực tiễn, tạo đồng thuận xã hội và là tiền đề thuận lợi cho việc tổ chức thi hành pháp luật sau khi văn bản được ban hành. Có thể nói, hoạt động truyền thông dự thảo chính sách của các cơ quan báo chí đã có tác động đến công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế, thể hiện quyết tâm chính trị của các bộ, ngành, địa phương trong việc phát huy dân chủ rộng rãi, theo nguyên tắc bám sát thực tiễn, tôn trọng thực tiễn, lấy thực tiễn làm thước đo, qua đó tạo dựng niềm tin của nhân dân vào các chủ trương, chính sách của Nhà nước sau khi được ban hành.

Bốn là, báo chí đóng vai trò là lực lượng xung kích trong công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, góp phần định hướng dư luận xã hội. Với đặc tính cơ bản của báo chí là tính phổ cập, nhanh chóng, kịp thời và rộng khắp, trong công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, báo chí đóng vai trò quan trọng, là công cụ, phương tiện hữu hiệu đưa pháp luật đến với cán bộ, nhân dân, giúp cho đông đảo cán bộ, nhân dân dễ dàng tiếp thu, nắm bắt, tìm hiểu, nâng cao nhận thức, ý thức pháp luật. Báo chí có đông đảo độc giả trên khắp cả nước, đó là một lợi thế lớn so với các hình thức tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật khác. Thông qua báo chí và các phương tiện thông tin đại chúng khác, quyền được thông tin về pháp luật của cơ quan, tổ chức, người dân được bảo đảm. Ngày nay, cùng với sự phát triển đa dạng của các loại hình báo chí và việc phát triển mạnh mẽ của khoa học - công nghệ đã góp phần nâng cao hiệu quả và chất lượng của thông tin về pháp luật, đặc biệt là báo điện tử. Chính vì vậy, việc tuyên truyền pháp luật trên báo chí luôn được thực hiện nhanh chóng, kịp thời để đáp ứng nhu cầu được thông tin, tìm hiểu về pháp luật của người dân.

2. Một số hạn chế và khó khăn của báo chí trong hoạt động truyền thông phục vụ công cuộc xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam

Những năm qua, tình hình trong nước và quốc tế có nhiều biến động, suy thoái kinh tế kéo dài và diễn biến chính trị phức tạp, khó lường ở nhiều khu vực trên thế giới đã tác động sâu sắc đến hoạt động truyền thông. Bên cạnh đó, sự phát triển vượt bậc của khoa học - kỹ thuật, nhất là về công nghệ thông tin đã góp phần làm cho “bộ mặt” của truyền thông hiện đại có sự thay đổi. Lĩnh vực truyền thông chứng kiến sự ra đời, phát triển mạnh mẽ của nhiều loại hình báo chí mới theo hướng kết hợp đa phương tiện, cải tiến hình thức thể hiện thông tin, đẩy nhanh tốc độ truyền tải và tăng cường tương tác với độc giả. Kinh tế báo chí đã trở thành một vấn đề mang tính sống còn đối với nhiều tờ báo in, tạp chí, đài truyền hình. Làm thế nào để vừa giữ đúng định hướng chính trị, nâng cao dân trí, vừa hấp dẫn độc giả và tăng nguồn thu là “bài toán” khó đối với nhiều cơ quan truyền thông. Điều đó khiến công tác truyền thông định hướng dư luận xã hội ngày càng gặp nhiều khó khăn. Trước những tác động của mặt trái nền kinh tế thị trường và quá trình toàn cầu hóa, một số cơ quan báo chí có xu hướng thương mại hóa, rời xa tôn chỉ, mục đích, thiếu nhạy bén chính trị, chưa làm tốt chức năng định hướng dư luận, thông tin thiếu chính xác, ít tuyên truyền các điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt mà chỉ nặng phản ảnh về mặt trái của xã hội... Trong khi đó, có nhà báo chưa được đào tạo bài bản, thiếu bản lĩnh chính trị, thiếu kinh nghiệm nghề nghiệp, kiến thức về luật pháp, có trường hợp bị dụ dỗ, lôi kéo, không vượt qua sự cán dỗ nên đã vi phạm đạo đức, pháp luật trong hoạt động nghề nghiệp; có trường hợp nhà báo đưa tin thiếu kiểm chứng, vội vàng, cẩu thả trong cách giật tít… gây bức xúc dư luận, làm tổn hại đến uy tín, danh dự, hình ảnh của cơ quan, tổ chức, cá nhân. Bên cạnh đó, lợi dụng sức mạnh của công nghệ truyền thông và những sơ hở trong quản lý thông tin, nhất là thông tin trên mạng xã hội, các thế lực thù địch ở trong và ngoài nước tìm mọi cách để truyền bá những tư tưởng cực đoan, quan điểm sai trái về thể chế chính trị, nền dân chủ xã hội chủ nghĩa, chủ quyền quốc gia, dân tộc, tôn giáo. Một số nhà báo xử lý thông tin không phù hợp, không lường hết được phản ứng của công chúng, tạo cơ hội cho kẻ xấu lợi dụng để xuyên tạc, chống phá Đảng, Nhà nước.

Ngoài ra, báo chí tuy đã chú ý phản biện xã hội trong quá trình xây dựng chính sách công cũng như các vấn đề kinh tế - xã hội, nhưng chưa thực sự thường xuyên, chủ động, chưa phong phú, chưa sắc bén và thuyết phục; chưa thực sự phát huy hiệu quả của báo chí đa nền tảng và truyền thông đa phương tiện trong hệ sinh thái truyền thông online để tập hợp đông đảo công chúng[2].

Đối với công tác truyền thông chính sách, nhiều bộ, ngành, địa phương chưa có đội ngũ cán bộ làm truyền thông chính sách chuyên trách, chuyên nghiệp; chưa thấy được tầm quan trọng của việc phải bố trí nguồn lực phù hợp (cả nhân lực, điều kiện làm việc và nguồn ngân sách đầy đủ) cho công tác truyền thông chính sách; các điều kiện đặt hàng cho cơ quan báo chí theo quy định cũng chưa được bảo đảm (như xây dựng định mức kinh tế - kỹ thuật, đơn giá, giá sản phẩm, dịch vụ…)[3]. Có lúc, có nơi, công tác phối hợp giữa cơ quan cung cấp thông tin và các cơ quan báo chí còn chưa chặt chẽ, thiếu tính ổn định, chưa thường xuyên. Nội dung tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật qua báo chí chưa đáp ứng và phủ rộng so với nhu cầu của người dân, đôi khi hình thức còn đơn điệu, thiếu tính hấp dẫn để thu hút người dân quan tâm, theo dõi.

Bên cạnh việc “báo hóa” trang tin điện tử, thời gian qua cũng xuất hiện tình trạng “báo hóa” mạng xã hội. Cụ thể là, giao diện mạng xã hội được thiết kế giống như báo điện tử, gồm các chuyên mục, các thể loại, kể cả bài phóng sự điều tra giống như sản phẩm báo chí; có xu hướng lập nhiều hội, nhóm trên mạng xã hội tạo thành một kiểu hệ sinh thái, đồng loạt đăng bài tiêu cực gây áp lực lên các tổ chức, cơ quan, đơn vị hoặc gây phân tâm xã hội trong việc xây dựng và ban hành thực hiện một số chính sách công. Có thể thấy, tình trạng “báo hóa” trang thông tin điện tử và “báo hóa” mạng xã hội là “lỗ hổng” chưa được khắc phục triệt để với những biện pháp đủ mạnh của các cơ quan chức năng, gây tác động tiêu cực đến môi trường tư tưởng, văn hóa và đồng thuận xã hội[4].

3. Phát huy hơn nữa vai trò của báo chí cách mạng trong sự nghiệp xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới

Nghị quyết số 27-NQ/TW đề ra nhiệm vụ, giải pháp “hoàn thiện cơ chế để Nhân dân trực tiếp kiểm soát quyền lực nhà nước; bảo đảm quyền tiếp cận thông tin, quyền kiến nghị, phản ánh, khiếu nại, tố cáo và các quyền khác của công dân theo quy định của Hiến pháp và pháp luật. Phát huy hơn nữa vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, đoàn thể và các cơ quan báo chí trong giám sát, kiểm soát quyền lực nhà nước”[5]. Do đó, để phát huy hơn nữa vai trò báo chí trong xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới, cần thực hiện một số giải pháp sau:

Thứ nhất, hoàn thiện chính sách, pháp luật về báo chí tạo môi trường pháp lý đầy đủ để các cơ quan báo chí phục vụ tốt hơn nữa nhiệm vụ xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Theo đó, cần: (i) Rà soát, sửa đổi, bổ sung và hoàn thiện Luật Báo chí sửa đổi và các văn bản hướng dẫn thi hành về báo chí, tạo điều kiện để báo chí phát triển lành mạnh, đúng hướng, bảo đảm quyền tự do báo chí mà pháp luật quy định, bảo vệ nhà báo, quyền hành nghề hợp pháp và các lợi ích hợp pháp, chính đáng của người làm báo. Đồng thời, cần tập trung xây dựng, sửa đổi, bổ sung những đạo luật liên quan đến thông tin trên mạng xã hội, nền tảng kỹ thuật - công nghệ để bảo vệ chủ quyền, lợi ích quốc gia trước sự lớn mạnh và chi phối của các tập đoàn truyền thông đa quốc gia trong hệ sinh thái truyền thông online toàn cầu. (ii) Nghiên cứu xây dựng cơ chế để báo chí tham gia trực tiếp vào quá trình xây dựng, ban hành và thực hiện chính sách công. (iii) Tiếp tục rà soát, điều chỉnh và thực hiện nghiêm chỉnh quy hoạch báo chí khoa học và hiệu quả hơn, tăng cường sức mạnh truyền thông cho các cơ quan báo chí chủ lực, kiên quyết chấn chỉnh những sai phạm trong hoạt động báo chí. (iv) Hoàn thiện cơ chế, chính sách đặt hàng, giao nhiệm vụ với các cơ quan báo chí nhằm tạo sự ổn định, đa dạng những thông tin hữu ích đến các đối tượng được phổ biến rộng khắp, nâng cao ý thức và chấp hành pháp luật chung của toàn xã hội. (v) Cần có các cơ chế, chính sách, biện pháp phù hợp, hiệu quả xây dựng đội ngũ báo chí Cách mạng Việt Nam ngày càng chuyên nghiệp, vững mạnh. Đồng thời, quan tâm xây dựng đội ngũ nhà báo chuyên sâu về Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa. Cần sớm có chương trình, chính sách và kế hoạch nhất quán về đào tạo, bồi dưỡng, phát triển đội ngũ nhà báo chuyên sâu, nhà báo chính luận, có chính sách cụ thể để các cơ quan báo chí và nhà báo ngày càng coi trọng báo chí chính luận[6].

Thứ hai, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các cơ quan báo chí. Cụ thể, cần xây dựng nền báo chí chuyên nghiệp, nhân văn và hiện đại theo tinh thần Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng. Báo chí cần tiếp tục phát huy những thành tựu, ưu thế và khắc phục những khó khăn, yếu kém để báo chí thực sự là công cụ, vũ khí sắc bén của Đảng, là phương tiện thiết yếu của xã hội, góp phần quan trọng vào xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Thực hiện tốt Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng về: “Tăng cường quản lý và phát triển các loại hình truyền thông, thông tin trên internet. Kiên quyết đấu tranh loại bỏ các sản phẩm, thông tin độc hại, xuyên tạc, phản động, ảnh hưởng xấu đến ổn định chính trị - xã hội, thuần phong mỹ tục”. Đặc biệt, với tư cách là cơ quan truyền thông về nghiên cứu khoa học pháp lý, các cơ quan tạp chí về khoa học pháp lý cần tăng cường thông tin về “tổng kết thực tiễn, nghiên cứu, xây dựng và hoàn thiện hệ thống lý luận về Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Thống nhất nhận thức về các đặc trưng của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam”[7]. Ðẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến, giáo dục nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên và Nhân dân về Hiến pháp và pháp luật, về Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam và yêu cầu, nhiệm vụ tiếp tục xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới[8].

Đồng thời, báo chí cần tích cực hơn nữa trong truyền thông chính sách và cơ chế tổ chức thi hành bảo đảm thượng tôn Hiến pháp và pháp luật; phản ánh sinh động, khách quan, đa chiều, toàn diện, khoa học, sâu sắc và có giải pháp cho từng vấn đề. Tăng cường thông tin phân tích, phát huy vai trò báo chí kiến tạo, báo chí giải pháp. Không né tránh những vấn đề tiêu cực, góp phần đẩy mạnh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, đưa tin theo hướng xây dựng, tìm ra cách khắc phục, giải quyết theo hướng nhân văn, nhân đạo, theo đường lối của Đảng và quy định của pháp luật để đem lại cảm xúc, niềm tin, cái nhìn và kết quả tích cực hơn cho cộng đồng[9]. Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh chuyển đổi số báo chí trong sự nghiệp xây dựng xã hội số, kinh tế số; tăng cường ứng dụng trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn và các công nghệ mới vào hoạt động báo chí. Bám sát các xu hướng tất yếu trong báo chí thế giới để đổi mới và làm tốt vai trò dẫn dắt, định hướng dư luận xã hội.

Thứ ba, chú trọng xây dựng nguồn lực cho các cơ quan báo chí. Theo đó, cần: (i) Tiếp tục xây dựng, kiện toàn hệ thống cơ quan báo chí trên cả nước theo Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc đến năm 2025 (ban hành theo Quyết định số 362/QĐ-TTg ngày 03/4/2019 của Thủ tướng Chính phủ) để báo chí thực hiện tốt chức năng là phương tiện thông tin, công cụ tuyên truyền, vũ khí tư tưởng quan trọng của Đảng và Nhà nước, diễn đàn của nhân dân. (ii) Xây dựng và kiện toàn đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý báo chí, rà soát, tiêu chuẩn hóa các chức danh lãnh đạo chủ chốt của các cơ quan báo chí, đặc biệt là người đứng đầu. Chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý báo chí có phẩm chất đạo đức và bản lĩnh chính trị vững vàng, có trình độ chuyên môn và quản lý giỏi. (iii) Xây dựng, kiện toàn, nâng cao trình độ chuyên môn, phẩm chất đạo đức cho đội ngũ biên tập viên, phóng viên, cán bộ kỹ thuật, thích ứng với xu thế báo chí đa phương tiện; tăng cường bồi dưỡng chính trị, chuyên môn nghiệp vụ và đạo đức nghề nghiệp cho các phóng viên, nhà báo. (iv) Tăng cường đầu tư phát triển cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện đại, đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học - công nghệ vào các hoạt động tác nghiệp của cơ quan báo chí; đẩy mạnh đầu tư nghiên cứu, phát triển các công cụ, giải pháp kỹ thuật để tăng diện phủ sóng, bao phủ thông tin, đồng thời có công nghệ ngăn chặn, hạn chế những thông tin độc hại; tăng cường huy động các nguồn lực xã hội, liên kết trong hoạt động báo chí theo quy định của pháp luật để bảo đảm đời sống cho đội ngũ người làm báo giúp họ yên tâm với công việc.

Ngoài ra, cần đẩy mạnh mở rộng hợp tác quốc tế về báo chí, tiếp thu và ứng dụng công nghệ tiên tiến từ các nước trên thế giới là một yêu cầu đối với tất cả các cơ quan báo chí hiện nay. Xây dựng chiến lược tổng thể với mục tiêu, kế hoạch triển khai và hướng dẫn thực hiện, với sự tham gia, phối hợp hoạt động của các cơ quan báo chí trên cả nước. Tăng cường khai thác, sử dụng các nguồn lực hợp tác quốc tế từ các trường đại học có chức năng đào tạo và nghiên cứu về báo chí./.

Tạp chí Dân chủ và Pháp luật

[1]. Hồ Quang Lợi, Nâng cao vai trò, hiệu quả của báo chí, truyền thông trong xây dựng và hoàn thiện nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam, https://nguoilambao.vn/nang-cao-vai-tro-hieu-qua-cua-bao-chi-truyen-thong-trong-xay-dung-va-hoan-thien-nha-nuoc-phap-quyen-xã hội chủ nghĩa-viet-nam, truy cập ngày 20/6/2023.

[2]. Hồ Quang Lợi, Nâng cao vai trò, hiệu quả của báo chí, truyền thông trong xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam, tlđd.

[3]. Xem Công văn số 3355/BTTTT-CBC ngày 15/8/2023 của Bộ Thông tin và Truyền thông về việc tăng cường điều kiện hoạt động cho cơ quan báo chí trực thuộc.

[4]. Hồ Quang Lợi, Nâng cao vai trò, hiệu quả của báo chí, truyền thông trong xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam, tlđd.

[5]. Mục IV.8 Nghị quyết số 27-NQ/TW về Hoàn thiện cơ chế kiểm soát quyền lực nhà nước; đẩy mạnh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

[6]. Https://nguoilambao.vn/nang-cao-vai-tro-hieu-qua-cua-bao-chi-truyen-thong-trong-xay-dung-va-hoan-thien-nha-nuoc-phap-quyen-xã hội chủ nghĩa-viet-nam.

[7]. Xem Mục IV.1 Nghị quyết số 27-NQ/TW về đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến, giáo dục, nâng cao nhận thức về Nhà nưóc pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

[8]. Xem Mục IV.1 Nghị quyết số 27-NQ/TW về đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến, giáo dục, nâng cao nhận thức về Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

[9]. Https://tcnn.vn/news/detail/58281/Bao-chi-phai-lam-tot-hon-nua-chuc-nang-dinh-huong-la-vu-khi-sac-ben-bao-ve-nen-tang-tu-tuong-cua-Dang-loi-ich-quoc-gia-dan-toc.html, truy cập ngày 30/6/2023.

(Nguồn: Tạp chí Dân chủ và Pháp luật Kỳ 1 (Số 406), tháng 6/2024)